Wist je dat een klok als cadeau in China soms meer onrust veroorzaakt dan vreugde? Vorige week vertelde een Chinese vriend — hij woont al vijftien jaar in Utrecht — me waarom hij op verjaardagen altijd met lege handen komt als het om een klok gaat. En geloof me: na zijn uitleg snap ik wel waarom. Dit artikel duik ik diep in een fascinerend cultureel taboe en geef ik je praktische inzichten voor het Nederlandse dagelijks leven. Misschien heb je ook die ene klok in huis waar je nooit echt blij van werd — toeval of toch… iets meer?
Klokken en problemen: van bijgeloof tot ongemak
In de Chinese cultuur staat het geven van een klok symbool voor narigheid — of in het ergste geval zelfs de dood. Echt waar. Het woord voor “klok geven” (sòng zhōng) klinkt in het Mandarijn bijna hetzelfde als “een uitvaart bijwonen”. Mijn collega van het buurteam — opgegroeid in Amstelveen maar zijn oma is Chinees — vertelde dat zijn familie al generaties lang geen klokken aan elkaar geeft, “gewoon, om het lot niet uit te dagen”.
En hé, stel je voor: je overhandigt op een bruiloft een mooie staande klok van de Blokker. Grote kans dat je gezichten ziet vertrekken. Of misschien wordt er ongemakkelijk gelachen. Volgens feng shui-meesters breng je zo letterlijk ‘het einde’ aan, en wie wil nu zo’n boodschap?
Waarom zijn klokken zo beladen in Feng Shui?
Feng shui draait niet alleen om hoe je bank tegenover je raam staat. De energie die objecten verspreiden, speelt een hoofdrol. Een klok — zeker een tikkende of opvallende — symboliseert volgens vele feng shui-experts het verstrijken van tijd en het naderen van het onvermijdelijke einde. Mijn buurvrouw, een echte Den Haagse met een passie voor oosterse interieurs, schuift haar klok ‘s avonds altijd even uit het zicht, “voor de zekerheid”.
Dit soort details lijken misschien wat overdreven, maar toegegeven: als ik ‘s nachts dat constante getik hoor in een leeg huis, ga ik zelf ook twijfelen of klokken niet een tikje onheil brengen…
Toch een klok cadeau geven? Drie dingen om rekening mee te houden
- Ken de achtergrond: Geef nooit klokken aan mensen met roots in China, Taiwan of Hongkong. Al helemaal niet op huwelijken of bij een verhuizing.
- Vraag eerst: In sommige moderne gezinnen wordt dit taboe wat losser geïnterpreteerd — maar zelfs dan liever een plant of schilderij dan een klok.
- Zet ‘m juist neer: Staat er toch een klok? Vermijd slaapkamers, het hoofd van het bed, en — mijn moeder zweert erbij — nooit recht tegenover de voordeur.
En in Nederland: moeten wij ons zorgen maken?
In mijn vriendenkring — vooral Amsterdammers, Haarlem, Hengelo — speelt dit nauwelijks. Maar met de groeiende Chinese community en internationale relaties komt dit soort cultureel misverstand snel om de hoek kijken. Wie weet: geef je grootouders voortaan maar gewoon een mooie foto of een hoge vaas van Xenos bij hun 40-jarig huwelijk. Zeker als ze familieleden uit China hebben.
Weet u wat gek is? Bij ons zijn klokken juist populaire cadeaus voor jubilea en verjaardagen. Misschien werkt het andersom ook: een Chinees die hier woont kijkt inmiddels niet meer zo raar van zo’n cadeau op. hoewel dat laatste weet ik niet honderd procent zeker — zou zomaar een aanname kunnen zijn.
Tot slot: nog een onverwachte les
Culturele tradities zijn soms best onnavolgbaar. En misschien is dat juist wat het dagelijks leven grappig houdt. Ik heb zelf nog een oude klok liggen — een erfstuk uit Rotterdam — waar altijd wat discussie over is in de familie. Ga ik ‘m ophangen of niet? In ieder geval: denk de volgende keer even twee keer na voordat je ergens een hippe klok bestelt als cadeau. Of laat hieronder weten: heb jij ooit het verkeerde cadeau gegeven door een cultuurkloof? ik ben benieuwd naar jullie verhalen — misschien zitten er nog grotere blunders tussen…
