Stel je dit voor: je loopt rustig door het Vondelpark, telefoon diep in je jaszak, en opeens hoor je dat irritante “ping!” van WhatsApp. Je zoekt je toestel — maar nee, alles stil. Je kijkt om je heen. En dan zie je het: een vogel, pontificaal in de boom, fluit precies dat signaal. Geloof me, ik moest even knipperen. Maar het is écht zo — sommige vogels in Nederland kunnen perfect het geluid van je smartphone nadoen. En nee, dat heb ik niet uit een broodje aap-verhaal, maar laatst gewoon zelf meegemaakt.
Hoe doet zo’n vogel dat eigenlijk?
Even serieus: hoe krijgt een merel het voor elkaar om je iPhone-ringtone zo streng in je hersens te prikken? Nou, bepaalde soorten zoals de spreeuw en de gaai zijn berucht om hun imitatietalent. De spreeuw is hier kampioen. Deze slimme rakkers pikken geluiden op uit hun omgeving — of dat nu een sirene, een brommer, of dus jouw pushbericht is. Volgens mijn vriend (die vogelaars best wel irritant vindt, trouwens), slaan spreeuwen geluiden op in hun ‘vogelhersenen’, en experimenteren eindeloos tot het precies klopt. Misschien een tikje overdrijven, maar feit blijft: hun imitaties zijn vaak akelig goed.
Waarom zijn ze hiermee begonnen? (En heb ik daar last van?)
Het imiteren van geluiden is geen trend van de laatste jaren, maar dankzij het smartphone-tijdperk hoor je het nu vaker. Maanden geleden merkte ik ‘s ochtends vroeg buiten ineens een Samsung-deuntje. “Wie is er nu alweer wakker met dat ding?” dacht ik — maar het bleek een spreeuw op het dak! Misschien proberen ze hiermee indruk te maken op soortgenoten, of gewoon een territorium af te bakenen. Sommige biologen zeggen zelfs dat spreeuwen in steden creatiever worden, want meer geluiden = grotere “vocabulaire”. Of het irritant is? Ligt eraan. Soms heb ik een halve dag het gevoel dat mijn telefoon elk moment kan afgaan…
Hoe kun je het verschil horen?
- Let op de timing: Vogels imiteren vaak in een repeterend patroon, minder “menselijk” willekeurig.
- Volume en richting: Klinkt het geluid verder weg, of juist uit een boom? Grote kans dat een gevederde grappenmaker aan het werk is.
- Luister naar kleine foutjes: Spreeuwen zijn goed, maar soms mis je net een toon, of hun versie klinkt iets te schel.
Natuurlijk, als je straks alsnog je berichtenpad checkt: gebeurt iedereen wel eens. Kan weinig aan doen.
Waar hoor je dit het vaakst?
In drukke stadsparken, schoolpleinen—en zelfs op het station van Utrecht, volgens mijn collega die daar dagelijks fietst. Amsterdamse gierzwaluwen zijn trouwens ook niet vies van een ringtone tussendoor. Tip: luister eens bewust als je ‘s ochtends buiten je eerste koffie drinkt. Je hoort méér dan je denkt…
Praktische tips — niet trappen in de telefoonval
- Stel een originele ringtone in. Ik heb “De Vliegende Hollander” ingesteld — geen spreeuw die dát nadoet, voorlopig.
- Neem oordoppen mee als je gefocust wilt werken in het park. Serieus, anders ben je elk kwartier in paniek.
- Gebruik Shazam… of toch niet? Geloof het of niet: soms herkent zelfs Shazam de vogelgeluiden als een echt nummer. Vreemd, maar waar.
Uiteindelijk hoort het allemaal een beetje bij het grootstedelijk leven. De natuur past zich gewoon aan aan onze rare gewoontes, zo lijkt het — hoewel ik soms denk: misschien worden wij stiekem een beetje vogeler…
Tot slot — wat vind jij?
Herkenbaar of compleet nieuw voor je? Droeg je buurman hier laatst nog een sterk verhaal over aan? Laat gerust iets weten in de reacties, of deel ‘t met die ene kennis die altijd achter zijn ringtone aanzit terwijl een spreeuw lacht in het park. In ieder geval: let morgen éxtra goed op dat “ping!” buiten. Grote kans dat het veren heeft — of ik vergis me compleet, dat kan ook.
