Plannen voor terugkeer en huidige situatie in Venezuela
María Corina Machado, een prominente Venezolaanse oppositieleider, heeft aangekondigd dat zij van plan is om terug te keren naar Venezuela, ongeacht of president Nicolás Maduro wordt afgezet of niet. Ze benadrukte dat haar besluit niet afhangt van de politieke uitkomst, maar dat haar terugkeer afhankelijk is van de veiligheidsomstandigheden in het land. Volgens Machado bevindt haar regering zich op dit moment in haar zwakste positie, mede door de invloed van de ‘beslissende’ maatregelen van de Amerikaanse president Donald Trump.
Reactie op internationale ontwikkelingen
De uitspraken van Machado deden zij enkele uren nadat zij voor het eerst in 11 maanden in het publiek verscheen. Dit gebeurde tijdens haar aanwezigheid in Oslo, Noorwegen, waar haar dochter recent het Nobelprijs voor de Vrede had ontvangen. Ze zei: “De acties van president Trump waren doorslaggevend voor de situatie waarin we nu verkeren, met een regime dat aanzienlijk zwakker is geworden.” Ze voegde eraan toe dat het regime vroeger dacht onoverwinnelijk te zijn doordat het zich buiten de jurisdictie voelde, maar dat de wereld nu duidelijk maakt dat de situatie ernstig is en dat men kijkt.
Wat betreft militaire interventie
Machado weigerde vragen te beantwoorden over de mogelijkheid van een militaire invasie door de Verenigde Staten om Maduro te verwijderen. Ze verklaarde dat haar terugkeer naar Venezuela zal plaatsvinden wanneer de omstandigheden, vooral op het gebied van veiligheid, geschikt zijn. Ze gaf aan dat de timing niet zal afhangen van de positie van het regime, maar van de situatie in het land zelf.
Publice verschijning en recente gebeurtenissen
Kort na de nationale prijsuitreiking op woensdag maakte Machado haar eerste publieke verschijning in 11 maanden. Ze verscheen op het balkon van een hotel in Oslo en begroette een enthousiaste menigte supporters. Ze had zich ondergedoken sinds 9 januari, nadat ze kort was aangehouden vanwege haar deelname aan een protest in Caracas samen met sympathisanten.
Context en internationale reacties
Machado verliet Venezuela tijdens een kritieke fase van de langdurige crisis in het land. De Trump-administratie voerde een militaire operatie uit in het Caribisch gebied en dreigde herhaaldelijk met aanvallen op Venezolaanse grond. De Amerikaanse regering verklaarde dat de operatie, waarbij 80 mensen omkwamen, bedoeld was om de drugstroom naar de VS te stoppen. Velen beschouwen deze operatie echter als een poging om Maduro te verwijderen. De oppositie heeft dit beeld verder versterkt door haar belofte om snel het land te besturen.
Oproep tot internationale steun
Machado deed een beroep op regeringen om hun steun aan de Venezolaanse oppositie uit te breiden, voorbij louter woorden. Ze verklaarde: “Wij, het Venezolaanse volk dat alle institutionele middelen heeft aangewend, vragen de democratische landen om te ondersteunen bij het blokkeren van de illegale inkomsten en het ondersteunen van repressieve maatregelen.” Ze benadrukte dat het niet alleen bij woorden blijft, maar dat daadwerkelijke actie nodig is.
Ontvangst in Noorwegen en militaire steun
De 58-jarige Machado ontving in oktober de Nobelprijs voor de Vrede, na haar aanpak van het conflict met Maduro via vreedzame middelen. Haar dochter, Ana Corina Sosa, nam de prijs in Oslo in haar naam in ontvangst. Op donderdagmorgen werd Machado ontvangen door de Noorse premier Jonas Gahr Støre, die zei dat Noorwegen klaar is om een democratisch Venezuela te ondersteunen en samen te werken aan het opbouwen van solide instituties.
Huidige situatie en toekomstige terugkeer
Toen haar werd gevraagd of de Venezolaanse regering haar verblijf had gekend sinds januari, antwoordde Machado: “Ik geloof niet dat ze wisten waar ik was, en zeker zouden ze alles hebben gedaan om te voorkomen dat ik hier kom.” Ze weigerde verdere details over haar reis naar Noorwegen te geven, maar bedankte iedereen die haar heeft geholpen en erkende dat de Amerikaanse overheid haar heeft geholpen bij haar vlucht. Vlieggegevens laten zien dat het vliegtuig waarmee Machado aankwam, vertrok uit Bangor, Maine.
Politieke voorbereiding en mogelijke terugkeer
Machado won een voorlopige oppositieverkiezing en was van plan Maduro in de presidentsverkiezingen van vorig jaar uit te dagen, maar werd door de overheid verboden zich kandidaat te stellen. Opvolger werd de gepensioneerde diplomaat Edmundo González. In de aanloop naar de verkiezingen van 28 juli 2024 werden er repressieve maatregelen genomen, waaronder ontslagen, arrestaties en schendingen van mensenrechten. Na de verklaring van Maduro als winnaar door de nationale kiescommissie, aangevoerd door Maduro-aanhangers, was de spanning verder toegenomen. González zocht in 2022 asiel in Spanje nadat een Venezolaanse rechtbank een arrestatiebevel tegen hem uitvaardigde.
Terugkeerplannen en laatste gedachten
Het is nog niet duidelijk wanneer of hoe Machado en González terug naar Venezuela zullen keren. Een eerder plan van de oppositie om González vóór de 10 januari ceremonie, die Maduro een tweede ambt gaf, terug te laten keren, werd niet uitgevoerd. Machado, vergezeld door de Noorse premier, verklaarde: “Wij hebben besloten tot het uiterste te vechten en Venezuela zal vrij zijn.” Ze voegde toe dat, mocht Maduro aan de macht blijven wanneer zij terugkeert, zij zeker haar steun aan haar volk zal tonen en niet zal worden teruggevonden. “We hebben manieren om dat te doen en ons te beschermen.”
