Ooit geprobeerd om in India met je linkerhand te eten? Nog niet? Dan heb je vast ook nooit gezien hoe mensen raar naar je kunnen kijken — of zelfs vriendelijk verzoeken te stoppen. Dit klinkt misschien als een broodjeaapverhaal, maar er zit een lange historie, cultuur én een beetje dagelijkse onhandigheid achter. Ik neem je mee in wat er nou écht gebeurt — en geloof me, het zit anders dan je denkt.
Links eten, rechts leven: waarom zo streng?
In Nederland vinden we het eigenlijk best apart dat de keuze van een hand zo’n impact heeft. Maar in India heeft die keuze alles te maken met hygiëne en respect. Officieel eet je in veel Indische regio’s altijd met rechts. Niet per ongeluk — echt altijd. De reden? De linkerhand wordt (in India, maar ook in Pakistan, Bangladesh…) gezien als “onrein”: je gebruikt ‘m voor je persoonlijke hygiëne na het toiletbezoek. Kleinigheid misschien, maar cultureel véélzeggend.
Mijn Indiase collega liet me ooit voorzichtig weten: “Als je met je linkerhand eet, denkt iedereen dat je net uit de wc komt.” Hilarisch, maar ja — sociaal een no-go. Het viel me op tijdens een lunch in Mumbai — iedereen at met rechts, zelfs de linkshandige collega’s. Niemand wil onbeleefd overkomen.
En als je het toch doet?
Nou, voor de duidelijkheid: je riskeert geen boze blikken of boetes — mensen zijn meestal vriendelijk, maar verbaasd. Op de markt in Jaipur pakte ik per ongeluk mijn samosa met links (ik was met rechts aan het whatsappen). De verkoper glimlachte ongemakkelijk en legde uit dat eten met links… tja, liever niet.
- Soms krijg je een vriendelijke correctie: “Excuseer, liever met rechts alsjeblieft.”
- In een formele setting — bijvoorbeeld als gast bij een gezin — wordt links eten als onbeleefd of zelfs als lichte belediging gezien.
- Op straat? Meestal kijkt niemand echt boos, hooguit wat ongemakkelijk.
Misschien is het gewoon pech, maar op straat eten zag ik meerdere keren mensen elkaar discreter waarschuwen: “Links niet, hier…” In een familierestaurant werd het zelfs netjes voorgedaan: vork in de rechterhand, zelfs als je normaal links bent.
Wat als je linkshandig bent?
Dat is misschien het lastigst. Mijn buurman in Delhi is linkshandig — toch eet hij altijd met rechts. “Daar denk je niet meer over na, het wordt automatisme,” vertelde hij. Maar ongemak bestaat: probeer maar eens een curry met naan te scheuren zonder je dominante hand. In internationale hotels kijkt niemand er raar van op, maar in lokale eettentjes leer je het snel af.
Een vriend in Goa zei het mooi: “Het voelt tegennatuurlijk, maar anders is het alsof je bij je oma met je voeten op tafel zit.” Goed, misschien een tikje overdreven, maar het punt is duidelijk.
Wat kun je als Nederlander doen?
Een ding mag helder zijn: je hoeft er niet nerveus van te worden. Mijn tip: eet zoveel mogelijk met rechts — vooral als je iemand te eten vraagt, of juist uitgenodigd wordt. Niemand zal je direct afsnauwen. De meeste Indiërs snappen dat het voor buitenlanders vreemd is — soms zie je zelfs een licht medelijden (“Ach, die weet het nog niet…”).
En als het toch per ongeluk gebeurt? Een verontschuldiging (“Sorry, wist ik niet!”) volstaat meestal.
Overigens — in Zuid-India, met al die heerlijke rijstmaaltijden zonder bestek, valt de uitdaging pas echt op. Daar wordt met de hand eten kunst, en met je ‘goede’ hand nóg meer. Mocht je ooit uitgenodigd worden, onthoud: rechts is niet zomaar etiquette, het is een gebaar van respect.
Conclusie en wat nu?
Samengevat: met links eten in India valt niet direct in slechte aarde, maar je krijgt het gevoel dat je een sociale ‘faux pas’ begaat — en dat wil je waarschijnlijk voorkomen. Je handigheid aanpassen went sneller dan je denkt, al blijft het soms klungelen. In het ergste geval ben je even dat ‘naïeve Nederlander in India’ — niet zo erg, toch?
Heeft iemand van jullie een gekke of juist grappige ervaring met eten in het buitenland? Deel het hieronder of stuur een bericht — ben benieuwd hoe anderen hiermee omgaan. Misschien zit ik er wel helemaal naast, wie weet…
In ieder geval — volgende keer neem ik misschien toch maar weer gewoon een vork mee. Of niet. Nou ja, in ieder geval: eet smakelijk!
