Stel je voor: je wordt wakker met een stijve nek, een zeurende pijn in je rug, en je snapt eigenlijk niet waarom. Volgens een rapport van het RIVM slaapt ongeveer een kwart van de Nederlanders regelmatig op hun buik. Maar wist je dat juist deze slaaphouding na je veertigste voor verrassend veel problemen kan zorgen? Mijn fysiotherapeut in Nijmegen had daar vorige maand nog een sterk verhaal over – en eerlijk, ik dacht eerst: “Ach, buikslapen doe ik al mijn hele leven.” Nou, niet dus.
Wat gebeurt er eigenlijk als je op je buik slaapt?
Ooit hoorde ik van mijn oude hockeycoach: “Je lichaam is als een fiets, verslijt je hem op de juiste manier.” Maar als je na je 40e nog op je buik ligt te slapen – vooral na een avond bitterballen en Netflix – dan verslijt je die ‘fiets’ nogal onhandig.
- Nek en rug onder druk: Je draait je nek een halve nacht scheef – daar zouden zelfs fysiotherapeuten in Amsterdam van mee kunnen zingen.
- Ademhaling wordt lastiger: Niet iedereen realiseert zich dat je longen minder ruimte krijgen als je op je buik ligt. Vooral naarmate je ouder wordt, merk je dat sneller.
- Druk op gewrichten: Vooral schouders en heupen krijgen het voor hun kiezen. Niet zelden krijg je ineens een slapende arm of rare tintelingen – had ik vorige week weer.
Waarom wordt buikslapen na 40 riskanter?
Ik zat er, drie maanden terug, over te lezen in NRC: na je veertigste verliest je lijf wat flexibiliteit. Kraakbeen herstelt minder snel, spierspanning verandert – ja, zelfs als je elke week bij de Basic-Fit komt opdagen.
Een vriend uit Haarlem klaagde laatst in onze groepsapp: “Ik snap niet waarom mijn rug altijd zo vast zit.” We kwamen erachter dat hij altijd als een plank op z’n buik ligt. Blijkbaar is dat naarmate je ouder wordt echt geen goed idee meer: vaker last van uitstralende pijn, én slaapt slechter dan als je op je zij of rug zou liggen.
Alternatieven en tips (volgens de experts én gewone mensen)
- Probeer zijslapen met een kussen tussen je knieën
Het klinkt suf, maar het werkt echt. Heb het uitgeprobeerd rond Koningsdag bij mijn ouders: minder pijn en sneller fit wakker. (Alhoewel, misschien speelde de oranjebitter ook een rol…) - Gebruik een stevig hoofdkussen
Kies lokaal: bij Auping of een soort Ikea kussen. Daarmee blijft je nek tenminste recht en raakt niet overstrekt. - Stap voor stap afbouwen
Niemand verwacht dat je in één nacht ineens anders slaapt. Begin met korte periodes op je zij, draai pas op je buik als je écht niet anders kunt.
Overigens—mijn moeder zweert al jaren bij slapen op haar zij met een lang kussen. Zij zegt altijd: voel je je gewrichten ’s ochtends niet, ben je te vroeg wakker geworden. Misschien is dat gewoon genetisch, maar ik begin haar punt te snappen.
Maar stel… je kunt écht niet stoppen met buikslapen?
Eerlijk? Niet ieder advies is voor iedereen. Mijn collega (48, woont in Eindhoven) slaapt nog steeds op haar buik en heeft nooit ergens last van. Misschien heeft ze gewoon mazzel. Het belangrijkste: luister vooral naar je eigen lijf en probeer kleine aanpassingen – wie weet vind je een manier die voor jou werkt.
Wist je dit al?
Uit recent onderzoek van het slaapcentrum bij UMCG blijkt: mensen die na hun veertigste op hun buik blijven slapen, hebben vaker chronische nek- en rugpijn. Toch is er bijna niemand die erover praat tijdens verjaardagen. Waarom eigenlijk? Misschien moeten we hier na deze zomer gewoon eens opener over zijn – want een goed begin van de dag is (voor mij, in elk geval) minder pijn na het opstaan.
Vertel: Hoe slaap jij?
Ben je een doorgewinterde buikslaper, en heb je tips om het af te leren? Of juist iemand die door ervaring weet wat buikslapen met je rug doet? Laat het weten in de reacties (of op het terras bij Van der Valk – je weet maar nooit wie er naast je zit). In elk geval: probeer er vanavond bewust op te letten. Slaap lekker, hoe dan ook!
