Heb je ooit je kat zien verdwijnen zodra de robotstofzuiger begint aan z’n ronde? Je bent niet de enige. Wist je dat uit een onderzoek van de Universiteit van Utrecht blijkt: meer dan 60% van de Nederlandse katten reageert angstig op huishoudrobots. Eigenlijk wilde ik het zelf niet meteen geloven – zo’n siliconen “vriend” die paniek zaait in huis? Toch hebben wetenschappers nu een verklaring gevonden waar je waarschijnlijk niet meteen aan zou denken…
Beweging, geluid en onverwacht gedrag – het perfecte ‘monster’
Katten zijn jagers én vluchtmeesters. Alles wat snel beweegt en onverwachte geluiden maakt wordt instinctief als gevaar gezien. De meeste mensen staan er niet bij stil hoeveel prikkels een simpel apparaat als een robotstofzuiger kan geven — het piept soms ineens, rijdt dwars over je woonkamer en draait ingewikkelde rondjes, vaak zonder patroon. Voor ons grappig, voor de kat: totale horror.
“Mijn kat sprong zelfs op de gordijnen”
Een collega vertelde vorige maand nog hoe haar Ragdoll ondanks z’n relaxte aard, telkens weer op de eettafel vlucht zodra de robot begint. Haar buurvrouw dacht dat óf de kat, óf de stofzuiger kapot was – in werkelijkheid zijn katten simpelweg niet voorbereid op objecten die zelfstandig bewegen.
- Plotseling geluid (vooral dat lage ‘gezoem’)
- Onvoorspelbare bewegingen (kriskras, nergens logica…)
- Weinig tijd om te wennen aan het apparaat
Volgens gedragstherapeut Theo Klein uit Amsterdam is het vergelijkbaar met hoe een kat reageert op vuurwerk: “Het onbekende zorgt voor spanning — soms wekenlang.”
Wat kun je eraan doen? Praktische tips uit de praktijk (én van moeders)
Zelf heb ik maanden geleden geprobeerd onze Siamees te laten wennen aan de robotstofzuiger. Aanvankelijk haatte hij dat apparaat meer dan honden haat — u kent het wel. Hieronder wat dingen die bij ons, en volgens andere katteneigenaren in Nederland, enig effect hadden (hoewel, misschien was het gewoon toeval):
- Laat de robot uit terwijl je kat erbij is. Gewoon ‘dood’ laten liggen. Laat de kat inspecteren, eraan ruiken en eventueel een tik geven.
- Schakel hem aan als je niet thuis bent. Dan hoeft je kat het drama niet ‘live’ mee te maken.
- Beloon rustig gedrag – een snack na het stofzuigen kan soms wonderen doen. Soms.
- Creëer een veilige plek – een kastje of plank waar de robot niet bij kan.
Mijn moeder had het over lavendelgeur in huis – niet zeker dat het werkt, maar het rook wel lekker. In ons buurtapp kwamen nog tips langs als “sokje over het robotwiel” voor minder geluid. Nou ja, je kunt van alles proberen…
Is je kat uniek als hij bang is? Zeker niet
Soms hoort u verhalen over katten die op de robotstofzuiger gaan zitten alsof het hun troon is. Toch blijkt uit recente studies van Wageningen Universiteit: de meerderheid van de katten in Nederland kampt minstens in het begin met spanning rondom deze apparaten. Of je nu in Rotterdam, Groningen of ergens in de polder woont – dit lijkt overal in het land hetzelfde te zijn. hoewel, misschien verschilt het per persoonlijkheid…
Wordt het ooit beter?
Bij ons is het na maanden wat rustiger – onze Siamees kijkt nog sceptisch naar het apparaat maar schiet niet meer weg. Of hij ooit vrienden wordt met de robot? Ik weet het niet. Misschien zijn sommige katten gewoon niet van plan ooit met technologie te leven. In ieder geval… ben je dus niet de enige, mocht je kat ineens voor altijd onder het bed zitten na een stofzuigertje.
Heb je eigen tips of ervaringen (liefst uit de Nederlandse praktijk!)? Laat ze gerust achter hieronder — misschien komen we ooit tot dé oplossing. Of niet. Maar dan hebben we er in ieder geval over kunnen lachen.