Wist je dat eekhoorns veel minder onschuldig zijn dan ze eruitzien? Onlangs, tijdens een koffiepauze met een oude boswachter hier op de Veluwe, viel een verhaal van zijn lippen waar m’n wenkbrauwen spontaan van omhoog schoten. Want ja — er zijn dingen over eekhoorns die de gemiddelde wandelaar echt nooit hoort. Niet uit een boswachtersgids, niet uit die schattige natuurboekjes van je kinderjaren.
In dit artikel deel ik wat ik, met veel toeval en een beetje geluk, te weten kwam. Dit is geen doe-het-zelf-tuinieradvies, meer een blik achter het gordijn door iemand die al een paar modderige laarzen heeft versleten op de Utrechtse Heuvelrug. In ieder geval: het is anders dan je denkt.
Waarom eekhoorns stiekem geheime deals sluiten
Eekhoorns — die schattige acrobatten in het bos — hebben een reputatie als verzamelaars. Maar wat bijna niemand weet: er schuilt een serieus tactisch brein achter al dat nootjes knagen. Volgens Jeroen, een boswachter met 30 dienstjaren, steken sommige eekhoorns hun voorraden expres op ‘verkeerde’ plekken weg. Niet om zichzelf voor de gek te houden (dat zie je trouwens echt gebeuren, beetje gek), maar om andere dieren — en zelfs eekhoornburen — te misleiden.
Niet zo lang geleden zag ik het zelf op de Nieuwe Dordtse Biesbosch. Een rode eekhoorn begroef een hazelnoot, deed alsof ’t héél belangrijk was, en hup — twee meter verder stak hij snel zijn échte voorraad weg. Mijn buurvrouw zei later: “Ja, die beesten zijn net m’n ex-man. Vertrouw ze maar op hun blauwe oogjes.”
Hoe eekhoorns bomen planten (en waarom dat goed kan misgaan)
U denkt misschien: leuk, die wintervoorraad aanleggen! Ja. Maar eekhoorns vergeten tot wel 60% van hun verstopte noten. Serieus — dat aantal hoorde ik voor het eerst in een cursus bosbeheer bij Staatsbosbeheer. En het is dankzij dat vergeetwerk dat heel wat bossen in Nederland nu vol staan met spontane hazelaars, beuken en zelfs tamme kastanjes.
Maar niet overal is dat welkom. In Amersfoort klaagde een vriendin laatst nog dat haar volkstuin verandert in wat zij noemt “een eekhoornparadijs met gratis boomopslag”. Onbedoeld veranderen eekhoorns tot de geheimzinnige tuinarchitecten van je achtertuin. Of je dat wilt…? tsja.
Wat oude boswachters alleen aan elkaar fluisteren
- Eekhoorns saboteren soms vogelvoederbakken: Echt waar. Mijn overbuurman zette een camera op zijn voederhuisje bij Alkmaar en zag hoe ‘onschuldige’ eekhoorns systematisch touwtjes losmaakten.
- Eekhoorns herkennen vaste wandelaars: Na een paar weken dezelfde route zeggen ze je onbewust gedag. Oké, het is geen handje geven, maar wie vaak genoeg loopt, merkt dat die beestjes je vaker opzoeken.
- Ze houden van chaos: Een oudere boswachter uit Drenthe zweert erbij — als het bos te strak aangeharkt is, zie je mínder eekhoorns. Rommelhoekjes zijn hun paradijs.
Praktisch: eekhoornvriend of vijand in je eigen buurt?
Misschien vloek je wel eens als je in voorjaar zes onverwachte hazelaars in je achtertuin ziet. Geloof me, je bent niet de enige: in de lokale Facebook-groep hier in Zwolle zijn eekhoorns al weken hét onderwerp van klaagzang én bewondering. Wat kun je nou echt doen?
- Wil je géén eekhoorns? Kies vogelvoer dat ze vermijden (saffloerzaad werkt hier goed, hoewel ik mijn twijfels heb bij het effect op de vogels).
- Plant ‘rommelige’ hoekjes waar eekhoorns kunnen scharrelen — ze zullen dan minder op je bloemenbollen jagen.
- Zorg dat kinderen hun speelgoed binnenshuis houden: eekhoorns slepen echt alles hun nest in, zelfs legosteentjes. Gek maar waar.
en onthou: waar eekhoorns zijn, groeit het bos vanzelf een beetje verder. Of dat nou in je tuin is — of ‘s nachts ergens op een vergeten hofje in Haarlem.
Tot slot — je eigen geheime eekhoornobservaties?
Dit was zo’n verhaal dat je misschien niet in de ANWB-gids vindt, maar wel als je even koffie drinkt met de ‘oude garde’ van de Nederlandse natuur. Wie weet heb jij ook mooie, gekke of irritante ervaringen met eekhoorns? Laat het gerust horen in de reacties — ik ben benieuwd of jullie buurtschappen ook stiekem worden bestuurd door deze pluimstaarten. In ieder geval: blijf vooral goed om je heen kijken, want wie weet wat ze nú weer in hun schild voeren…
