Wist je dat je Saturnus en Jupiter kunt spotten terwijl je in de rij staat voor de FEBO? Het klinkt bizar, maar je hoeft allang niet meer te investeren in een bakbeest van een telescoop — of door stoffige boeken te bladeren — om het universum te ontdekken. De planeeten zie je vandaag gewoon met het toestel dat je altijd in je broekzak hebt. Ik heb het de afgelopen maand zelf getest op het dakterras in Rotterdam (waar het by the way altijd harder waait dan ik had verwacht) — en geloof me, het is verrassend simpel. Of beter gezegd: simpeler dan het vinden van een parkeerplaats bij de Albert Heijn op zaterdag.
Waarom je geen telescoop (meer) nodig hebt
De tijd dat sterrenkunde alleen voor nerds met dure apparatuur was — voorbij. Mijn collega bij het koffieapparaat vertelde laatst dat haar zoon van acht in vijf minuten meer planeten vond dan zij in haar hele jeugd. De sleutel? Je smartphone en de juiste apps. Gratis en bijna zonder gedoe met accounts — tenzij je, zoals ik vorige week, halverwege je wachtwoord vergeet.
Apps die je leven makkelijker maken
- Star Walk 2: Even de camera indrukken, je telefoon naar de lucht richten — bam, alles wat je ziet (en niet ziet) verschijnt op het scherm. Planeten, sterren, zelfs het ISS. En ja, ook op bewolkte dagen, hoewel dat blijft een tikje magisch.
- Sky Tonight: Deze is nieuw, afgelopen kwartaal veel hype in Facebookgroepen. Super overzichtelijk — je krijgt elke avond meldingen als Saturnus of Mars zichtbaar zijn. Handig voor de vergeetachtigen onder ons (ik kijk naar mezelf).
- Heavens Above: Mocht je ooit willen weten wanneer Elon Musk weer iets nieuws de lucht in schiet — deze app laat het je allemaal weten. Niet helemaal mijn bedoeling, maar ja, in ‘ons’ buurtappje spraken mensen over UFO’s, bleek gewoon Starlink te zijn…
Hoe begin je? Drie simpele stappen:
- Download een app. Kies er eentje uit bovenstaande lijst — de meeste zijn gratis met optionele premium. Ik ben een sucker voor gratis, eerlijk gezegd.
- Wacht tot het donker is. Niet vergeten: het nut van een sterrenapp overdag is… eh, nul. In de stad is de lucht soms lichtvervuild, maar planets als Jupiter laten zich makkelijk zien.
- Richt je telefoon omhoog. De app wijst vanzelf wat waar is. Tik op een planeet en je krijgt meteen info: afstand, of die op dit moment zichtbaar is, en soms zelfs wie hem als eerste ontdekte. Griezelig makkelijk eigenlijk.
Nederlandse planeetjacht: eigen ervaringen en tips
M’n buurman (zo iemand die altijd overal ‘een tip voor heeft’) zweert bij een simpele statief voor je mobiel — te koop bij HEMA voor 8 euro. Het haalt inderdaad het bibberen uit je armen. Zelf probeer ik soms zonder, maar eerlijk, mijn foto’s lijken dan meer op moderne kunst dan op Mars.
Ook handig: in Groningen krijg je soms pushmeldingen dat het noorderlicht zichtbaar is! Dat gebeurt zelden boven de Randstad, maar… niet onmogelijk. Iemand in onze WhatsApp-groep had het vorige week per ongeluk gefilmd. Dus: houd ook daar je ogen open.
Let op: het is niet altijd een gegarandeerd spektakel. Soms krijg je jezelf zover om naar buiten te lopen, telefoon in de aanslag — alleen om te merken dat alles achter de wolken zit. Of misschien ligt dat gewoon aan mijn timing. In ieder geval, zelfs als het maar half lukt, blijft het een gek gevoel: je staat gewoon ergens in Utrecht of Den Haag, en boven je hangen planeten die al miljoenen jaren niet veranderd zijn… Nou goed, tenminste volgens m’n oude natuurkundeleraar, en die man had er wel kijk op.
Bonus: Planetenfoto’s maken met je smartphone
- Gebruik de nachtmodus. Nieuwere modellen van Samsung en iPhone maken dan verbluffend scherpe foto’s.
- Statief of stabiele ondergrond. Een stapel boeken werkt soms ook (ik weet niet of dat goed is voor het boek…)
- Een beetje geduld. Soms moet je even wachten tot een vliegtuig verder is, of tot je armen minder trillen.
In het kort: je hoeft niet techneut of early adopter te zijn om mee te doen. De apps zijn zó intuïtief dat zelfs mijn moeder (die haar telefoon nog “het mobieltje” noemt) vorige maand Venus spotte vanuit haar tuin in Apeldoorn. En misschien zie jij deze week net die planeet, terwijl anderen langs je fietsen zonder omhoog te kijken. Grappig toch.
In ieder geval — probeer het gewoon met je eigen smartphone en deel gerust je ervaringen hieronder. Misschien ontdekken we samen iets bijzonders… of besluiten we dat we toch liever naar Netflix kijken. In ieder geval, wie weet, tot straks onder de sterren.
