Dacht je dat je na die eindeloze Zoom-meetings eindelijk wel wist hoe je zakendoet met Chinezen? Mis! Volgens recente cijfers van het CBS investeren Nederlanders in China steeds meer — en toch lees je in WhatsApp-groepen regelmatig over gênante flaters die alles verpesten. Ik hoorde laatst zo’n verhaal dat je broek ervan afzakt. waarom? Omdat zelfs ervaren professionals tijdens zo’n diner soms de plank compleet misslaan.
Zit jij ineens op de verkeerde plek?
Het klinkt onschuldig: je stapt de chique privézaal binnen, ziet een ronde tafel vol geurige schotels — en plant jezelf op een stoel met prima uitzicht. Doneer je jas aan de kapstok, steek je bestek alvast klaar. En dan, twintig seconden later, valt iedereen stil. Bleek dat je op de ereplek was gaan zitten… De plek bestemd voor de “baas van de bazen”. Mijn collega van HR had het vorige maand nog bij een tech-bedrijf in Beijing — het gesprek kwam nooit echt meer op gang.
- De ereplek vind je zo: Die zit recht tegenover de deur, met uitzicht op de hele zaal.
- Wacht tot een local aanwijst waar je mag zitten — het lijkt pietluttig, maar daar wegen die dingen zwaar.
- Overigens, soms zetten ze zelfs naamkaartjes neer. Maar verwacht dat niet overal.
In Nederland — bij De Beren of Loetje — pakt iedereen gewoon een stoel. In China kunnen verkeerde zitplaatsen je imago voor maanden onderuithalen. Lekker dan…
Andere veelgemaakte fouten (die ik óók bijna maakte)
Of je nou werkt voor Philips, ASML of een kleinere start-up: er zijn nog minstens drie dingen die je makkelijk over het hoofd ziet.
- Je glas zelf bijvullen: Een vriend uit Rotterdam vertelde: altijd de buurman eerst bijschenken. In China is het (letterlijk) onbeleefd eerst jezelf te bedienen. Ik vergeet ’t nog regelmatig.
- Proosten, maar dan verkeerd: Je tilt je glas hoger dan die van de gastheer? Ai, dat kan arrogant overkomen. Houd jouw glas altijd een tikje lager — zo toon je respect. Of, zoals m’n oud-klasgenoot zegt: “Een beetje onderdanig doet wonderen daar, gek genoeg!”
- Met stokjes prikken: Ik snap je hoor — ik prutste ook met die dingen. Maar prik nooit in eten alsof het frikandellenvorkjes zijn. Pak alles netjes tussen de stokjes, geen geroer of gespeeld.
Kleine details die groots effect hebben
Soms twijfel ik zelfs nog: mag je nu wél of niet meteen naar het eten grijpen zodra het op tafel staat? Antwoord van mijn oude buurman (“hij doet iets import voor Heineken”): wacht tot de oudste of de meest senior aan tafel begint. En nog zo’n geval: visitekaartjes overhandig je altijd met beide handen — eigenlijk net als in Japan trouwens.
En ja, in Shanghai serveren ze soms wijn, maar verwacht bij traditionele diners toch vooral baijiu of thee. Mijn tip: neem die eerste ronde proostjes, zelfs als je geen drinker bent. Anders voelt de sfeer snel kil — zo vertelde een manager van FrieslandCampina laatst in ons LinkedIn-chat.
Dus: Hoe overleef je het zakendiner?
- Laat je plek aanwijzen, zelf kiezen is tricky
- Altijd eerst anderen bijschenken, vooral de gastheer
- Proost met een bescheiden houding, glas iets lager dan de zijne
- Check hoe stokjes horen, geen geknoei
- Kaartjes met twee handen aanbieden — ziet er netjes uit
In het begin voelt dit als toneelspelen — allemaal regels, je hoofd draait ervan. Maar na een paar keer merk je: het wordt routine. En het respect dat je krijgt? Dat is echt. Hoewel, misschien heb ik gewoon geluk gehad, wie weet…
Tot slot…
Onthoud gewoon: de allergrootste blunder is denken dat deze dingen onbelangrijk zijn. En als je er eentje maakt? Gewoon even verontschuldigen, een grapje (op z’n Nederlands) doet wonderen. In ieder geval niet doen alsof het vanzelf allemaal goedkomt — dat werkt zelden in China, tikje uit eigen ervaring.
Heb jij zelf nog rare ervaringen gehad aan zo’n Chinese zakelijke eettafel? Deel vooral je verhaal hieronder — altijd leuk om te lezen!
