Sta je weleens in Artis en denk je: waarom staat die flamingo zo raar te balanceren? Op één poot slapen—probeer het thuis maar eens—lijkt allesbehalve comfortabel. Toch doen flamingo’s het massaal. En het geheim achter dit fenomeen is verrassend down-to-earth (of misschien wel “down-to-water”). De echte reden blijkt een stuk praktischer (en misschien minder romantisch) dan je zou verwachten.
Dat beeld: een flamingo met één been in het water
Vroeger dacht ik altijd dat het hun elegante houding was. Een soort yoga voor vogels. Maar nee, het heeft weinig met show-off te maken. Volgens mijn oude biologieleraar—die overigens een hekel had aan alles wat met veren te maken heeft—bespaart een flamingo zo energie. Maar is dat wel het hele verhaal? niet helemaal, blijkt uit recent onderzoek.
Wetenschap, buurvrouw en een onverwacht voordeel
Kort geleden las ik een artikel op NU.nl over dit onderwerp. Wat blijkt: flamingo’s slapen op één poot om warmte te besparen. Door slechts één poot in het koude water te houden, verliest de vogel minder lichaamswarmte. M’n buurvrouw—altijd up-to-date met trivia—zei zelfs dat sommige zoogdieren vergelijkbare tactieken gebruiken. Of dat helemaal klopt, tja… daar twijfel ik aan.
Onderzoekers van de Georgia Tech uit Amerika hebben in het laboratorium vastgesteld: als vogels op twee poten staan, moeten ze meer spierkracht gebruiken om in balans te blijven. Op één poot “vergrendelen” ze hun gewrichten. Eigenlijk leunen ze lekker lui op hun skelet—zonder spierkracht te verspillen. Alsof je met gestrekte benen tegen een paal leunt.
Het dagelijks leven van een flamingo: geen tijd te verliezen
Niet alleen tijdens het slapen zie je flamingo’s zo staan. Midden op de dag, tussen het stokoude water en de wind op Texel—ik heb het zelf gezien vorige zomer—kiezen ze voor hetzelfde trucje. Het voorkomt dat ze constant energie moeten steken in het opwarmen van hun lijf — en in het zoeken naar eten. Want tja, in de natuur is het altijd een kwestie van besparen… Of je nu flamingo bent of student in Amsterdam eind januari.
Waarom doet niet elke vogel dit?
Je zou zeggen: waarom zie je eenden of ganzen niet massaal op één poot staan? Flamingo’s zijn qua bouw uniek – hun benen zijn superlang, hun gewrichten zitten op een slimme plek. Dat “knie”gewricht dat je ziet buigen, is eigenlijk hun enkel. Best maf, als je erover nadenkt. En misschien doen kieviten of reigers soms iets vergelijkbaars, maar nooit zo elegant als onze roze vrienden.
Wat kun je zelf met deze kennis?
- Deel het met collega’s tijdens de koffiepauze – succes gegarandeerd
- Gebruik het als excuus: “Waarom zit je zo raar?” – “Ik spaar energie, flamingo-style”
- Of neem het volgende keer in gedachten als je zelf koud water trotseert in Scheveningen…
Slot: Zou jij het proberen?
Dus, de volgende keer dat je een flamingo op één poot ziet staan—denk even terug aan dit verhaal. Heel misschien probeer je het zelf, tijdens een saaie Zoom-meeting. wie weet werkt het voor mensen ook. Of niet. In ieder geval weet jij nu meer dan de gemiddelde Artis-bezoeker!
Laat in de comments weten: heb jij dit altijd al willen weten, of heb ik je toch verbaasd? En misschien heeft je oma wel een nóg gekkere theorie… Nou ja, in ieder geval: probeer het eens (maar breek niks).
