Wist je dat één gewoonte, die bijna iedereen in Nederland dagelijks praktiseert, haast ongemerkt je geheugen kan aantasten? Je leest het goed — niet alleen schermtijd of slaapgebrek speelt je brein parten. Onlangs hoorde ik tijdens een lunch bij Bakkerij Bart dat zelfs de alledaagse dingen, waarvan je het nooit zou denken, serieuze gevolgen kunnen hebben voor onze hersenen. In dit artikel duik ik dieper in wat het nu echt is — en wat je eraan kunt doen (of in elk geval kunt proberen…).
De stille sluipmoordenaar van je brein: multitasken
Bijna drie maanden geleden merkte ik het voor het eerst. Ik zat aan de keukentafel — koffie, laptop, telefoon, zelfs een krant open. Typend, app’jes versturend, nieuws scrollend… en toen besefte ik: ik kon me amper herinneren wat ik nou eigenlijk allemaal las of schreef. Geen unicum trouwens — uit onderzoek van het UMC Amsterdam blijkt dat Nederlanders gemiddeld 31 keer per dag wisselen van taak. Klinkt als een productieve dag, maar dat is het dus niet.
Volgens neurologe dr. Maaike van Drunen, die laatst op Radio 1 voorbij kwam, raakt je geheugen langzaam overbelast door continu schakelen. Je hippocampus — dat is het geheugen-gebied in je brein — wordt er letterlijk moe van. Terwijl ik dacht: multitasken is handig, blijkt het destructief. Denk aan WhatsAppen tijdens het avondeten of continu tabbladen vernieuwen op werk. M’n collega Klaas noemt het “hyperconnectiviteit”, maar het lijkt meer op een recept voor vergeetachtigheid.
Waarom raakt ons geheugen juist hier zo van in de knel?
Het probleem zit ‘m vooral in de constante onderbreking van je werkgeheugen. Elke keer dat je switcht (van appje beantwoorden naar e-mail, naar een podcast, weer terug), moet je brein klein herstartje maken. Dat kost energie en — belangrijker — verlaagt volgens neuropsychologen van de Universiteit Leiden je vermogen om dingen te onthouden. Bewijs? In simpele tests onthielden multitaskers 30% minder feitjes dan mensen die taken afmaakten voor ze iets nieuws begonnen. Geloof me: ik scoorde dramatisch toen ik het probeerde…
Best ironisch in een tijd waar managementboeken juist propageren dat “multitasken dé skill is van 2024”. M’n buurman, IT’er uit Eindhoven, lacht daarom: “Ik vergeet standaard m’n sleutels sinds ik probeer alles tegelijk te doen.”
Wat kun je doen — zonder je hele dag op z’n kop te zetten?
- Plan je focus-tijd. Reserveer blokken op je dag om wél geconcentreerd aan één zaak te werken. Ik doe het nu met de Forest-app — helpt echt, tenzij je toch stiekem prullenbakken wil legen.
- Zet meldingen uit. Niet altijd leuk, maar push-meldingen maken elke focus kansloos. In onze kantoor whatsappgroep merkte ik: wie meldingen uitzet, werkt sneller (nou ja, meestal).
- Dwing jezelf tot pauze. Haal koffie, loop een rondje om het blok — pauzes herstellen je geheugen. Moet wel zeggen, soms skip ik ’t als het regent en dan is de dag warriger, dus misschien toeval?
- Schrijf op papier. Wie snelle aantekeningen met de hand schrijft, onthoudt tot 20% meer — ontdekte ik per ongeluk toen mijn wifi eruit lag.
Dus… hoe nu verder?
Heel eerlijk — niemand gaat in één dag perfect focussen. Waarschijnlijk lukt het eens, daarna val je gewoon weer terug. Herkenbaar? Op kantoor lacht iedereen als ik de Forest-boom-timer weer uitzet, dus zo uniek ben ik niet. Toch merk ik na een paar weken: iets minder multitasken, iets meer bewust pauzes maakt m’n dingen onthouden net iets scherper. Of ik het over een jaar nog volhoud? Geen idee.
In ieder geval: probeer morgen eens één taak tegelijk af te maken of gooi die groepschat vijf minuten op stil — dat maakt je geheugen blijer dan je denkt. Of misschien vind je het onzin — vertel dan hieronder jouw ervaring. Ken jij andere geheimen tegen vergeetachtigheid? Laat ’t weten in de reacties, want misschien heb ik iets gemist…
