De aard en omvang van de protesten
Op woensdag namen tienduizenden Bulgaren deel aan grote protesten door het hele land. In Sofia verzamelden zij zich op een centrale marktplein, waar het parlement, de regering en de presidentiële paleizen gevestigd zijn. Tijdens deze demonstraties riepen de deelnemers slogans als “Afzetten” en “Maffia” en drongen zij aan op het vertrek van het kabinet van premier Rosen Zhelyazkov, dat wordt gedomineerd door een coalitie van centrum-rechtse partijen.
Volgens organisatoren overtrof het aantal demonstranten dat vorige week op straat kwam. Terwijl media meestal het aantal op ongeveer 50.000 schatten, schatten dronebeelden dat er meer dan 100.000 mensen aanwezig waren.
Motivaties en eisen van de demonstranten
Centraal in de betogingen staat de betrokkenheid van Delyan Peevski, een bekende Bulgaarse politicus en oligarch. Peevski, die zowel door de Verenigde Staten als Groot-Brittannië gesanctioneerd is, wordt door tegenstanders beschuldigd van het beïnvloeden van overheidsbeleid in lijn met oligarchische belangen. De demonstranten eisen niet alleen het afzetten van de regering, maar roepen ook op tot maatregelen tegen corruptie en het aanpakken van belangenverstrengeling.
De context en achtergrond van de protesten
De protesten volgden op vergelijkbare demonstraties van vorige week, die waren uitgebarsten als reactie op de plannen van de regering voor een meerjarige begroting. Deze plannen omvatten onder andere hogere belastingen, meer sociale premies en verhoogde overheidsuitgaven. Later trok de regering deze controversiële begroting voor 2026 in.
De protestbeweging breidde haar eisen uit en vraagt nu expliciet het ontslag van het kabinet van Zhelyazkov.
Politieke reacties en de rol van de president
De oppositiecoalitie “Wij Doorgaan – Democratisch Bulgarije” riep woensdag op tot een motie van wantrouwen tegen de regering. Deze zesde motie van de oppositie wordt donderdag stemgerechtigd.
Precies op dezelfde dag uitte president Rumen Radev via Facebook dat de demonstraties een “stem voor geen vertrouwen in het kabinet” waren. Radev, die afkomstig is uit de linkse politieke stroming, spoorde de parlementariërs aan om naar de mensen te luisteren en te kiezen tussen “de waardigheid van vrij stemmen en de schaamte van afhankelijkheid”.
De implicaties voor Bulgarije en de eurointegratie
De protesten vinden plaats in de aanloop naar Bulgarije dat binnenkort de 21e lidstaat wordt van de eurozone. Op 1 januari volgt het land de euro als officiële munt, wat onderdeel is van een ambitieus EU-project om de economische banden tussen lidstaten te verdiepen. Bulgarije heeft een bevolking van ongeveer 6,4 miljoen mensen en moet dan overstappen van de nationale valuta, de lev, naar de euro.
