Een beetje eng idee: je televisie luistert misschien mee met wat je in je eigen woonkamer zegt. Dat klinkt als sciencefiction uit een slechte serie, maar het is nu echt aan de hand — en grote merken als Samsung en LG geven dit zelfs gewoon toe. Maar wat gebeurt er met die opnames? En belangrijker: kun je er zelf iets tegen doen?
Luistert mijn tv écht mee?
Deze vraag stelde ik mezelf ook, toen mijn collega Bas vorige maand zei dat zijn tv hem “herkende” na een gesprek over vakantie. Toeval? Misschien. maar als je in de voorwaarden van je smart-tv duikt, zie je dat spraakherkenning standaard aanstaat. Niet gek: die functie maakt het makkelijk om te zappen met je stem, of Netflix te openen door gewoon tegen de afstandsbediening te praten.
Het probleem: de microfoon staat altijd aan, óók als je gewoon met een vriend kletst over nieuwe schoenen. Die fragmenten kunnen — volgens officiële communicatie — ter verbetering van de dienstverlening worden opgeslagen en, soms, zelfs gedeeld met derden. Ja, grote kans dat ze worden VOOR VERKOCHT (je las het goed).
Hoe kunnen ze die data eigenlijk gebruiken?
Stel: je woont in Utrecht en je deelt thuis hardop je plannen om een nieuwe fiets te kopen. Niet gek als je de volgende dag allerlei advertenties krijgt voor Cortina en Gazelle. Mijn buurman André merkt het zelfs als z’n dochter iets roept over kattenvoer — ’s avonds volgende op iedere site Whiskas-banners.
- Data-analisten kunnen profielen maken van jou en je huisgenoten
- Gesprekken worden gekoppeld aan real-time advertenties
- Voice-fragmenten kunnen extern geanalyseerd worden (vaak buiten Europa)
Of dit allemaal waterdicht werkt — twijfelachtig. Maar het gebeurt. En de Autoriteit Persoonsgegevens krijgt er steeds meer klachten over.
Zo ontdek je of jouw tv je opneemt
De meeste mensen weten niet eens dat hun tv een microfoon heeft, laat staan hoe hij precies werkt. Hier wat simpele checks die ik zelf heb gedaan:
- Kijk in de instellingen van je tv: “privacy”, “microfoon”, “spraakherkenning” — staat er een schuifje aan?
- Download de handleiding — vaak staat daar (verstopt) info over de voice-functie
- Vraag in je “Google Mijn Activiteit” of “Apple privacy” naar opnames die zijn opgeslagen
- Soms: plak eens een stukje tape over het microfoon-gat. Klinkt suf, werkt wél
Vorige week hadden we het in onze familie-WhatsApp erover: je merkt pas hoe vaak je eigenlijk over de tv praat als je ‘m even echt doorlicht.
Handige tips om je privacy te beschermen
- Schakel “spraakherkenning” uit in het hoofdmenu. Bij Samsung: Instellingen → Privacy → Spraakservices
- Koppel je smart-tv los van wifi als je niks streamt. Ja, het is wat omslachtig, maar het werkt
- Update de software handmatig — sommige fabrikanten zetten na updates de microfoon opnieuw aan
- Gebruik een ouderwetse afstandsbediening en zeg gewoon ouderwets “volgende zender”
- Plaats de tv gewoon niet in de slaapkamer of dicht bij je eettafel als je vaak privégesprekken voert
natuurlijk, 100% veiligheid bestaat niet. Misschien werkt het bij iemand anders net weer anders, maar ik heb sinds ik die microfoon heb uitgezet écht minder rare advertenties. Kan toeval zijn, maar je weet maar nooit…
Regionale dingen om op te letten
Hier in Nederland werken tv-fabrikanten met lokale partners. Ziggo, KPN en zelfs sommige smart-tv-shops gebruiken eigen “firmware”. Dit betekent dat, afhankelijk van je merk en waar je je tv kocht (BCC, MediaMarkt, Coolblue) de privacy-instellingen net wat anders heten. Mijn tip: zoek op “je merk + privacy + Nederland” voor specifieke uitleg.
Tot slot (en dan hou ik op)
Beetje gek misschien — dat we ooit droomden van pratende tv’s, en nu vooral willen dat ze zich koest houden. Toch loont het om een beetje paranoia te zijn. Zet je microfoon uit, check instellingen en vertel het vooral aan mensen die nog denken dat dit “wel losloopt”. Heb je nog tips of rare ervaringen? Deel ze hieronder, want in ons wijkforum is het nog een groot mysterie. In ieder geval ben je nu een stuk veiliger, denk ik… nou ja, ongeveer dan.