Weet je dat we gemiddeld 60.000 gedachten per dag hebben? Volgens mijn oude psychologiedocent – die ik laatst nog tegenkwam op Utrecht CS – is de helft daarvan negatief. En elke dag weer trapt iemand in de val: één negatieve gedachte kan je hele stemming naar beneden trekken. Maar wat nou als je gewoon… even wacht? Letterlijk 10 seconden.
Negatieve gedachten: iedereen heeft ze (en niemand is er dol op)
Zelf had ik er vorige week nog last van. Sta je op station Sloterdijk te wachten op de trein, check je je mobiel – een e-mail vol kritiek van je baas. En hop, die ene boodschap herkauw je de rest van de dag. Je denkt: “Waarom ben ik zo waardeloos?” Terwijl, volgens mijn buurman Jos – eeuwige optimist – kun je zo’n gedachte gewoon laten drijven.
De 10-seconden regel: zo simpel dat het bijna gênant is
Ik kwam de 10-seconden regel toevallig tegen toen ik drie maanden geleden een artikel las op NRC. De essentie is kinderlijk eenvoudig: geef elke opkomende negatieve gedachte maximaal 10 seconden aandacht. Kijk ernaar, voel hem even, en daarna – hup – ga verder. Je zegt tegen jezelf: “Oké, dit is rot, maar ik laat het nu los.”
- Gedachte opgemerkt? Zeg hardop (of in je hoofd): “Tien seconden.”
- Laat je gedachte helemaal komen. Geen censuur, geen oordeel.
- Na 10 seconden besluit je: ga ik er iets aan doen of laat ik het gaan?
Klinkt te makkelijk? Dacht ik ook. Maar het werkt – althans, voor mij en nog een paar mensen in ons familie-appgroepje. Moet je wel even oefenen.
Waarom werkt deze truc eigenlijk?
De hersenen houden van gewoontes. Als je gewend raakt om elke negatieve gedachte eindeloos te analyseren, tja… dan blijf je dat doen. Maar als je jezelf traint om het na 10 seconden los te laten – het is even schakelen – dan merk je, na een tijdje, dat de scherpe randjes er vanaf gaan. Mijn collega Sophie zegt altijd: “Negatieve gedachten zijn net trams in Amsterdam, je hoeft niet in elke te stappen.”
Zo pak je het in de praktijk aan – zelfs op een drukke werkdag
- Heb je een stressmoment op kantoor? Glimlach kort, tel af van 10 naar 0. En dan: verder met waar je mee bezig was.
- Thuis piekeren? Zeg tegen jezelf: “Ik geef mezelf nu 10 seconden om boos te zijn, daarna ga ik een kopje Douwe Egberts zetten.”
- Sta je in de Jumbo en krijg je een opmerking? 10 tellen. Daarna laat je het bij de boodschappen liggen.
Natuurlijk – lukt het altijd? Nee. Soms blijft zo’n gedachte toch plakken. Misschien ben ik daar gewoon wat slecht in, of is het voor sommige types lastig. Maar zelfs dan helpt het al om bewuster te kiezen: ga ik me hier echt de hele dag druk over maken?
Oké, en wat doe je als het niet lukt?
Heel eerlijk: soms heb ik na tien seconden nog steeds de neiging om te piekeren. In die gevallen werkt het voor mij om lichamelijk iets te doen. Even naar buiten — zelfs als het regent. Of mijn moeder bellen, zij is sowieso altijd direct en dan relativeer ik het vanzelf. In het ergste geval schrijf ik het van me af, of zet ik een rare playlist op Spotify aan. Iets in de trant van Hazes meets Stromae…
Kortom: probeer die 10-seconden regel eens. Werkt het niet direct? Nou ja, je hebt in ieder geval bewust even stilgestaan en dat is op zich al winst. Wie weet bevalt het je juist als simpele stopknop voor je gedachten. Laat me weten in de reacties hieronder of het voor jou werkt – of dat je een nog handigere tip hebt, want je weet het nooit…