Weet je nog dat gevoel toen je als kind per ongeluk met de verkeerde kleur kleding op Koningsdag verscheen? Nou, stel je voor dat dit in Zuid-Afrika helemaal fout kan aflopen. Rode kleding – zo alledaags bij ons – kan daar ineens veel meer betekenen dan je denkt. Onlangs hoorde ik een verhaal in de sportschool over een onverwachte cultuurfout tijdens een reis, en eerlijk: zelden zoveel gelachen én een beetje geschrokken ook.
Waarom is rood zo beladen in Zuid-Afrika?
We hebben allemaal zo onze associaties met rood – Ajax-shirt, Valentijn, verkeerslicht. Maar maanden geleden tijdens een Afrika-special in ons buurtcafé legde iemand uit dat rood in Zuid-Afrika tijdens bepaalde festivals echt een no-go is. Volgens hem heeft rood bij traditionele ceremonies, vooral in de Zulu-cultuur en enkele Xhosa-rituelen, een hele specifieke betekenis.
Rood wordt daar vaak geassocieerd met bloed, conflict en soms zelfs ongeluk. Bij bijvoorbeeld de eeuwenoude Umkhosi Wokweshwama (oogstfestival) of begrafenisrituelen, kan het dragen van een rode outfit aanstootgevend zijn voor de lokale bevolking. Mijn collega, die laatst terugkwam uit Durban, vertelde zelfs dat zijn gids hem ruim op tijd waarschuwde: “Als het festival begint, géén rood, echt niet!”
Wanneer moet je extra opletten met rood?
- Traditionele feestdagen: vooral tijdens Zulu of Xhosa ceremonies. Daar gelden strikte dresscodes – vaak wit, traditioneel geborduurd, of natuurlijk aardetinten.
- Religieuze bijeenkomsten: Vooral oudere generaties nemen symboliek rond kleur serieus.
- Lokale markten: Mijn buurvrouw, fervent Afrika-reiziger, vertelde dat men op kleine dorpjes soms zelfs wat achterdochtig kijkt als je in het rood arriveert.
Wat als je het toch doet?
Misschien denk je: ach, één kleur kan toch geen rel veroorzaken? Toch wel dus. Op de communitypagina van een Zuid-Afrikaanse krant vond ik vorige week een anekdote: een toerist droeg een knalrood shirt op een dorpsfeest en werd vriendelijk, maar resoluut gevraagd een trui te lenen. Deed-ie, en het was meteen goed, maar ongemakkelijk was het zeker.
Zelf heb ik geen vergelijkbare blunder gemaakt — hoewel ik jaren geleden in Zuid-Italië een verkeerd kleur voetbalshirt droeg en dat voelde ook meteen apart… maar dit in Zuid-Afrika is wel next level.
Tips om kledingstress te voorkomen
Hier wat simpele adviezen waarmee je nooit ongepast verschijnt (al geldt het advies “vraag het vooral even” altijd als beste tip):
- Draag basic-kleuren als je een traditioneel festival bezoekt: wit, zand, groen, blauw.
- Check lokale Facebook-groepjes of WhatsApp-chats – vaak geven inwoners persoonlijk kledingadvies!
- Praat vooraf met je gids of host over de dresscode. In Zuid-Afrika waarderen ze belangstelling voor hun gewoontes enorm.
- En als je toch twijfelt — neem altijd een extra sjaal of vestje mee. Kan zo het verschil maken.
En nu?
Het zijn van die kleine dingen die een reis maanden later nog bijzonder maken… Wie weet voorkom je met dit weetje straks een gênant moment, of – als je durft – gebruik je het als grappig gespreksonderwerp. Anyway, deel je eigen reisblunders gerust in de reacties of stuur ze door in je WhatsApp-groepje, daar zijn die het leukste.
In ieder geval: volgende keer als iemand zegt “alles kan qua kleding”, weet jij beter. Misschien ben ik te voorzichtig (of is dat gewoon de Rotterdamse in mij) – maar beter safe dan sorry, toch?
In het kort: check altijd lokaal wat kan, houd je rode shirt maar even in de kast en laat je vooral verrassen door de cultuur. Nou ja, zoiets dan…
