Stel je voor: je wordt wakker in Rome, ergens rond het jaar 100 na Christus — maar met je gloednieuwe smartphone in je broekzak. Het klinkt als een plotselinge afleveringen van “Wie is de Mol?” rondom het Colosseum, maar hé, dat bespraken we vorige week met vrienden aan de borreltafel. Kan moderne tech het echt winnen van die oud-Romeinse slimheid? Spoiler: het antwoord is niet zo simpel als je denkt.
De echte kracht van je smartphone in het oude Rome
Oké, even serieus. Je smartphone is een wonder van techniek — ik heb hem zelf drie weken geleden nog gebruikt om precies vijf dingen tegelijk te regelen (en óók vergeten dat ik de was erin had gedaan, maar dat terzijde). Maar het magische is vrij snel verdwenen als je zonder stopcontact zit. In Rome heb je geen USB-poorten, geen wifi, geen Vodafone of KPN. Mijn collega grapte gisteren: “Zonder stroom is je iPhone net zo handig als een baksteen.” En daar zit een kern van waarheid in — al zou een baksteen soms steviger aanvoelen.
Romeinse vindingrijkheid: waterleidingen en beton
Laten we niet doen alsof de Romeinen geen innovatie kenden. Hun aquaducten zijn tot op de dag van vandaag bewonderenswaardig — en functioneel. Toen ik laatst bij de Ruïne van Castellum Fectio liep (ergens bij Utrecht), merkte ik weer hoe knap die technische systemen zijn. Zoveel waterkilometers, gewoon met de zwaartekracht. Probeer dat maar eens te evenaren met een app…
- Betonnen constructies die eeuwen overleven
- Hele steden aangesloten op rioolsystemen (toen had Amsterdam zijn eerste gracht nog niet)
- Communicatie per boodschapper — traag maar wél betrouwbaar
- Publieke badhuizen: nooit last van lege batterij (mogelijk wél van legionellabesmetting, maar ja…)
In feite was hun technologie verrassend robuust. Ik bedoel, die tempels staan er nog steeds — mijn smartphone heeft het na drie jaar meestal wel gehad.
Overleven zonder updates en TikTok-algoritme
Stel, je zou moeten kiezen: een maand in Rome met alleen maar Romeinse spullen, of met alleen je smartphone (plus powerbank, vooruit). Persoonlijk denk ik dat je met die oude tech het verst komt. In Rome kon je rekenen op infrastructuur, zelfs als het even tegenzat. Je moest wel zelf onthouden waar je water vandaan haalde — geen pushmelding om 16:00 om je glas te vullen dus.
een vriend vertelde me laatst hoe zijn voorouders uit Maastricht zich inleefden tijdens historische weekenden zonder elektrische apparaten. Hun conclusie: je leert praktisch denken, slimmer samenwerken en minder verdwalen dan met Google Maps. Al kan dat ook komen door de hoeveelheid wijn die erbij kwam kijken… niet geheel wetenschappelijk, toegegeven.
Toch wint de smartphone ergens ook
Hoewel je telefoon snel buiten werking valt zonder moderne nutsvoorzieningen, vergeet niet: voor kennisdeling en communicatie is het natuurlijk ongeëvenaard. Je hebt de gehele Wikipedia in je handpalm — iets waar een Romeins senator alleen van kon dromen. Maar als je batterij op is, ben je terug bij af. En zonder Google Translate zou je ongeveer nergens komen bij een ontmoeting met een legionair, tenzij je oud-Latijn hebt bijgehouden sinds je gymnasiumtijd.
maar misschien dat sommige problemen van vroeger minder erg waren doordat men minder “on demand” leefde. Romeinen wachtten rustig af, wij willen alles nu-nu-nu… niet zo zeker of dat alleen maar positief is eigenlijk.
Romeinse bouwkunst of Face ID?
We kunnen nog uren doorgaan over wie er wint — de glimmende smartphone of de gebeitelde stenen Romeinse wonderen. Waarschijnlijk ligt het antwoord ergens tussenin. Soms heb je meer aan een goed verwarmd badhuis dan aan duizend notificaties. Al zou het leuk zijn om een groepsapp te starten met Julius Caesar. In ieder geval, als je ooit met je mobiel in het Rome van gisteren belandt — neem voor de zekerheid een zonnepaneel mee. Of leer snel wat basis-Latijn. In ieder geval: het experiment is de moeite waard, ook al loopt het misschien even vast.
In het kort: technologie is maar zo krachtig als de wereld waarin je ‘m gebruikt. Dus, wie wint? Ik weet het niet zeker… maar het gesprek blijft boeiend. Bent u team smartphone of team Romein? Gooi uw mening gerust in de reacties, want daar ben ik écht benieuwd naar.
