Ooit nagedacht waarom de hashtag #archeologie ineens trending is op je tijdlijn? Terwijl ik vorige week op de trein zat – toevallig, op weg naar Utrecht Centraal – zag ik filmpjes voorbij van oudere archeologen die duizenden volgers trekken. Geen dansjes of flauwe challenges, maar humus onder de nagels, verhalen over Romeinen bij Maastricht en onverwacht droge grappen. Waar komt deze hype vandaan?
Het nieuwe gezicht van archeologie: niet jong, maar doorleefd
Als je social media doorbladert, verwacht je misschien influencers met perfect belichte avocado-toast of studenten met dure camera’s. Maar sinds een paar maanden is het landschap veranderd. Steeds meer Nederlandse archeologen van boven de vijftig zetten hun vondsten, anekdotes en dagboekfragmenten online. Mijn buurvrouw – zelf nauwelijks op Instagram – vertelde me dat haar favoriete TikTok-account nu toevallig een Zeeuwse archeoloog is met grijze baard en een fascinatie voor middeleeuwse lepels.
Waarom nu pas? Drie redenen waarom de oude garde de digitale sprong waagt
- Nostalgie is populair: In ons appgroepje van de studie werd laatst al gezegd: “Jongeren willen weten ‘hoe het vroeger was’, liefst van iemand die er ooggetuige bij lijkt”. Een 60-jarige archeoloog heeft die verhalen gewoon.
- Cultuur snakt naar échte experts: Na alle fake news is er honger naar degelijke kennis. Laatst las ik op LinkedIn dat filmpjes over Romeinse badhuizen bij Nijmegen vaker gedeeld worden dan katfilmpjes – al weet ik niet zeker of dat klopt…
- Praktisch: pensioen en tijd over: Mijn oude docent uit Groningen zei laatst lachend dat hij 30 jaar geleden geen tijd had voor YouTube, maar nu, “waarom niet?” En ja, hij maakt nu zelfs mini-documentaires.
Van veld tot trending: Hoe pakken zij het aan?
Wat opvalt – en waarom ik het zelf ook blijf volgen – is de stijl. Er is weinig opsmuk. Video’s van schuurdeuren die openzwaaien, modder op regenjassen, uitleg over schepjes en stiekem wat melancholie. Het lijkt bijna op die knusse Noord-Hollandse documentaires van Omroep Max, maar dan kort en rechtstreeks vanaf het veld. En soms gaat er wat mis: scheve camera, vergeten microfoon. Maar misschien is dat wel het geheime ingrediënt.
Waarom worden wij er massaal door gegrepen?
Zolang ik twitter – uhm, X heet het nu – heb ik sjieke verhalen gelezen over “tijdreizen” en “verloren schatten”. Maar deze generatie archeologen brengt iets simpels: een authentieke blik, geen filter. Ze laten zien dat geschiedenis niet stoffig is, en dat kennis niet met pensionering verdwijnt. Sterker nog: volgens een buurman in Den Haag zijn het juist de anekdotes van ouderen die je bijblijven. hoewel misschien niet alles historisch klopt – het blijft mensenwerk.
Tips als je ook een oudere held wil volgen (of het zelf wil proberen)
- Kijk op TikTok en Instagram naar hashtags als #archeologievannederland of #oudemetvondsten
- Niet alles is gelikt: volgen loont vaak juist als iets rammelt
- Leg eens contact: veel archeologen reageren op vragen. Mijn moeder kreeg laatst antwooord van een Utrechtse bodemexpert!
- Wil je zelf posten? Begin met korte filmpjes van je werkplek – perfect hoeft niet
Dus… wat blijft hangen?
In een tijd van snelle trends en digitale prietpraat, vind ik het oprecht mooi dat de oude rotten van de archeologie eindelijk het podium pakken. Misschien duurt deze hype nog maar een half jaar, misschien worden onze feeds straks beheerst door 70-plus gravers uit Drenthe – wie weet. In ieder geval: als u iets wilt leren over de ondergrond van Nederland, scroll straks gerust eens langs een grijze baard met een schop. Misschien vindt u wel iets, waar u nooit naar zocht. Of niet – want tja, zo werkt het soms online…
Welke oudere archeoloog volgt u? Of heeft u het helemaal gehad met TikTok? Laat het weten in de reacties – ik lees mee.
