brain scan adult social media 40 plus
Wetenschap en technologie

Na je 40e verandert je brein door sociale media: dit zegt nieuw onderzoek

Wist je dat je brein rond je veertigste écht anders reageert op sociale media? Nee, dit is geen wilde theorie uit een WhatsApp-groep. Nieuw onderzoek van de Universiteit van Amsterdam lijkt aan te tonen dat de impact van Instagram, Facebook of zelfs TikTok na je 40e radicaal anders is. Op het eerste gezicht zou je zeggen: “Ik merk het niet.” Maar wacht even – misschien vergis je je…

Ouder worden = anders scrollen?

Laten we eerlijk zijn: sociale media voelt al lang niet meer als iets jeunesse-achtigs, vind je ook niet? Op kantoor zag ik laatst een collega van 52 eindelijk overstappen van Facebook naar Instagram – ‘iedereen doet het nou eenmaal’. Maar volgens Dr. Groenveld (Universiteit Leiden) draait het om méér dan smaak. Met de jaren verandert letterlijk hoe je hersenen prikkels verwerken — likes, shares, comments: veel minder dopamine-kicks, veel meer… tja, ruis.

brain changes after 40 social media

Nieuwe feiten: wat het onderzoek écht zegt

  • Grijze stof (regio’s voor controle over emoties) groeit bij veel volwassenen na hun 40e langzaam, wat je minder impulsief maakt.
  • Reacties op korte-beloningsprikkels (zoals likes) worden minder sterk. Het “hé, wie heeft m’n story gezien”-gevoel verdwijnt een beetje naar de achtergrond.
  • Emotionele reacties op negativiteit — denk aan ruzie in een groepsapp — worden vaak milder of juist sneller weggelachen.

Maanden geleden las ik hierover in NRC. Iemand zei dat hij sinds zijn 45e niet meer wakker lag van een boze reactie op LinkedIn. Dat je na je veertigste social media anders ervaart, is geen mythe meer — het is neurowetenschap.

En wat merk je daar nou van?

In de praktijk: je scrollt door de tijdlijn van Nu.nl, leest reacties, en ergens denk je: waar maak ik me eigenlijk druk om? Mijn buurvrouw uit Utrecht, altijd hyperactief op Facebook, vertelde laatst nog dat ze zich steeds meer ergert aan felle discussies — maar er niet meer op reageert. “Is het de moeite nog waard?” vroeg ze zich af.

adults using social media Netherlands

Tips: Hoe om te gaan met sociale media na je 40e

  1. Accepteer verandering. Als die dopamine niet meer stroomt bij elke like: geen paniek, dat is gezond. Je brein probeert je te beschermen tegen overprikkeling.
  2. Gebruik filters – maar ook in je hoofd. Volg alleen accounts die echt iets toevoegen — niet uit gewoonte, maar omdat ze je leven leuker maken.
  3. Bouw regelmatig sociale media-loze momenten in (ja, zelfs als je denkt ‘dat kan ik niet’). Mijn moeder zegt altijd: “Even geen telefoon, even echt samen aan tafel.” Ze heeft een punt.
  4. Besef dat niet alles aan jou ligt. Verandert je brein? Dan kan dat sociale-media-gevoel ineens anders zijn. Je bent niet ‘ouderwets’ — alleen even opnieuw instellen.

Zijn er risico’s?

Natuurlijk. Overmatig gebruik kan na je 40e zelfs meer effect hebben op je slaapkwaliteit en stress – dat toont recent onderzoek van het RIVM. Vooral ‘doomscrollen’ voor het slapengaan… Ik ken niemand (ook geen twintigers) bij wie dat een goed idee is. Maar misschien is nachtbraken sowieso minder verstandig na je veertigste. In ieder geval: check jezelf af en toe.

Dus – is ouder worden online nu een vloek of toch een zegen?

Geen idee. Misschien ervaar jij het totaal anders — of voel je juist meer plezier doordat de druk er vanaf is. Wat vaststaat: je brein blijft zich aanpassen, ook aan digitale prikkels. In ons buurtappje was vorige week het gesprek of social media “nog zin hebben boven de 50”. De uitkomst? “Alleen als het gezellig blijft…” Tja, daar sluit ik me bij aan — voorlopig dan.

Hoe ervaar jij socials na je veertigste? Deel je ervaringen hieronder – of stuur deze link gewoon in je groepchat. In elk geval: blijf nieuwsgierig naar je eigen brein, het kan je verrassen… nu en straks.

Spread the love