Wist je dat er middenin een gewone Vinex-wijk in Almere een tuin is waar dagelijks meer vlinders fladderen dan in sommige officiële bloemenparken? Klinkt gek — maar het is echt zo. Op een doorsnee dinsdag wandelde ik daar, zag minstens acht soorten vlinders en vroeg me serieus af: waarom komen ze massaal juist hier, en niet naar de botanische tuinen?
Waarom vlinders deze tuin verkiezen — een kwestie van aandacht
Veel mensen denken dat vlinders vooral afkomen op kleurige bloemen of dure ‘nectar mixen’ die je bij het tuincentrum koopt. Maar mijn buurman Joost (kei in tuinieren, al is zijn voortuin meestal toch chaotisch…) gelooft daar niks van. Volgens hem draait het allemaal om variatie — en wat ik zag, bevestigde dat.
- Geen ‘Instagram-tuin’: Hier groeit alles een beetje kriskras — lavendel naast brandnetel, wilde peen vlakbij de composthoop.
- Weinig gras, veel kruiden: In plaats van een strak grasveld zag ik tijm, oregano, marjolein. Allemaal lokaal — Joost haalt zaad vaak uit het Amsterdamse Vondelpark (mag officieel niet, maar tja…).
- Water én schaduw: Oude zinken teil voor regenwater, plus een gemaakte schaduwplek met klimop. Meer biodivers dan je denkt.
Het resultaat? Atalanta’s, kleine vosjes, citroenvlinders — zelfs een keizersmantel, en die had ik hier nooit verwacht. Mijn moeder zou zeggen: “je moet je tuin niet willen controleren, maar verwelkomen”. Misschien heeft ze een punt…
Praktische stappen: zo maak je je tuin vlinder-proof
Nu denk je misschien: “Ja leuk, maar hoe dan?” Hier mijn simpele advies, deels uit ervaring (en deels uit wat mijn collega Nanda riep tijdens onze werkborrel):
- Minder maaien. Laat gras groeien, kijk wat er vanzelf opkomt. Eerlijk gezegd, daar zitten soms verrassingen tussen.
- Lokale planten kiezen. Vergeet die tropische bloemen — kies voor wilde margriet, vlinderstruik, duizendblad. In de buurt ben ik zelfs eens zaadjes geruild met een buurtmoestuin.
- Nachtvlinders verwelkomen. Een simpele Solar-lamp onder struikjes zorgt ervoor dat niet alleen dagvlinders komen.
- Waterplek maken. Een schaal met wat steentjes en kiezels, meer heeft het niet nodig.
- Gebruik geen pesticiden. Mijn nicht in Groningen heeft haar rozen ooit bespoten — sindsdien nul vlinders. Toeval? Misschien. Maar toch…
En o ja: een beetje rommel mag. Afgevallen bladeren? Laat maar liggen. Een vergeten pol onkruid? Prima. In ons buurt-appgroepje delen we trouwens vaker zaailingen — misschien is dat ook iets voor jou.
Feiten & vergissingen — wat werkt nu echt?
Natuurlijk, niet alles werkt direct. Vorig jaar probeerde ik een ‘vlinderhotel’ te bouwen van een oude wijnkist, volgens een DIY-video uit België. Resultaat: vooral spinnen erin — geen vlinder gezien. Misschien werkt dat in Vlaanderen wel, bij mij in Lelystad dus niet zo.
Ook met bloemenmengsels uit de supermarkt had ik matig succes: vooral een explosie van één soort gele bloem, de rest kwam niet eens op. dus, verwacht geen wonderen. Maar zodra je lokale soorten de ruimte geeft en wat minder ‘opruimt’, zie je binnen een paar weken resultaat.
Lekker lokaal — waarom deze aanpak in Nederland werkt
In Nederland zijn tuinen vaak klein — stroken van zes meter, wat tegels, een hortensia. Toch kun je daar iets magisch van maken. In Amersfoort zag ik eens een miniborder van een vierkante meter waar binnen een maand drie soorten dagpauwogen zaten, gewoon vanwege brandnetels in een hoek.
Onlangs las ik dat het aantal vlinders in Nederlandse tuinen sinds 2018 weer licht stijgt. Kleine initiatieven, beetje eigenwijs zijn — het helpt dus echt. Uiteindelijk gaat het niet om perfectie, maar om aandacht voor diversiteit, lokaal uitwisselen, experimenteren. En toegegeven, het ziet er soms wat wild uit — maar er gebeurt altijd iets bijzonders.
En nu? Probeer het zelf… of vertel jouw tip!
De moraal? Je hoeft geen hovenier te zijn om meer leven te krijgen in je tuin. Met wat lokale planten en minder strak maaien, lukt het ook als je net zoveel twijfels hebt als ik. Misschien mag je buur raar opkijken — maar die vlinders weten straks je tuin wel te vinden.
probeer het komende maand eens uit en deel jouw ervaring hieronder. Of heb jij een betere tip? Ik lees graag mee in de comments. In ieder geval: succes, en wie weet vliegt die keizersmantel bij jou straks ook langs…
