Weet je hoeveel Nederlanders elke ochtend braaf hun koffiedik wegkieperen? Best veel, vermoed ik. Maar vorige week, tijdens een haast filosofisch gesprek met mijn Turkse buurvrouw in het park, kwam ik erachter dat we iets bijzonders missen. Je kopje koffie is namelijk zoveel meer dan alleen cafeïne: het is een ticket naar een traditie vol magie, mysterie én een beetje nuchterheid, als je het mij vraagt…
Wat is koffiedik kijken eigenlijk?
In Turkije — waar koffie drinken bijna nationaal erfgoed is — leeft een oude traditie: het lezen van koffiedik, ook wel ‘fal’ genoemd. Het idee is simpel: drink een kopje sterke Turkse koffie, draai het kopje om, laat het indrogen en… de patronen in het achterblijvende koffiedik vertellen je iets over je toekomst. Of toch je karakter? Mijn collega uit Utrecht gelooft er heilig in, maar ik blijf sceptisch.
Hoe werkt het precies?
- Drink je Turkse koffie rustig uit, met aandacht (en zonder te roeren!)
- Laat een bodempje koffiedik achter in het kopje
- Pak je schoteltje, draai het kopje om erop—en wacht 5-10 minuten
- Geef het kopje aan je buurvrouw, oma, of wie het wil lezen
In theorie vertelt de “lezer” dan over komende reizen, nieuwe contacten, onverwachte kansen. Zo vertelde mijn buurmeisje laatst dat ze in het koffiedik een vis zag, wat volgens haar rijkdom zou betekenen. Drie dagen later kreeg ze inderdaad geld terug van de Belastingdienst — toeval? (Ik vind van wel… maar goed.)
Kleine handleiding: symbolen en hun (verrassende) betekenissen
Hier wat veelvoorkomende figuren die ik tegenkwam na mijn fal-sessie vorige maand, inclusief hilarische interpretaties uit de familie-app-groep:
- Hartje: Romantisch nieuws of een nieuwe vriend(in) — volgens mijn oom is dat altijd zo, behalve als het om een hond gaat.
- Vis: Financiële meevaller. Soms ook een hint dat je eindelijk die sollicitatie moet sturen.
- Weggetje of streep: Een reis, maar of het naar Texel is of Bali… niemand die het weet.
- Uil: Wijsheid. Of gewoon meer tijd op Wikipedia, aldus mijn zus.
En vergeet niet: als je echt niets ziet, mag je zelf een betekenis verzinnen — dat doet half Istanbul dagelijks. In ons kantoor in Amersfoort noemen we dat ‘creatieve toekomstplanning’.
Moet je erin geloven?
Eerlijk: ik weet het niet. Het blijft een tikje vaag. Maar wat ik in elk geval heb gemerkt, is dat niemand chagrijnig wordt van een dolletje rond de koffietafel. Koffiedik kijken heeft zeker geen Nobelprijs gewonnen, maar zorgt wel voor verhalen — soms zelfs voor verrassend goede gesprekken, als je het mij vraagt.
En, klein voordeel: je hoeft die prut niet meteen in de prullenbak te mikken. Sommige mensen (ja, mijn moeder uit Den Haag dus) strooien het in de tuin als plantenvoeding. Twee vliegen in één klap.
Zelf proberen? Zo doe je dat in Nederland
- Haal Turkse koffie — vaak te koop bij AH, de Turkse supermarkt, of online
- Bereid de koffie langzaam op laag vuur, tot het schuimt maar niet kookt
- Laat het kopje rusten, draai om, fantaseer op los
- Bonus: vraag je schoonzus erbij voor nog meer hilarische interpretaties
En wie weet — misschien herken je straks patronen die je nooit eerder opgemerkt had. Of zie je gewoon een hoop vlekken, dat kan ook. In ieder geval: je koffiemoment wordt leuker, dat durf ik wel te zeggen.
Tot slot…
Dus, de volgende keer als je een kop koffie drinkt, spaar het koffiedik eens op. Nodig een vriend(in), buur of collega uit — liefst iemand met gevoel voor humor. Je weet het: de toekomst in handen, of toch op de bodem van een kopje? In ieder geval nooit saai. Deel hieronder jouw koffiedik-verhaal, dan lachen we samen. Of, nou ja, somberen we over de belastingaanslag — net wat je eruit haalt.
