Als er over slimme dieren wordt gesproken, hoor je bijna altijd over papegaaien, dolfijnen of apen. Maar wist je dat sommige Nederlandse dieren minstens zo inventief zijn? Onlangs hoorde ik van mijn buurvrouw over een ekster die haar fietssleutels verstopte — de vogel had ze echt uit haar jaszak gehaald. Of dat nou toeval was, weet ik nog steeds niet, maar het zette me aan het denken.
In dit artikel duik ik in de verrassende intelligentie van dieren die je gewoon hier in Nederland tegen kunt komen. Misschien zijn ze minder exotisch, maar onderschat ze niet — ze hebben hun eigen manieren om je te verbazen. En ja, er zijn voorbeelden waar ik zelf ook met grote ogen naar heb gekeken.
Kraaien: de onofficiële uitvinders op straat
Toegegeven, kraaien zijn niet de schattigste vogels op de Dam, maar niemand kan ontkennen dat ze slim zijn. Rond het Vondelpark heb ik ooit gezien hoe een kraai een walnoot op de weg legt, wacht op een auto die hem krakt, en dan doodleuk het vruchtvlees oppeuzelt. Ik kom uit Brabant, daar deden ze precies hetzelfde — dus het is duidelijk geen Amsterdamse streek.
- Kraaien herkennen gezichten, dus wees aardig voor ze (voor je het weet onthouden ze je).
- Ze gebruiken gereedschap — stokjes om insecten te vangen bijvoorbeeld.
- Zelfs wetenschappers van de Radboud Universiteit schreven hierover — kraaien lossen puzzels op, soms sneller dan honden.
Kijk, ik weet niet of elke kraai zo bedreven is — maar als ik in het park zit let ik onbewust toch extra op mijn snacks…
Vossen: niet alleen in het bos slim
Mijn collega uit Apeldoorn zweert dat de vos uit de buurt standaard weet hoe hij achter kippen in de tuin moet komen — zo’n beest graaft, wacht tot de hond binnen is en sluipt dan pas naar binnen. Het zijn niet voor niets dé meesters van de nacht.
Wat maakt ze zo slim?
- Ze plannen vooruit: vossen maken geheime ‘proviandkastjes’ onder de grond voor moeilijke tijden.
- Volgens Wageningse onderzoekers herkennen ze snel patronen — zelfs als jij steeds je composthoop verstopt.
- Ze leren trucjes door andere vossen te observeren — beetje afkijken dus.
Overigens, vossen zijn niet altijd geliefd. ‘In ons moestuintjes-appgroepje klagen mensen vaak als hun aardbeien ‘s ochtends zijn verdwenen… en ja, soms zijn het écht de vossen.’
Meervallen: slimmer dan je denkt (en ja, ze zitten echt in de Amstel)
Op een feestje bij vrienden in Utrecht hoorde ik een wild verhaal: een meerval die vissen van een visserslijn steelt om vervolgens onder een brug te verdwijnen — als een soort onderwater-Nijna. Eerst dacht ik ‘vast een sterke borrel’, maar blijkbaar klopt het toch. Meervallen schijnen in staat te zijn visnetten te ontwijken en zelfs vissers te foppen.
- Ze onthouden plekken waar makkelijk eten valt te halen.
- Sommige hengelaars zweren dat meervallen hun traps herkennen en vermijden.
- Er zijn filmpjes — beetje blurry, maar overtuigend genoeg — waarin meervallen samenwerken om prooi te vangen.
Misschien ben ik te sceptisch, maar het idee dat een vis zo anders denkt dan wij… daar kun je over blijven nadenken.
Konijnen in de stad: meesters van het verdwijnen
Een vriendin uit Den Haag zei vorige maand nog: “Ze zijn overal en toch zie je ze zelden”. Stads-konijnen hebben zich razendsnel aangepast — ze weten precies wanneer ze moeten opduiken voor een snack of juist verdwijnen voordat de fietser hen ziet.
- Ze herkennen geluidspatronen (en weten wanneer er géén honden in de buurt zijn).
- Ze vinden onmogelijke doorgangen tussen hekjes en tuinen.
- Volgens een gids op de Veluwe zijn sommige groepen zelfs van route veranderd zodra hun oude pad te druk werd.
Of ze nu in het zand, in het park of onder een bushokje zitten — ze houden je bezig. ik betwijfel of ik ooit een konijn te slim af ben geweest…
Wat leren we hiervan?
De volgende keer dat je loopt door het park, kijk dan eens wat aandachtiger. Misschien ben je getuige van een kleine, slimme actie waar geen dolfijn of papegaai aan te pas komt. Nederlandse dieren hebben hun eigen geheimen en geven hun brains vaak niet zomaar bloot.
Welke slimme dierentruc ben jij tegengekomen? Deel het in de reacties — misschien sta ik straks óók nog versteld van de eenden in mijn eigen buurt. In ieder geval… voortaan kijk ik anders naar dat ogenschijnlijke simpele kraaienkoppie.
