Wist je dat kraaien niet alleen je frietje willen, maar ook je gezicht kunnen onthouden? Serieus – er zijn vogels in Nederland die zich gezichten van mensen herinneren, soms jarenlang. Onlangs vertelde een ornitholoog uit Leiden in een podcast precies wat ik altijd al vermoedde: de vogels op mijn balkon kunnen me waarschijnlijk herkennen… maaaar – helemaal zeker ben ik niet. toch blijft het idee hangen.
Hoe werkt dat dan: vogels en gezichtsherkenning?
Wetenschappelijk onderzoek, vooral uit de VS, wijst uit dat kraaien en eksters een bijzonder goed geheugen hebben voor gezichten. Tijdens experimenten droegen onderzoekers maskers en lieten bepaalde vogels schrikken. Jaren later gaven diezelfde vogels een duidelijke waarschuwing aan hun soortgenoten zodra iemand weer met dat “gemene” masker langs kwam.
Mijn buurman, die altijd brood voert aan de kauwen, zegt dat hij het ook merkt: “Als ik een paar dagen op vakantie ben geweest — ze zijn gewoon boos als ik terugkom.” Het klinkt gek, maar dit gebeurt overal, tot aan het Vondelpark aan toe.
Wie zijn de hoofdverdachten?
- Kraaien: Misschien nog slimmer dan je neef op de universiteit. Ze onthouden niet alleen gezichten, maar delen info met de hele familie.
- Eksters: Ja, die met die sluwe blik. Schijnen feilloos te weten wie hen ooit narigheid heeft bezorgd.
- Kauwen: In onze straat onmisbaar, sommige herkennen mensen aan hun loopje — of het ontbreken van een broodzak.
Laat je niet misleiden: duiven hebben deze skills (voor zover we weten) niet. Hoewel… collega uit Utrecht zweert dat “zijn” duiven hem vanaf de andere kant van het plein al in de gaten houden.
Waarom doen vogels dit eigenlijk?
Even heel basic: overleven. In de stad kom je als vogel rare types tegen (ja, wij dus). Wie gevaarlijk is, moet gemeden worden – en wie gulle handen heeft, onthouden ze maar wat graag. Het geheugen van vogels is dus niet zomaar een leuk trucje, het is keihard broodnodig.
Op een forum over stadsecologie las ik laatst dat vogels gezichtsherkenning combineren met geur, stemgeluid en misschien zelfs looptempo. Wetenschappers weten nog niet alles – wie weet ontdek jij straks eigen patronen op je balkon…
Kun je het zelf merken?
- Kijken vogels je aan, zelfs als je met je capuchon op loopt? Dat is verdacht.
- Zitten ze dichterbij jou dan bij anderen? Possible gevalletje herkenning.
- Verandert hun gedrag als je iets anders draagt? Mijn moeder zei altijd: “Je zonnebril bedriegt zelfs de kraaien.” Nou, misschien dus niet…
Month geleden had ik bijna een vriendschap gesloten met een ekster die telkens op m’n vensterbank kwam tikken. Ik veranderde van jas – weg was hij. misschien toeval, of toch niet?
Moet je je zorgen maken?
Nee, tenzij je toevallig vogels pest. Ze gaan je niet achterna als in een Hitchcock-film. Maar aardig zijn loont. In een Nijmeegs stadspark krijg je soms wekenlang een ‘groet’ van een kauw die je eerder gevoerd hebt. Dat deelden ze laatst nog in onze buurtapp.
Overweeg je de vogels in je wijk een beetje te vriend te houden? Kleine acties — beetje voer, rustig aanspreken — maken verschil. Of ze je herkennen? niemand die het 100% zeker weet, maar het voelt wel zo.
Praktische tips om het once uit te proberen
- Voer vogels op een vast tijdstip, liefst met iets dat ze lekker vinden (pindakaas werkt bij sommige soorten wonderen – vraag het aan een lokale vogelaar).
- Draag steeds dezelfde jas of pet en kijk wat hun reactie is als je opeens iets anders aantrekt (noteren helpt, klinkt suf, maar werkt).
- Let op hun geluiden. In de ochtend zijn ze vaak spraakzamer, vooral in rustige buurten als Rotterdam Noord.
Wie weet word jij de nieuwe “vogel-magneet” van je straat… of misschien kijken ze gewoon door je heen — kan ook. In ieder geval: volgende keer dat een kraai je indringend aankijkt, weet je waar het misschien aan ligt.
in het kort: vogels zijn slimmer dan we soms denken en in de stad volgen ze je vaker dan je mist. Geef ze eens de kans om te laten zien hoe goed ze je echt herkennen. Je zult verrast staan… of misschien merk je niks. Ook goed.
Heb jij ervaringen met vogels die juist jou lijken te herkennen? Deel het hieronder — want zo gek was je dus niet!
