Wist je dat er in Nederland plekken zijn waar zowel je GPS als je oude vertrouwde kompas volledig de kluts kwijt raken? Het klinkt als iets uit een sciencefictionfilm, maar het gebeurt echt — en soms midden in de polder. Op een regenachtige woensdagmiddag, toen ik mijn weg naar huis zocht bij Zwolle, was ik opeens nergens meer volgens Google Maps. Komt vaker voor dan je denkt, blijkbaar.
Waar gaat het mis? Het bizarre bij Zeewolde
Laatst in onze buurt-WhatsApp vroeg iemand zich af waarom zijn navigatie altijd in de war raakt bij Zeewolde. Het antwoord vond ik verrassend: vlak bij Zeewolde staat een enorme zendmast — de oude NAVO-radiotoren. Die zorgt regelmatig voor magnetische storingen waar niet alleen smartphones, maar zelfs gewone kompassen gek van worden. Geen grap — een collega probeerde daar laatst te wandelen met kaart en kompas, maar belandde ergens bij de schapen in plaats van bij het bos.
Hoe werkt zo’n storing eigenlijk?
GPS-navigatie werkt via satellieten, die je locatie bepalen op basis van signalen. Maar zware elektromagnetische straling, vooral van hoge zendmasten of militaire installaties, kan het signaal verstoren. Het kompas in je telefoon — dat werkt op een klein magneetje — raakt hierbij ook de weg kwijt. Dat merk je trouwens ook in de buurt van bijvoorbeeld Schiphol of bepaalde delen van Rotterdam waar veel antennes staan.
Het verbaast me altijd hoe weinig mensen hiervan weten. Mijn moeder dacht serieus dat haar telefoon gewoon ‘oud’ was, maar het lag dus aan elektrische storing van buitenaf.
Bekende problematische hotspots in Nederland
- Zeewolde en omgeving: de oude NAVO-toren en radiomasten
- De Maasvlakte bij Rotterdam: havengebied met gigantische radarinstallaties
- Vliegbasis Leeuwarden en luchtmachtlocaties elders in het land
- Rond Schiphol en in de duinen bij Noordwijk (ruis door satellietschotels)
mocht je dus denken: “Het ligt vast aan mij”, dan is de kans groot dat het gewoon aan je locatie ligt.
Zo navigeer je hier toch — een paar praktische tips
1. Check van tevoren de kaart. Print desnoods de route uit als je weet dat je langs een bekende storingsplek gaat. Ja, klinkt ouderwets — maar vraag dat maar aan wie laatst verdwaalde in de polder…
2. Let op de borden en oriëntatiepunten. Nederlandse ANWB-borden zijn betrouwbaarder dan welke app dan ook in deze situaties.
3. Kompasmissie? Kalibreer opnieuw. Draai je smartphone rustig rond als het kompas gek doet — werkt soms, maar niet altijd.
4. Batterij sparen. GPS die je niet vertrouwt vreet batterij voor niks: even uitzetten kan geen kwaad.
Overigens, niet iedereen heeft last — een vriend uit Groningen zegt nooit iets te merken op het wad, maar goed, daar is dan ook veel minder ‘electro-smog’.
Waarom blijft dit zo’n mysterie?
Het blijft wel bizar dat we in een tijd van ruimteraketten alsnog verdwalen door een zendmast in Flevoland. Misschien dat het ooit opgelost wordt — misschien ook niet. Voorlopig blijft het ‘gewoon pech’ op de juiste (of foute) plek.
Heb je zelf ooit gemerkt dat je navigatie spontaan gek werd? Deel het vooral — of stuur je eigen tips! In ieder geval: neem altijd een beetje gezond wantrouwen mee naar plaatsen waar je telefoon begint te roteren zonder dat jij beweegt… in elk geval in Nederland.
