De gebeurtenis en de controverse
Op 5 december 2025 werd tijdens de loting voor het wereldkampioenschap voetbal 2026 in het Kennedy Center in Washington een bijzondere gebeurtenis genoteerd. FIFA-voorzitter Gianni Infantino overhandigde toen aan de Amerikaanse president Donald Trump de allereerste FIFA Vredesprijs. Deze actie leidde tot gemengde reacties en juridische klachten. Verschillende waarnemers en organisaties uitten hun bezwaar tegen deze beleidskeuze en riepen op tot onderzoeken door de FIFA-ethiekcommissie.
Reacties van maatschappelijke organisaties
FairSquare, een mensenrechtenorganisatie uit Londen, diende officieel een klacht in bij de ethische commissie van FIFA. De klacht richt zich op vermeend schenden van FIFA’s plicht tot politieke neutraliteit door Infantino’s steun aan Trump en de toekenning van de vreedzame onderscheiding. Volgens FairSquare zou het toekennen van de prijs aan een zittende politieke leider, zoals Trump, een duidelijke inbreuk vormen op deze neutraliteitseis.
De inhoud en juridische implicaties
FIFA heeft besloten niet te reageren op lopende zaken. Er bestaat wel een ethiekcode die het verbiedt om de belangen van de organisatie en neutraliteit te schaden, met sancties die kunnen oplopen tot een schorsing van twee jaar. Of deze situatie leidt tot een officieel onderzoek blijft nog onduidelijk, aangezien de huidige ethische functionarissen volgens sommige waarnemers minder onafhankelijk lijken te opereren dan hun voorgangers, ten tijde van voormalige voorzitter Sepp Blatter.
Politieke connecties en publieke verklaringen
Infantino heeft in 2023 publieke steun uitgesproken voor Trump en diens beleid. Zo suggereerde hij dat de voormalige president het Nobel Vredesprijs had moeten ontvangen, een prijs die Trump uiteindelijk niet kreeg. Daarnaast heeft de FIFA-voorzitter de relatie met de Amerikaanse overheid versterkt, onder andere door de co-hosting van het wereldkampioenschap voetbal 2026 met Canada en Mexico. Het toernooi wordt geschat meer dan 10 miljard dollar te genereren voor FIFA.
Reacties op de toekenning van de vredesprijs
Politieke leiders uit de drie gastlanden van het toernooi waren aanwezig bij de loting, waar ook Trump de Vredesprijs ontving. FairSquare betoogt dat het uitreiken van zo’n prijs aan een zittende politicus een directe schending van FIFA’s neutraliteitsplicht is. De organisatie beschuldigt Infantino ervan unilateraal te hebben gehandeld zonder wettelijke bevoegdheid, wat volgens hen een buitensporige machtsmisbruiking vormt.
Eerdere betrokkenheid en controverses
FairSquare heeft eerder kritiek geuit op FIFA’s betrokkenheid bij mensenrechtenkwesties, waaronder de mensenrechtenpositie van Saoedi-Arabië, dat in 2034 het wereldkampioenschap mag organiseren. Ook uitten zij zorgen over de invloed van het Saoedische oliebedrijf Aramco, dat een grote sponsor is van de FIFA, evenals over trage onderzoeken naar mogelijke schendingen van Statuten met betrekking tot Israëlische nederzettingen in het nationale voetbal.
De bredere context en implicaties
De controverse rondom de vredesprijs onderstreept de voortdurende spanningen binnen FIFA met betrekking tot politieke neutraliteit en governance. De organisatie staat onder toenemende druk om haar procedures en transparantie te verbeteren, terwijl haar leiderschap geconfronteerd wordt met beschuldigingen van partijdigheid en machtsmisbruik.
