Wist je dat jaarlijks tientallen mensen omkomen of ernstig gewond raken door één simpele inschattingsfout bij vulkanen? En nee, het is meestal niet “te dichtbij gaan staan”. Op reisforums duiken de verhalen op—soms bizar luchtig, soms ronduit tragisch. Zelf stond ik een paar maanden geleden nog oog in oog met een smeulende krater op Sicilië en schrok van hoe ontspannen sommigen waren: zonnebril op, geen water bij zich. In deze blog vertel ik open en nuchter waar het telkens misgaat, en vooral: hoe jij het voorkomt.
De misrekening: de kracht van de wind (en giftige gassen)
De meeste Nederlanders die ik sprak denken bij een vulkaan vooral aan gloeiend lava of vallende stenen. Maar waar de statistieken het vaakst op uitkomen: verstikking door giftige gassen. Vooral zwaveldampen—je ruikt ze pas als het al riskant is. Wat ik niet wist (tot de gids op Etna mij half streng waarschuwde): een plotselinge windvlaag kan die gassen van richting laten veranderen. Sta je zomaar ineens middenin een wolk zwavel. M’n buurman (“overal geweest”, aldus hemzelf) had dit in IJsland net ternauwernood gemist. In het chatgroepje van de buurt gingen de horrorverhalen rond, geloof mij.
Waarom juist wij Nederlanders hier vaak de mist mee ingaan
Misschien zit het in onze nuchtere aard — “doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg”. Maar daardoor onderschatten we het buitenland vaak. Geen bergbeklimmerservaring? Maakt niet uit, denk je. Toch zie je bij Mount Bromo bijna altijd mensen zonder fatsoenlijk schoeisel en zonder water, omdat het “maar een wandelingetje” lijkt. Nou ja, dat is het niet.
- Geen mondkapje of sjaal bij je: Giftige dampen verrassen je sneller dan je denkt.
- Appen, filmen, selfies maken… Hierdoor let je niet op je omgeving.
- Verkeerde kleding: Slippers op lavarotsen zijn gewoon vragen om problemen
- Route via Google Maps zonder te checken bij lokale gidsen: gebeurd vaker dan je denkt.
En oké — misschien mag ik het niet zeggen, maar veel Nederlanders geloven nog steeds dat alles “wel geregeld” is, als er een hek staat. Maar er zijn plekken zoals Stromboli zonder bordjes of duidelijke grens. Mijn collega liep daar letterlijk achter een Italiaan aan “die er kennelijk wel verstand van had”. Is natuurlijk flauwekul.
De praktische tips — niet van een reisgids, maar uit eigen ervaring
Wees voorbereid, en dan bedoel ik: echt voorbereid. Dit zijn dingen die ik zelf meeneem of toepas — en die m’n reis een stuk relaxter maakten. Misschien heb jij andere rituelen, laat het gerust weten.
- Check het weer en windrichting op de ochtend van je beklimming, niet alleen de avond ervoor.
- Altijd een buff of mondkapje mee — een simpel stuk katoen helpt al tegen dampen.
- Loop met een lokale gids. Die weten welke plekken riskant zijn als het waait.
- Noodapp of GPS-tracker delen met je thuisfront, vooral als je groepje klein is
- Luister naar je lijf. Krijg je hoofdpijn of voel je je ineens slap? Meteen omdraaien. Niet stoer doen.
- Blijf op de paden — klinkt suf, maar eigenwijsheid is de grootste valkuil.
Mijn moeder zou zeggen: “Beter voor gek staan dan voorgoed onder de zoden”. En gelijk heeft ze eigenlijk.
Wist je dat…
…de meeste dodelijke ongelukken juist niet gebeuren bij spectaculaire erupties, maar bij ogenschijnlijke rust? Op Stromboli gebeurde het jaren terug nog: mensen verstikten tijdens een “rustig” wandelrondje rond de kraterrand. In Indonesië vertelde een lokale gids me dat zeker 30% van de ongelukken ontstaat doordat toeristen de waarschuwing “het ziet er nu veilig uit” te letterlijk nemen. In Nederland hebben we deze situaties niet — dus onderschat je het snel. Herkenbaar?
Tot slot: verstand gebruiken is geen luxe
Actieve vulkanen zijn fascinerend, dat snap ik (stiekem zelf griezelig mooi). Maar eerlijk: laat je niet verleiden door het perfecte vakantiekiekje—je gezondheid is meer waard dan een Instagram-story. O ja, ik ben niet onfeilbaar; misschien heb jij weer een compleet andere ervaring gehad, wie weet. Deel ze vooral, daar leren we allemaal van. In het kort: wees niet die toerist waar ze later op reisblogs over schrijven… nou, u begrijpt het wel.
In ieder geval: voorbereid op pad gaan is stukken leuker dan achteraf nodeloos risico’s lopen. Heb je nog vulkaantips of sterke reisverhalen? Zet ze in de reacties, ben benieuwd!
