Ooit gedacht dat kraaien slimmer met ons afval omgaan dan sommige mensen op straat? Een vriend uit Rotterdam vertelde me dat hij laatst een kraai plastic dopjes in een potje zag gooien bij het Westplein — en nee, hij had niks gedronken. Kraaien lijken onze rommel niet alleen op te ruimen, maar gebruiken plastic zelfs als gereedschap. Dit klinkt als een grap, maar het gebeurt. Maar werkt dit echt overal? Goede vraag.
De onverwachte slimheid van kraaien
Kraaien en raven staan al langer bekend als een soort ‘professoren’ onder de vogels. Ze gebruiken takjes om larven uit holletjes te peuteren of gooien noten op het fietspad en wachten tot een tram ze kraakt. Maar wat ik persoonlijk pas sinds een maand of twee volg: video’s van kraaien die plastic objecten doelbewust inzetten bij het zoeken naar voedsel. In Utrecht werd zelfs gemeld dat een kraai een plastic rietje gebruikte om wormen uit een grasveld te vissen. Mijn collega noemt dat “urban recycling”, al vraag ik me dan af of het wel zo goed is dat vogels plastic in hun snavel stoppen.
Waarom gebruiken kraaien plastic?
- Overal voor handen: Plastic ligt te slingeren—voor een kraai soms handiger dan een tak.
- Duurzaamheid: Plastic breekt niet (in mensenjaren) en blijft lang stevig. Handig dus.
- Vorm: Veel plasticafval heeft kant-en-klare scherpe randjes, die blijkbaar precies goed werken.
Natuurlijk, het roept vragen op. Is het goed als dieren aan ons afval moeten wennen? In een WhatsApp-groep van buurtgenoten hadden we het daar vorige week over: iemand maakte zich zorgen dat de kraaien zo juist meer plastic binnenkrijgen en ziek kunnen worden. Toch is het ergens fascinerend—de vindingrijkheid is ongelooflijk, al denk ik soms: misschien hadden wij eerst minder moeten gooien…
Voorbeelden dichtbij huis
Misschien heb je het zelf nog niet gezien, maar in steden als Amsterdam, Leiden, zelfs in Groningen komen steeds meer meldingen van kraaien die plastic voor hun ‘klusjes’ gebruiken. Op Reddit stond een filmpje van een kraai die een leeg flesdopje als mini-‘hamer’ gebruikte om keiharde zaadjes te kraken. Mijn buurvrouw vertelde dat haar kinderen opeens fan zijn van kraaien, want “ze ruimen de tuin op, mam!”—alhoewel die plastic stukjes daar dan nog wel liggen. Tja, het blijft half werk.
Is dit goed nieuws?
Ik weet niet of alle biologen in Wageningen hierom staan te juichen. De slimheid is bewonderenswaardig, zeker — maar ondertussen betekent het wel: er ligt te veel plastic waar het niet hoort. De vraag is of kraaien hiermee alleen hun eigen leven makkelijker maken, of het ons collectieve probleem zichtbaarder wordt. Misschien een beetje van beide.
Het idee dat dieren leren leven met, en ín, onze rotzooi — dat is niet bepaald een fijn vooruitzicht. Tegelijk is het bijna poëtisch dat kraaien oplossingen zoeken waar wij vooral ergernis zien. Mijn moeder zegt altijd: “Als dieren onze fouten moeten oplossen, hebben we iets verkeerd gedaan.” Hoewel, misschien zijn we gewoon nog niet zo vindingrijk als die kraaien…
Wat kun jij doen?
- Plastic afval altijd in de daarvoor bestemde bakken gooien — kraaien zijn slim, maar afval is geen speelgoed.
- Let eens op als je buiten loopt. Zie je een kraai met iets opvallends? Deel het in je buurtapp of met de kinderen — educatief én verrassend.
- Denk na over minder wegwerpplastic. Want als zelfs kraaien ermee aan de slag gaan, ligt het sowieso overal.
Kortom: kraaien laten ons zien dat ze zich aanpassen aan een wereld vol plastic. Of dat nou genoeg reden is om minder te zwerfafval te produceren? Laten we zeggen: het zou niet nodig moeten zijn. Nou ja, misschien heb jij daar weer een andere kijk op…
Heb je zelf iets raars gezien met kraaien en plastic? Gooi een reactie in de groep — ben benieuwd!
