Heb je het ook gemerkt? De afgelopen maanden – of zeg maar eerlijk, de afgelopen jaren – lijkt het alsof technologie sneller verandert dan ooit. Apps updaten zichzelf, je telefoon wil alles zelf doen en je denkt soms: “Was het voorheen niet simpeler?” Volgens verschillende experts is dat niet alleen gevoel. Je brein verandert écht na je veertigste, en dat beïnvloedt hoe je met technologie omgaat. Maar hoe dan precies? En moet je je zorgen maken? Tijd om het uit te zoeken.
Even terugspoelen: wat verandert er eigenlijk in je hoofd na 40?
De meeste mensen merken vanaf hun 40e dat ze minder snel schakelen tussen verschillende taken. M’n collega had het er gister nog over in onze WhatsApp-groep: ‘Vroeger kon ik tien dingen tegelijk regelen, nu vergeet ik m’n wachtwoord zodra ik koffie ga halen’. Niet dat je ineens dommer wordt – integendeel. Je hersenen sorteren informatie anders. Ze focussen meer op het grote geheel dan op details. Dat is evolutionair best logisch, maar het gevolg: je bent vaak minder tolerant voor digitale prikkels en “weer zo’n update”.
Help, weer een nieuwe app: waarom je er sneller moe van wordt
Nieuwe technologie is gemaakt voor snelheid – swipe, klik, probeer. Jongere hersenen, die net-dat-vleugje dopamine willen, pakken die logica meteen op. Na je 40e werkt het anders. Je fundament aan ervaringen is veel breder, dus élke vernieuwing moet concurreren met je vertrouwde manieren van doen. Mijn moeder (ze woont in Utrecht, dus ook niet bepaald afgelegen ofzo) weigert bijvoorbeeld al jaren TikTok te installeren – “want Instagram is al een dagtaak”. En misschien heeft ze wel een punt.
- Nieuwe commando’s onthouden lukt minder automatisch
- Veranderingen voelen eerder als ‘onnodig’ dan als ‘leuk’
- Bestaande kennis zit soms letterlijk in de weg voor nieuwe
Maar is dat erg? Eigenlijk niet… of misschien een beetje
Natuurlijk, het kan frustrerend zijn. Ikzelf (43, werkzaam in Amsterdam) heb vorige maand een half uur gezocht naar hoe je in de nieuwe NS-app een ouderwets kaartje koopt… en uiteindelijk gewoon de balie gepakt. Is dat erg? Mwah. Techniek maakt veel makkelijker, maar soms voelt alles als opgelegde vernieuwing. Terwijl het ook oké is om niet alles meer ‘moeten kunnen’. Je brein blijft wel trainen zolang je nieuwsgierig blijft en af en toe iets nieuws probeert – dus toch die app downloaden (al is het maar om ‘m weer te verwijderen).
Concrete tips: zo blijf je bij zonder gek te worden
Hier wat praktische dingen die aardig werken. Althans, voor mij – misschien voor jou niet, maar proberen kan altijd.
- Spreek met anderen af om nieuwe apps samen te ontdekken. In onze buurt-WhatsApp werkt dat verrassend goed.
- Neem je tijd: blok bijvoorbeeld 20 minuten per week om bij te blijven. Meer hoeft niet, je mist tóch altijd iets.
- Vraag gerust hulp aan jongeren (of de buurvrouw van 17). Misschien snappen zij iets in 2 minuten waar jij 2 uur voor nodig hebt.
- Wees eerlijk: sommige dingen zijn het niet waard om te leren. Focus op wat relevant is voor jouw werk en dagelijks leven.
In het kort: je brein verandert – dat is gewoon een feit. Daarmee omgaan is geen schande, maar eigenlijk juist verstandig.
Tot slot: je mag het lastig vinden – en samen lukt het beter
Ik zie in m’n omgeving vooral dat eerlijk delen helpt. Niet doen alsof je alles snapt, maar ook niet achteroverleunen en alles weigeren. Technologie verandert, net als onze hersenen. Misschien werkt die nieuwe app voor jou niet, misschien ligt ’t aan de algoritmes, of gewoon aan een drukke dag.
Dus, herken je iets uit dit verhaal? Heb jij nog tips, of ergernissen? Deel ze hieronder, want het is altijd fijner om het niet alleen te hoeven uitzoeken. In ieder geval: maak het jezelf niet te moeilijk. Je bent niet de enige.
