Wist je dat de Romeinen niet alleen wegen, badhuizen en onze maandagstress hebben uitgevonden, maar ook een verrassend simpel recept voor een relaxter leven? Op een regenachtige avond — ergens tussen thuiswerken en avondeten — las ik over hun mysterieuze gewoonte: “Via Negativa”. Het klinkt exotisch, maar in de basis is het gewoon iets níet doen, en daar bewust bij stilstaan. Klinkt simpel? Kan. Maar het heeft, eerlijk is eerlijk, mijn dagelijkse routine wekenlang veranderd.
Wat is die Romeinse Via Negativa eigenlijk?
Geen stress over een fancy cursus Latijn. Via Negativa betekent letterlijk ‘de negatieve weg’ — oftewel: in plaats van alles te plannen of toe te voegen aan je leven, kijk je wat je kunt weglaten. Minder vergaderen, minder apps, minder ‘moeten’. Mijn collega grapt altijd dat ze bij elke teammeeting minstens vijf agenda-punten schrapt. Die heeft het dus onbewust goed begrepen.
Het idee komt van oude denkers zoals Seneca en Marcus Aurelius (ja, die van de stoïcijnse memes). Zij geloofden dat je het meeste effect boekt door te stoppen met overbodige ballast — zo krijg je meer rust, focus en energie over. Klinkt als iets wat we stiekem allemaal zoeken.
Hoe werkt het in de praktijk?
- Begin klein: Schrijf op waar je het meeste tijd aan verliest (ik: scrollen in WhatsApp-groepen… wie niet?).
- Kies één gewoonte om te schrappen: Geen tv tijdens het eten, je inbox maar één keer per dag checken, de vrijdagmiddagborrel overslaan als je daar toch niks aan vindt.
- Even volhouden: Test het minimaal een week. Maandje geleden besloot ik geen e-mail alerts meer te krijgen. Resultaat: minder stress, meer tijd voor m’n kat. Maar misschien was dat gewoon toeval…
Het vreemde is: bij alles wat je skipt, krijg je meestal iets mooiers terug. Tijd, energie, beter humeur. Mijn moeder zei altijd: “Wat je niet doet, hoef je niet te verbeteren.” Soms vraag ik me af of ze stiekem Marcus Aurelius las.
Waarom werkt Via Negativa (voor bijna iedereen)?
In ons Nederlandse polderleven is het altijd meer, meer, meer: brooddronken agendatabellen, nieuwe hobby’s (padellen is weer in), eindeloos pushberichten. Als je iets weghaalt — al is het maar tijdelijk — ontstaat er ruimte. Letterlijk, op je plank en in je hoofd. De buurvrouw uit mijn flat, Marijke, tipte me laatst om ‘nee’ te zeggen tegen elke vergadering zonder duidelijke agenda. Resultaat: ze kreeg eindelijk tijd om haar balkon op te knappen.
Kleine stappen voor een groot verschil
Wat kun je vandaag al schrappen? Misschien is het die nieuws-app waar je alleen maar onrust van krijgt, of het verplicht uitbuiken op zondag bij schoonfamilie (al wordt niet iedereen daar blij van, laat ik eerlijk zijn). Probeer het gewoon eens — nee zeggen is vaak verrassend bevrijdend.
Natuurlijk, het werkt niet altijd of voor iedereen. Misschien heb jij een magische WhatsApp-groep die je leven juist leuker maakt. Maar als je merkt dat je hoofd volloopt, tip ik: schrap iets. Het voelt ongemakkelijk, soms zelfs asociaal, maar het werkt (meestal). En heel af en toe heb je ineens tijd over om te wandelen bij de Oudegracht. In de zon. Wat moet je daar dan weer mee? Nou ja… jullie snappen het wel.
Dus, waar wacht je op?
Geloof niet alleen mijn woorden (ik ben ook maar iemand uit Utrecht met te veel tabbladen open). Probeer het zelf, deel wat je schrapt — of juist toevoegt — met vrienden of in de reacties. Wie weet inspireert jouw verhaal iemand anders. We hoeven het niet perfect te doen, gewoon een beetje minder — dat is al genoeg. In ieder geval, ik zet straks weer een paar dingen uit… en kijk dan wel wat er overblijft.
