Wist je dat katten meer geheimpjes hebben dan je denkt? Soms lijkt het alsof ze totaal onvoorspelbaar zijn — eerst spint-ie op je schoot, een minuut later bijt hij zonder waarschuwing in je hand. Vertrouwen tussen kat en mens voelt als een fragiel pact, maar er bestaat een verrassend eenvoudig trucje waarmee je direct ziet of jouw kat zich echt bij jou op z’n gemak voelt. Geloof me, ik test het al maanden — en het blijft me verbazen hoe vaak het klopt.
Waarom vertrouwen bij katten zo anders werkt
Iedereen die ooit een kat in huis heeft gehad (of geërfd van zijn schoonmoeder, zoals ik) weet het: vertrouwen moet je verdienen. Katten zijn geen honden. Ze houden niet van commando’s, willen niet de hele dag op schoot, maar kiezen zelf het moment wanneer ze toenadering zoeken. Vergelijk het een beetje met Amsterdamse ober — beleefd, maar met een attitude… Althans, dat vind ik.
Het ‘langzaam knipperen’-trucje: kattenliefde in slowmotion
De afgelopen maand sprak ik met een kattengedragsdeskundige (ja, dat bestaat echt), en zij vertelde over het zogeheten ‘slow blink’ signaal. Misschien heb je het zelf wel eens gezien: je kat kijkt je rustig aan en knijpt z’n ogen langzaam een beetje dicht, om ze daarna weer te openen. Het ziet er bijna traag uit, soms lijkt het alsof de kat in slaap valt. Maar dat is dus geen toeval! Katten knipperen langzaam met hun ogen bij andere katten — of mensen — die ze volledig vertrouwen.
Probeer zelf maar: kijk je kat rustig aan, knijp langzaam je ogen dichter, hou ze even dicht en doe ze dan weer langzaam open. In ruim de helft van de gevallen (althans bij mijn twee hermelijnen van buren) krijg je eenzelfde knipoogje terug. Dit is hun non-verbale “ik vertrouw jou”-groet.
Waarom doet je kat dit? Even de wetenschap erbij
Onlangs las ik een artikel van de Universiteit van Sussex over kattengedrag (geen populaire leesmap, maar als je van feiten houdt — aanrader). Hun onderzoek laat zien dat katten het langzaam knipperen gebruiken om te laten zien dat ze zich veilig voelen. In het wild zijn kattenprooidieren én jager — daarom houden ze ogen altijd open, klaar voor gevaar. Als ze hun ogen sluiten, geven ze aan: ik verwacht geen bedreiging van jou.
Praktisch: Hoe en wanneer kun je dit trucje het beste proberen?
- Kies een rustig moment. Geen stofzuiger, geen kinderen die Fortnite schreeuwen. Echt even 1-op-1.
- Zorg dat je kat niet hongerig, boos of hyperactief is. Het lukt hier meestal na het avondeten — of wanneer de buurvrouw wéér haar stekker bij ons laadt.
- Knipper langzaam met je ogen, zonder staren. Teveel staren vinden katten juist bedreigend (mijn moeder noemt dat ‘boos kijken’).
- Wacht rustig. Soms gebeurt er niks — je kat is misschien gewoon in de war. Niet opgeven, probeer het een dag later opnieuw.
Let op: niet alle katten zijn hetzelfde. Mijn ene kat reageert bijna altijd, de ander kijkt me aan alsof ik gek ben (en gelijk heeft hij misschien). In ons kattenforum zegt iemand dat haar Maine Coon zelfs met z’n hele kop knikt, maar mijn ervaring is dat sommige katten liever gewoon negeren.
Andere signalen dat je kat je vertrouwt — of juist niet
Naast het ‘slow blink’, zijn er nog signalen. Komt je kat naast je liggen — niet op schoot, maar dichtbij? Hoort z’n staartpunt niet recht de lucht in, maar krult-ie juist ontspannen naar beneden? Kopt je kat tegen je aan (in ons dorp noemen ze dat ‘head bunting’)? Allemaal tekenen van vertrouwen.
Andersom: opgezwollen staart, blazen, plat op de grond liggen — hier moet je echt even oppassen, want dan is het wederzijds vertrouwen, eh, minimaal.
In het kort… en een tip voor kattenbaasjes
Katten vertrouwen je niet zomaar — maar met een beetje tijd (en deze simpele truc) krijg je een eerlijk antwoord. Het is net als met Groningen: koud, maar wie geduld heeft, wordt vanzelf warm begroet. Probeer het eens dit weekend, of gooi het in jullie lokale katten-WhatsApp als je durft — ik hoor graag of het ook bij jou werkt. Misschien zie ik het wel verkeerd, maar voor mij blijft het een van de leukste katentrucs ooit.
En in het ergste geval… dan heb je toch gewoon even lekker met je kat gezeten. Nou ja, dat dus.
