Introductie van een uniek social housing-project in Lissabon
In de Portugese hoofdstad bevindt zich het eerste sociale woningbouwproject dat zich inzet voor de duurzame ontwikkelingdoelen van de Verenigde Naties. Dit initiatief transformeert het leven van duizenden bewoners in de wijk Zambujal, waar enkele van hun verhalen nu op de muren zijn vastgelegd. Het openluchttheater van het Zambujal 360-project fungeert tegenwoordig als een toegankelijke kunstgalerij voor iedereen. Het project geeft niet alleen kleur aan het straatbeeld, maar benadrukt ook de connectie tussen de lokale gemeenschap en wereldwijde duurzaamheidsdoelen.
Gedecoreerde muren met maatschappelijke verhalen
Voor schoolkinderen die op excursie zijn, vormen de murals een boeiende kennismaking met de thema’s van de Verenigde Naties. Zo is er een muurschildering van Pedro das Neves, geïnspireerd op SDG 6, Water en Sanitat, te zien in een van de woonblokken. Andere kunstwerken laten de waarden van SDG 2, Zero Hunger, zien, zoals een mural waarop een lokaal vrouw haar tuin toont aan kinderen. Deze schilderingen vertellen verhalen over familiebanden, zelfvoorziening en de gemeenschap.
De rol van kunst bij duurzame ontwikkeling
Naast de murals waar bewoners en bezoekers van kunnen genieten, spelen lokale kunstenaars een cruciale rol in het illustreren van de verschillende doelen. Bijvoorbeeld Carla Santiago’s mural over SDG 8, Goede baan en economische groei, en Bernardo P Carvalho’s interpretatie van SDG 11, Duurzame steden en gemeenschappen, vormen belangrijke voorbeelden. Ook leerlingen en buitenlandse studenten maken gebruik van deze muren als educatief materiaal door foto’s en aantekeningen te maken, wat de betrokkenheid bij de doelen versterkt.
De betekenis achter de kunst
Bijzonder is dat sommige murals hedendaagse maatschappelijke kwesties benadrukken. Zo toont één kunstwerk de thema’s armoede en familiebanden: een zwart vrouw die het haar van een witte vrouw vlecht – een intiem beeld van steun en verbondenheid tijdens moeilijke tijden. Een andere, ‘No Hunger’, laat een vrouw zien die haar groenten tuin toont aan kinderen, waarmee voedselzekerheid wordt benadrukt. Deze artistieke uitingen maken duidelijk dat de wijk Zambujal zich niet alleen richt op esthetiek, maar ook op maatschappelijk relevante onderwerpen.
De initiatieven en de impact op de gemeenschap
Het project is een initiatief van de CAZAmbujal-vereniging, een groep lokale bewoners die ‘Samen de wereld veranderen’ als motto hebben, en Ad Gentes. Zij nodigden mensen uit, sommigen voor het eerst bezig met muurschilderingen, om hun verhalen te delen via kunst. Vitor Monteiro, leidinggevende van CAZAmbujal, benadrukt de centrale uitdaging: kunstenaars moeten de verhalen en ervaringen van de gemeenschap echt weten te vangen en te vertalen naar de duurzame ontwikkelingsdoelen. Lokale gidsen begeleiden bezoekers en delen hun persoonlijke verhalen, waardoor de tours meer diepgang krijgen.
Publieke trots en gemeenschapsvorming
Bewoners vertellen met trots dat ze zich steeds meer verbonden voelen met hun wijk. Uitdrukking van deze trots is de uitroep ‘Ik kom uit Zambujal’, die veel mensen nu gebruiken. Het kunstproject heeft de wijk internationaal bekend gemaakt en draagt bij aan het versterken van het gemeenschapsgevoel. Het laat zien dat straatkunst niet alleen visueel aantrekkelijk is, maar ook een krachtig middel om maatschappelijke boodschappen over te brengen en lokale trots te stimuleren.
Conclusie
Door middel van grote murals vertellen de bewoners van Zambujal hun verhalen en illustreren ze belangrijke duurzame ontwikkelingdoelen van de VN. Het project laat zien hoe kunst en gemeenschapsbetrokkenheid kunnen bijdragen aan meer bewustwording en trots, zelfs in minder welvarende wijken. De muren blijven een levendig bewijs van de kracht van creativiteit en gedeeld menselijk erfgoed.
