finalere regenbuien brengen enige verlichting, maar de droogte blijft zonder effectieve oplossingen
Na maanden van extreme droogte is er eindelijk regen gevallen in de Iraanse hoofdstad, een zeldzaam fenomeen dat zich voor het eerst in meer dan vijftig jaar voordoet tijdens deze herfst. Het land kampt momenteel met zijn droogste seizoen sinds minstens 1970, vóór de islamitische revolutie, en de situatie verslechtert nog verder door het inefficiënt gebruik van water in de landbouwsector.
De Iraanse regering heeft gewaarschuwd dat het noodzakelijk kan zijn om de stad te ontvluchten, mogelijk al voor het einde van december, als de regen niet voldoende is om de dammen rondom Teheran opnieuw te vullen. Meteorologen bevestigen dat deze herfst de droogste is sinds vijf decennia, wat de druk op een al ernstig uitgeput waterbeheersingssysteem opvoert. Landelijk wordt er een aanzienlijke afname van de waterreserves gezien, met name in de grote dams in de omgeving.
De impact van de droogte op infrastructuur en samenleving
De reservoirs in en rond Teheran, die voor een deel onder de vijf belangrijkste dammen zitten zoals Latyan en Amir Kabir, raken steeds leger. Satellietbeelden tonen duidelijke tekens van depletion, waarbij sommige reservoirs minder dan 10 procent van hun capaciteit bevatten. Het tekort aan water heeft geleid tot stroomuitval in enkele wijken en het gebruik van waterbesparende maatregelen worden verplicht en breed geadverteerd door de overheid.
Gezien de hoge temperaturen deze zomer, die in bepaalde regio’s nabij de 50 graden Celsius bereikten, en de momenteel lage sneeuwval op de omringende Alborz-gebergte, wordt de situatie volgens experts als voorlopig onbevredigend beschouwd. De official Ahad Vazifeh van het meteorologisch instituut sprak van een ongekende droogte en schatte dat de neerslag momenteel slechts ongeveer 5 procent bedraagt van wat normaal is voor deze periode.
Politieke en maatschappelijke reacties op de watercrisis
De crisis heeft inmiddels ook politieke en sociale consequenties. Sommige inwoners protesteren al bij reservoirs of gebruiken waterbesparende technieken thuis, terwijl de overheid campagnes voert om waterverkwisting te voorkomen. Veel mensen kopen wateropslagcontainers, uit angst voor vervolgde tekorten.
Het Iraanse staatsblad ‘Tehran Times’ benadrukt de ernst van de situatie door te stellen dat Iran geconfronteerd wordt met een ongekende watercrisis die niet alleen de landbouwsector bedreigt, maar ook de regionale stabiliteit en wereldwijde voedselmarkten kan beïnvloeden. Tegelijk worden er in moskeeën gebeden voor regen.
Klimaatverandering en eeuwenoude geografische oorzaken
Het aride klimaat van Iran wordt versterkt door de geografische ligging; de bergen van de Alborz en Zagros vormen zogenaamde ‘regen schaduw’-gebieden, waarin de vochtige lucht van de Kaspische Zee en de Perzische Golf veel minder regen brengt. De afgelopen jaren heeft de landbouw een groot deel van de waterconsumptie op zich genomen, naar schatting 90 procent, ondanks de hepige droogte. Dit wordt mede toegeschreven aan beleidslijnen uit de periode na de revolutie en de oorlog met Irak.
In de geschiedenis is Iran vaak beschuldigd van het verspillen van water, bijvoorbeeld door voormalige president Mahmoud Ahmadinejad, die beweerde dat ‘de vijand de wolken vernietigt die op ons afkomen’, hoewel dergelijke beschuldigingen weinig bewezen zijn. Tegenwoordig waarschuwen experts dat de droogte waarschijnlijk versneld wordt door de opwarming van de aarde, die sinds de industriele revolutie met ongeveer 1,3 graden Celsius is gestegen.
De toekomst van waterbeheer en de rol van klimaatverandering
Volgens internationale wetenschapsgroepen zal de ernst van de droogtes in Iran zich herhaaldelijk voordoen, met een verwacht patroon van elke tien jaar als gevolg van de opwarming. Zonder significante actie kunnen de problemen in de toekomst alleen maar verergeren, met toenemende stress op de stedelijke bevolking en de landbouwsector.
De combinatie van droogte, overmatig gebruik van water voor irrigatie en onduurzame winning uit ondergrondse waterbronnen heeft geleid tot een potentiële ‘waterbankroet’. Een besluit als het verhuizen van de hoofdstad zou te complicaties en enorme kosten met zich meebrengen, én is op korte termijn niet denkbaar.
