Wist je dat je slimme thermostaat vaak méér weet over je dag dan je partner? In 2022 schreven NRC en Trouw dat sommige thermostaten zelfs je thuiskomst voorspellen. De grens tussen comfort en datahonger is soms flinterdun — en vaak valt het je niet eens op tot iemand (zoals mijn buurman vorige week) zich er ineens druk om maakt. Maar wat gebeurt er allemaal achter de schermen? En nog belangrijker: hoe kun je je eigen privacy wél beschermen zonder terug te gaan naar een oude Honeywell uit ’99?
Wat doet zo’n slimme thermostaat nou écht?
Oké, misschien even kort: een slimme thermostaat regelt niet alleen je verwarming. Die registreert je aan-/afwezigheid, kijkt naar patronen (‘s ochtends douche aan? Koffie om 7:14?), en stuurt data naar servers van — bijvoorbeeld — Google of Eneco. Mijn collega zei vorige maand: “het voelt soms alsof mijn huis met me meekijkt.” Klinkt paranoia, maar veel merken verzamelen alles voor marketing, updates, of – niet onbelangrijk – om hun algoritme beter te maken.
Hoe komen ze aan jouw gegevens?
- Wifi: Vrijwel alle slimme thermostaten verbinden via wifi en delen data met de hoofdsystemen van het merk.
- Apps: De app op je telefoon volgt niet alleen je temperatuur–instellingen, maar soms ook je locatie. Handig voor “ik ben bijna thuis,” maar ook spannend qua privacy.
- Slimme integraties: Koppel je je thermostaat aan Google Home, Alexa, of Toon? Dan gaan die data nóg een extra rondje. Mijn moeder vond laatst in haar Google-account plots een logboek van haar woonkamer.
Kortom, waar moet je op letten?
Zelf controleer ik altijd eerst de privacyvoorwaarden — ja, het is saai, maar ik zoek op steekwoorden als ‘delen met derden’ en ‘analytics’. Weinig tijd? In Fora als Tweakers of in Facebookgroepen delen mensen vaak opvallende passages. Verder, check of je thermostaat überhaupt toestemming vraagt om bepaalde data door te sturen. Geloof me: sommige sturen vrolijk alles, tenzij je zelf in de instellingen duikt.
Praktisch: zo stel je je thermostaat slim en veilig in
- App-permissies checken
Vaak kun je “locatie delen” uitzetten in de app–en dat werkt meestal prima zonder verlies van functionaliteit. - Gastmodus aanzetten
Ontvang je vaak visite? Kijk of er een ‘gastmodus’ is die minder data vastlegt. Volgens de helpdesk van Thermosmart is die optie er nog niet — maar misschien binnenkort? - Firmware updaten
Klinkt suf, maar fabrikanten verbeteren soms onverwacht hun privacybeleid met updates. M’n oude Nest kreeg juist gemakkelijker te begrijpen privacy-instellingen na een update deze winter. - Koppel zo min mogelijk
Hoe meer platforms je verbindt, hoe meer datapunten ontstaan. TikTok hoeft echt niet te weten wanneer jouw verwarming uitgaat—hoewel, misschien ben ik daar ouderwets in. - Lees wat anderen ervaren
Typ je type thermostaat plus “privacy” in Google—je komt verbazingwekkende verhalen tegen. Recent nog in het forum van Consumentenbond: iemand ontdekte dat hun Toon bij een storing ineens alle logs naar servers in Ierland stuurde. Knopje om het uit te zetten stond diep in de menu’s, daar kom je zelf niet zomaar op.
En wat als je het allemaal niet vertrouwt?
Eerlijk? Ik snap het. Soms verlang ik terug naar die A-label radiatorknop zonder wifi. Wil je écht geen data delen, schakel dan wifi uit en gebruik je thermostaat als domme schakelaar. Of kies een open source–model, bijvoorbeeld Home Assistant-compatibele systemen (worden in de Randstad trouwens steeds populairder). Weekje priegelen, maar je bepaalt alles zelf — hoewel dat niet voor iedereen is, natuurlijk…
Samenvattend…
Slim wonen hoeft niet per se datahonger te betekenen. Stel je instellingen scherp, blijf kritisch en overleg vooral met anderen — want steevast is er iemand in je straat die nóg meer weet van privacy dan jij. Misschien word je er niet paranoia van, maar een tikje alert zijn kan nooit kwaad. Heb jij nog tips of geinige privacy-hacks? Laat het weten hieronder of stuur gerust een berichtje. In ons buurt-WhatsAppgroepje delen we dit soort dingen soms — best handig eigenlijk.
