De aard en impact van de staking
Op donderdag begon een landelijke staking in Portugal, georganiseerd door de twee voornaamste vakbondsconfederaties. Deze actie veroorzaakte aanzienlijke verstoringen in het vervoer en had verdere gevolgen voor overheidsdiensten, medische afspraken en onderwijs. Volgens de vakbonden, die bijna een miljoen werknemers vertegenwoordigen, is dit mogelijk de grootste staking van het land in meer dan tien jaar, en wordt gehouden om te protesteren tegen de geplande arbeidswetwijzigingen door de centrum-rechtse regering.
Standpunten van de vakbonden en de regering
De vakbonden stellen dat de voorgestelde veranderingen arbeidsvoorwaarden verslechteren door het wegnemen van bepaalde rechten en voorzieningen voor werknemers. De regering verdedigt de plannen door te stellen dat dergelijke maatregelen noodzakelijk zijn om de economie flexibeler te maken en de economische groei te stimuleren.
Specifieke voorgestelde wijzigingen
- Het makkelijker maken voor bedrijven om werknemers te ontslaan.
- Het beperken van het recht op staking in bepaalde sectoren van de economie.
- Het invoeren van beperkingen op borstvoedingspauzes voor moeders, die nu beperkt zouden worden tot de eerste twee jaar van de levensduur van een kind.
Huidige diensten en transportaangelegenheden
De metro van Lissabon heeft woensdagavond om 23:00 uur de service stilgelegd, maar zal vrijdagochtend weer opstarten. De Portugese spoorwegen meldden verstoringen, terwijl het tramvervoer in Porto, de tweede stad van het land, donderdag ook werd beperkt. Daarnaast werden veel vluchten op Lissabon Airport geannuleerd; de schermen toonden talrijke vertrekkende vluchten die niet konden doorgaan.
Op Campolide station in Lissabon liepen passagiers en werknemers langs stilstaande treinen, wat de impact van de staking op het openbaar vervoer benadrukte.
Economische context en sociale achtergrond
Portugal heeft een van de kleinste economieën binnen de Europese Unie, met werknemers die behoren tot de laagst betaalde in de 27 lidstaten. Het gemiddelde maandloon bedraagt ongeveer 1.600 euro, vóór belastingen, terwijl het wettelijk minimumloon 870 euro per maand is. Tegelijkertijd kampt het land met een woningcrisis en een hogere levensduurte; vastgoedprijzen stijgen en de inflatie ligt net boven 2%.
Economische en werkgelegenheidsgegevens
De Europese Commissie verwacht dat Portugal dit jaar een bbp-groei van circa 2% zal realiseren, boven het EU-gemiddelde van 1,4%. De werkloosheid staat onder de 6%, wat ongeveer het EU-gemiddelde is.
Reacties en politieke standpunten
Later op donderdag plantten vakbonden straatdemonstraties. Dit markeert de eerste gezamenlijke actie sinds 2013 door de Algemene Vakbond en de Algemene Confederatie van Portugese Werknemers. Premier Luis Montenegro, lid van de Sociaal-Democratische partij, noemde de staking “zinloos”, omdat het land volgens hem goede prestaties levert.
