Wist je dat Whatsapp binnen sommige vriendengroepen op de middelbare school ineens niet meer zo populair is? Ja, echt waar — het gaat sneller dan ik zelf kon geloven. Op een feestje in Utrecht zeiden drie jongeren bijna letterlijk: “Neem jij nog je smartphone mee? Doe ff normaal.” Wat is er gebeurd, en waarom kiezen Nederlandse tieners niet meer voor de nieuwste iPhone? Tijd om uit te zoeken welk apparaat nu helemaal hot is, en vooral: waarom.
Terug naar eenvoud: de opkomst van de dumbphone
Opvallend, maar eigenlijk ook heel logisch — de zogeheten dumbphones maken een soort comeback. Dus geen TikTok-scrollen meer tijdens wiskunde, en geen Telegram tot diep in de nacht. Het zijn die simpele telefoons met alleen bellen, sms’en en hooguit Snake (voor de oudjes zoals ik). Ik hoorde er pas geleden over in ons teamoverleg bij de Hogeschool Rotterdam: “Mijn neefje wil alleen nog zo’n Nokia 3310-achtige als zakgeldcadeau. Snapchat is stressvol, zegt ie!” Geloof het of niet, maar het is echt een ding aan het worden.
Waarom? Minder stress, meer vrijheid
Vraag je het aan tieners zelf, dan klinkt het verrassend volwassen. “Al die notificaties — je wordt gek,” zei een buurmeisje, 15 jaar en al sinds januari ‘offline’. “Nu slaap ik beter, ik lees weer boeken, en m’n ouders vinden het chill — zij waren eigenlijk altijd al voor.” Misschien werkt het niet voor iedereen, maar ik merk echt: die digitale detox is een bewuste keuze, en geen hype van één week. Volgens een onderzoek van Universiteit van Amsterdam is 1 op de 4 jongeren tussen 12 en 18 jaar actief bezig met minder schermtijd. Dat is nogal wat, vergeleken met zo’n drie jaar geleden, toen iedereen juist nog op zoek was naar meer bereik en likes.
- Minder FOMO: Zonder apps valt er weinig te missen
- Minder lelijk nieuws: Even geen app-notificaties over alles wat misgaat in de wereld
- Minder stress: Groepsapps bleken dus écht een nachtmerrie te zijn
- Meer face to face: Mijn zusje zegt: “ik kan eindelijk gesprekken voeren zonder onderbroken te worden”
Eigenlijk klinkt het wel gezond. Maar ik weet niet of ik mijn eigen smartphone zo snel zou kunnen opgeven — hoewel het soms best lekker lijkt, eerlijk gezegd…
Nieuwe sociale codes — andere problemen?
Toch ontstaan er met deze trend ook weer nieuwe vragen. In de klas van mijn nichtje heeft bijna de helft een ouderwetse Nokia, maar sommigen blijven vasthouden aan hun iPhone 14 (met blauwe hoes, want dat is blijkbaar “de” kleur nu). Vriendengroepen draaien dus deels weer om: “wie zit op welke app?” en wie mag eigenlijk nog internetten tijdens de pauze. En ja, ik zat er laatst naast in de trein toen twee jongens fluisterden: “Straks gaan we weer gewoon bellen — eng man.”
Natuurlijk gaan die simpele telefoons lang niet álle problemen oplossen. Schoolroosters, huiswerk-apps, snapchatflirts—dat gebeurt allemaal toch nog op de een of andere manier. Maar iets minder constante druk, minder vergelijken en wat meer offline-tijd lijkt écht verschil te maken.
Moet jij nu ook overstappen?
Ik twijfel. Misschien omdat ik bij m’n werk zelf altijd die digitale agenda en Slack nodig heb, maar soms mis je ook gewoon rust. Als zelfs jongeren massaal kiezen voor de simpele GSM, dan zegt dat toch wel iets over onze tijd. Kijk — misschien heb je niet meteen zin om je smartphone in de la te leggen, maar het is best lekker om regelmatig “even niks” te doen.
In ons buurtappje werd het vorige week leuk samengevat: “Tijd terug kopen? Doe een dumbphone. Kan je weer in de regen fietsen zonder stress.”
Tot slot
Dus: smartphones passé onder tieners? Blijkbaar wel. En wie weet — misschien trappen we als volwassenen binnenkort ook massaal op de rem. In ieder geval leuk voor een discussie met je collega morgen bij de koffie. Doe eens gek: laat je smartphone vandaag een halfuurtje liggen. Of niet — ik weet het ook niet zeker.
In ieder geval benieuwd: zou jij het durven, volledig terug naar de dumbphone? Laat het weten in de reacties. Of, eh, stuur gewoon een sms 😉