De inbeslagname van een oliëntanker door de VS
Op woensdag heeft president Donald Trump aangekondigd dat de Verenigde Staten een oliëntanker hebben buitgemaakt voor de kust van Venezuela. Deze gebeurtenis vond plaats te midden van toenemende spanningen met de regering van president Nicolás Maduro.
Het gebruik van Amerikaanse troepen om een handelsvaartuig onder controle te krijgen is zeldzaam en vertegenwoordigt de nieuwste poging van de Trump-administratie om druk uit te oefenen op Maduro, die in de Verenigde Staten wordt beschuldigd van narcoterrorisme. In de regio heeft de VS de grootste militaire aanwezigheid opgebouwd in tientallen jaren en diverse dodelijke aanvallen uitgevoerd op vermeende drugs-smokkelaarsboten in de Caraïbische Zee en de oostelijke Stille Oceaan. Deze campagne krijgt steeds meer aandacht en kritiek vanuit het Congres.
De detalles van de inbeslagname
President Trump vertelde dat de VS een grote tanker hadden gearresteerd voor de kust van Venezuela. Hij noemde het de grootste tanker die ooit is in beslag genomen en benadrukte dat de inbeslagname “om een goede reden” plaatsvond. Vervolgens weigerde hij verdere details te geven. Toen hem werd gevraagd wat er met de olie aan boord zou gebeuren, antwoordde hij simpelweg: “Wel, we houden het denk ik.”
Volgens een Amerikaanse functionaris, die niet gemachtigd was om publiek te reageren en op voorwaarde van anonimiteit sprak, werd de operatie geleid door de Amerikaanse Kustwacht en ondersteund door de Marine. Deze actie vond plaats onder de bevoegdheid van de Amerikaanse justitiële autoriteiten.
De aanval op het schip
De kustwachtmensen werden per helikopter naar de tanker gebracht, afkomstig van het vliegkampschip USS Gerald R. Ford, dat zich momenteel in de Caraïbische Zee bevindt. Afgelopen maand arriveerde het schip in de regio als onderdeel van een grootschalige demonstratie van militaire kracht, samen met een vloot andere oorlogsschepen.
Op social media werd een video gedeeld door procureur-generaal Pam Bondi, waarin te zien is hoe mensen vanaf een helikopter van de operatie tijdens een snelopvang uit de lucht lijken te springen, vlakbij het dek van de tanker. Later in de video zijn de kustwachtmensen te zien terwijl ze zich door de bovenbouw van het schip bewegen met getrokken wapens.
Bondi verklaarde dat “de oliëntanker al meerdere jaren door de Verenigde Staten is gesanctioneerd vanwege betrokkenheid bij een illegaal oliënsmokkelfnetwerk dat buitenlandse terroristische organisaties ondersteunt.”
Verschillende reacties op de inbeslagname
De Venezolaanse regering stelde dat de inbeslagname “blindelings diefstal en een daad van internationale piraterij” was. In een verklaring stelde de regering dat “de ware reden achter de langdurige agressie tegen Venezuela eindelijk is blootgelegd. Het gaat altijd om onze natuurlijke hulpbronnen, onze olie, onze energie en de middelen die uitsluitend van het Venezuelaanse volk zijn.”
Details over de olie en het schip
Volgens documenten van Petróleos de Venezuela S.A. (PDVSA), de staatsoliënmaatschappij van Venezuela, vertrok de tanker rond 2 december met ongeveer 2 miljoen vaten zware ruwe olie. Een deel hiervan, ongeveer de helft, was eigendom van een staatsgeorganiseerde Cubaanse oliënvoerder. De tanker, bekend als de Skipper, was eerder aangeduid als de M/T Adisa. Deze olietanker werd in 2022 gesanctioneerd door de VS vanwege haar betrokkenheid bij een verfijnd netwerk van geheime tankers dat crude olie smokkelt namens Iran en de Libanese Hezbollah-militie.
Venezuela en haar olieindustrie
Venezuela bezit ’s werelds grootste bewezen olievoorraden en produceert ongeveer een miljoen vaten per dag. De nationale oliemaatschappij PDVSA vormt de ruggengraat van de Venezolaanse economie. In 2020, onder de eerste Trump-regering, werden de sancties uitgebreid en gericht op het buitensluiten van handel met Maduro’s regering. Herhaalde sancties en het gebruik van “schijnbedrijven” en “geheime tankers” helpen Venezuela om de restricties te omzeilen, vooral met steun uit Rusland en Iran die zelf ook gesanctioneerd zijn.
Politieke en internationale reacties
Tijdens een toespraak voor een demonstratie in Caracas, zei Maduro dat Venezuela “klaar is om de tanden van het Noord-Amerikaanse imperialisme te breken indien nodig.” Hij beweert dat de VS de militaire operaties gebruiken om hem uit de macht te zetten. Een senator van de Democratische Partij, Chris Van Hollen, stelde dat de inbeslagname het bewijs is dat de officiële reden van de Amerikaanse campagne, namelijk drugsbestrijding, niet klopt. Hij beweerde dat het in werkelijkheid draait om regimewissel door middel van militaire kracht.
De inbeslagname werd gevolgd door Amerikaanse militaire activiteiten, waaronder het overvliegen van de Golf van Venezuela door gevechtsvliegtuigen. Trump heeft aangekondigd dat aanvallen op land binnenkort zouden kunnen plaatsvinden, maar verdere details zijn niet gegeven. Het Amerikaanse Congres onderzoekt het gebruik van geweld bij de zogenoemde “boat strikes,” waarbij tot nu toe minstens 87 mensen zijn omgekomen in 22 strikes sinds september; critici vrezen dat deze acties mogelijk illegaal zijn volgens het internationaal recht.
De Amerikaanse defensie heeft verklaard dat ze overwegen videobeelden van deze strikes vrij te geven, maar nog geen beslissing heeft genomen. De Kustwacht refereerde vragen over de operatie aan het Witte Huis.
