Vorig jaar, in de Albert Heijn, zag ik ineens niemand meer met stapels kerstcadeaus de winkel uit rennen. bizarre ervaring. Blijkbaar zijn kerstcadeaus uit de mode geraakt—of in ieder geval is het enthousiasme flink bekoeld. Maar wat doen andere landen eigenlijk als het gaat om feesten en geven? We duiken samen in bijzondere tradities, ongewone cadeau-momenten en gewoontes die misschien de moeite waard zijn om stiekem te kopiëren. Zet een kop thee, er komt meer variatie in feestvreugde dan je denkt.
Waarom zijn kerstcadeaus in Nederland minder belangrijk geworden?
Als je de gesprekken op kantoor of het buurthuis volgt, lijkt het vooral om ‘gezelligheid’ te draaien, in plaats van om zoveel mogelijk cadeautjes open trekken. De prijzen stijgen—oké, dat speelt natuurlijk ook een rol—maar er is nog iets.
We worden steeds bewuster: minder spullen, minder afval, meer aandacht voor elkaar. Een vriendin van mij uit Utrecht vertelde op het schoolplein: “Dit jaar doen we alleen nog een cadeautje met Sinterklaas, kerst is alleen voor het eten.” typisch Nederlands? Misschien, maar we zijn niet de enigen die met onze tradities schuiven.
Hoe doen ze dat in andere landen?
- Japan – Nieuwjaarsgeld en minimale cadeaus: In plaats van kerst, draait het in Japan om Oshōgatsu: familie bezoeken, samen eten en het beroemde envelopje met geld, otoshidama. “Geen bergen speelgoed”, zei mijn collega Haruka eens. “Kinderen sparen hun geld vaak op voor iets groots, dat vinden ze heel normaal.”
- Spanje – Driekoningen in plaats van kerst: Op 6 januari vieren Spanjaarden El Día de los Reyes, compleet met optochten, snoep en cadeaus. Kerst is daar meer een pre-party, zo vertelde een weduwe uit Madrid me, die al 10 jaar in Rotterdam woont.
- Tsjechië – Eén bijzonder stukje fruit: In Tsjechië wordt op kerstavond een appel in tweeën gesneden. Zie je een ster, dan brengt het geluk. Zie je een kruis, nou ja… Niet alles draait om cadeaus, soms om symboliek—ik vind dat mooi eigenlijk, al weet ik niet of ik het aandurf voor het hele gezin.
Wat betekent een ‘goed’ cadeau eigenlijk?
Op Reddit las ik onlangs een geweldige discussie: wat maakt een cadeau nu echt waardevol? In veel culturen draait het vooral om betekenis en minder om geld. In India is het bijvoorbeeld écht de moeite waard om iemand bloemen te geven, liefst met de hand geplukt. In IJsland geven mensen elkaar boeken met kerst, zodat iedereen op kerstavond zit te lezen—hoe heerlijk rustig klinkt dat?
Tijd voor verandering?
Voor mij werkt het wel, eerlijk: minder cadeaustress, minder rotzooi in huis. Maar ja, soms mis ik het gezicht van mijn neefje als hij iets fantastisch uitpakt—het blijft leuk. Wat wel opvalt: steeds meer mensen maken zelf iets, koken een speciaal diner of organiseren een gezamenlijk uitstapje. Mijn moeder roept altijd: “Samen eten is het mooiste cadeau.” Inmiddels snap ik haar punt.
Tips: zo vier je creatiever feest
- Begin een nieuwe traditie: verzamel met familie een lijstje van originele activiteiten. Denk: nachtwandeling, voorleesavond, karaoke (met valse noten mag gewoon).
- Kies een ‘geheim’ cadeau-moment: waarom altijd kerst? Vier het eens spontaan in februari of op een regenachtige zondag.
- Geef aandacht, geen spullen. Schrijf een brief, maak een playlist—of gewoon, neem iemand mee naar zijn favoriete snackbar. Mijn buren deden laatst een buurKerst met iedereen uit het portiek, inclusief foute bingo.
Of we in Nederland nu massaal stoppen met kerstcadeaus weet ik niet—misschien zitten we volgend jaar weer met verrassingspakketten rond de boom… Maar even stilstaan bij wát en vooral waarom we iets vieren, dat kan nooit kwaad. Heeft u zelf een aparte traditie? Deel ‘m, misschien steek ik er wat van op. In ieder geval—fijne feestdagen, met of zonder pakjes.
