Stel je voor: je koopt een nieuw shirt voor een belangrijke zakelijke meeting. Felblauw — fris, opvallend, neutraal. Maar stel dat je in China bent, en dat die blauwe kleur je onverwachts in de problemen kan brengen. Nou ja, misschien niet letterlijk in de problemen, maar al snel ontdek je dat sommige kleuren daar meer betekenis hebben dan wij in Nederland gewend zijn. En één bepaalde kleur? Die komt opvallend vaak terug als “de pechvogel” — althans, zo zeggen mijn Chinese collega’s (en, eerlijk, ik had geen idee tot ik me erin ging verdiepen).
Welke kleur bedoelen we eigenlijk?
Het eerste waar je misschien aan denkt is zwart — universeel “negatief” in heel veel culturen. Maar nee, daar gaat het niet om. Het gaat om de kleur groen. Verrassend? Ik was zelf ook verbaasd. Rood staat in China voor geluk, wit is meer voor rouw, maar groen… die blijkt onverwacht slecht in de smaak te vallen — vooral als je een groene hoed draagt. In het Nederlands betekent “groene hoed” weinig, in het Chinees betekent het dat je bedrogen wordt in de liefde (geen grap).
Groen: van geluk in Europa tot pech in het oosten
Hier in Nederland is groen eerder verbonden met duurzaamheid, natuur en alles wat goed “voelt”. Mijn buurvrouw in Rotterdam zegt altijd: “Als het stressvol is — ga even het park in, alles groen, alles rustig.” Maar in China wordt datzelfde groen dus geassocieerd met ontrouw, bedrog en zelfs dommigheid — vooral bij kleding.
Een collega uit Shanghai vertelde mij dat je vooral nooit een groene hoed cadeau moet doen, tenzij je openlijk ruzie wilt. “Mijn oom was ooit bijna boos weggegaan van een familiefeest — alleen maar door zo’n hoed,” lachte ze. Grappig, maar als je erover nadenkt… sommige dingen zijn echt cultuurgebonden.
Hoe komt dit eigenlijk?
De oorsprong? Gaat eeuwen terug. Er bestaan oude verhalen dat mannen wiens vrouwen ontrouw waren, door de keizer verplicht werden een groene hoed te dragen. Dat ging dan helaas als een soort schandteken door het dorp. Vervolgens is dat bijgeloof blijven hangen — tot op de dag van vandaag. Geen enkele moderne Chinees zegt “dat is allemaal onzin”, maar net zo min zie je bij een feest een groene pet of een stropdas. Het blijft gevoelig — misschien omdat oude symboliek krachtig is, of omdat niemand voor schut wil staan. Tja, misschien zitten daar levenslessen in…
Wanneer kom je ermee in aanraking?
Op zakelijk vlak: denk aan relatiegeschenken, kleding, accessoires. Mijn vakgenoot uit Utrecht vertelde laatst dat ze uit beleefdheid een ontwerp maakten met groene accenten voor een Chinese klant — uiteindelijk werd het vriendelijk geweigerd. Reden? Ze wilden geen debat over ‘ongeluks-kleur’. Trouwens, in Chinese chatgroepen kwam ik discussies tegen over groene auto’s. Sommigen kopen ze, maar onder licht protest van familie. Groene enveloppen? Alleen als je iemand per ongeluk wil beledigen, denk ik.
Dus wat moet je (niet) doen?
- Kies voor rode, goudkleurige of pastel verpakkingen bij cadeaus. Rood blijft de favoriet (vooral voor bruiloften of feestdagen).
- Vermijd groene hoofddeksels — tenzij je de familie van je Chinese vriend(in) wil laten lachen. Of huilen. Toch maar niet dus.
- Twijfel je? Vraag het gewoon, liefst informeel (in onze tijd is iedereen overal gevoelig voor… en soms is uitleg juist leuk).
Zelf viel ik ooit bijna door de mand. M’n plan was om een groene das te combineren met een lichtgrijs pak voor een presentatie met een Chinese partner. Gelukkig wees mijn collega Li me net op tijd op het misverstand. Wie weet wat dat me bespaard heeft — eindelijk eens voordeel van samenwerken met een international team!
Kortom…
Chinese kleurenpsychologie lijkt wat ver weg, maar je kunt er verrassend snel (onbedoeld) tegenaan lopen — in het straatbeeld van Amsterdam, of online als je in een zakelijk project duikt. Dus, bij een volgend cadeau, samenwerking of zelfs kledingkeuze: check even wat je in dat deel van de wereld doet. O ja — mocht je een groene hoed cadeau krijgen: glimlach beleefd, en denk: “dit kan alleen maar beter worden.” Nou ja, of het werkt weet ik niet, maar het gesprek wordt ineens veel leuker.
Heeft iemand in je omgeving hier weleens mee geworsteld? Laat ‘t horen hieronder — altijd leuk om te zien wat voor kleine misverstanden cultuur kunnen opleveren…
