Kent u die verhalen over astronauten die na hun ruimtemissie gewoon ouder worden dan hun buurman? Op het eerste gezicht lijkt het een urban legend, maar recent onderzoek van de Universiteit Leiden heeft mijn aandacht flink getrokken. Blijkbaar is het geen toeval: astronauten van boven de 50 blijken opvallend vaak een langer leven gegund. Hoe kan dat? Is het de ruimte, hun eetpatroon, of toch de manier waarop ze stress aanpakken? Tijd om het uit te pluizen.
Ruimtevaart als levenselixer?
Denk er eens over na: mensen die raketten bouwen, maandenlang trainen, aardse sores achter zich laten en dan de ruimte in piepen — zouden die anders oud worden dan jij en ik? Volgens cijfers uit een recente studie (gepubliceerd in mei, ik geloof bij Nature) hebben astronauten die hun 50e levensjaar hebben gehaald, in doorsnee een hogere levensverwachting dan hun leeftijdgenoten. Toegegeven, het is geen kwestie van magie. Mijn buurman (die extreem fanatiek met cijfers is) liet me een grafiek zien: ex-astronauten worden gemiddeld 7 jaar ouder. Ik blijf even voorzichtig, want misschien heb je gewoon geluk als je zolang fit blijft dat je überhaupt astronaut wordt…
Wat maakt astronauten uniek?
Van alles, eigenlijk. Je moet om te beginnen door een medische keuring waar de gemiddelde Marathon van Rotterdam bij verbleekt. Maar er steekt meer achter. Astronauten volgen jarenlang fysiek en mentaal uitdagende trainingen — een soort mix van defensiebootcamp en mindfulness. En weet je wat het gekke is? Velen gaan daarmee door, ook na hun actieve carrière in de ruimte. Mijn collega bij de sportschool zei laatst nog: “Die ouwe ruimtevaarders zie ik joggen in het Vondelpark — altijd glimlachend.”
Gezond onder druk — letterlijk én figuurlijk
Zelfs onder extreme stress — denk aan 5G op je hoofd en toch rustig landen met je capsule — lijken astronauten hun hoofd koel te houden. Dat is blijkbaar niet zomaar aangeleerd. Volgens gedragswetenschappers uit Utrecht (ik heb hun artikel vorige maand doorgenomen) ontwikkelen astronauten door de jaren heen sterke stressbestendigheid én een realistische kijk op risico’s. Iets wat ik persoonlijk associeer met “de kunst van het relativeren”, of zoals mijn moeder altijd zei: “Doe kalm, morgen schijnt ’t weer.”
Het ruimte-dieet en lokale gewoonten
Nu klinkt het alsof alleen astronauten “beter” ouder worden, maar heel wat van hun gewoonten kun je zelf overnemen. De meeste ex-ruimtevaarders leven vrij no-nonsense: weinig suiker, veel vezels, verstandig met vlees — als ik het vergelijk met hoe mijn collega’s tijdens de lunch bij AH XL hun bammetje besmeren, is dat een wereld van verschil. Ook interessant: ze drinken nauwelijks alcohol en geven prioriteit aan slaap. Gek genoeg lijkt dit allemaal enorm “Rotterdams nuchter” — gewoon je ding doen en niet overdrijven.
Wat kun je hier als niet-astronaut mee?
- Zorg voor regelmaat in beweging — wandelen in het park werkt net zo goed als trainen in Houston.
- Blijf nieuwsgierig en leer nieuwe dingen — astronauten studeren levenslang, zelfs na pensioen.
- Slaap als een pro — geen smartphone na 22:00 uur, zegt m’n vriendin uit Nijmegen, die erop zweert.
- Investeer in stressbestendigheid — mindfulness, yoga of gewoon rustig ademhalen als de NS weer eens stilstaat.
Kortom: het geheim van astronauten boven de 50 is geen rocket science (al zou je dat bijna denken). Misschien gaat het vooral om aandacht voor lichaam én geest, en een dosis Hollandse nuchterheid. Wie weet helpt een portie nieuwsgierigheid ook — net als een goed gesprek met je buurman over grafieken. In ieder geval, het is het proberen waard…
Heb jij ook zo’n gewoonte die je ouder doet voelen dan de rest? Deel het in de reacties, want ik ben benieuwd wat ik gemist heb. De ruimte wacht niet — maar misschien ons volgende goede idee wel.