Stel je voor: je ligt eindelijk in bed na een drukke dag — en opeens lijkt het buiten helderder dan normaal. Of je wordt ‘s nachts wakker terwijl het, heel eerlijk, voelt alsof iemand het licht heeft aangelaten. Herkenbaar? Je bent zeker niet de enige: afgelopen week werd dit fenomeen volop besproken in ons buurt-WhatsApp-groepje en zelfs mijn collega op kantoor klaagde er gisteren over.
Recent waarschuwden Nederlandse astronomen voor een bijzondere kosmische gebeurtenis, die niet alleen mooi is om te zien, maar stiekem flinke invloed kan hebben op je nachtrust. Hoe zit dat eigenlijk, en wat kun je eraan doen? Ik ging op zoek — en kwam erachter dat het allemaal net wat grilliger ligt dan ik dacht.
Wat is er aan de hand? Over bijzondere nachten en het “licht”
Deze maand zorgt een zeldzame combinatie van een supervolle maan en verhoogde zonneactiviteit voor opvallend felle nachten in Nederland. De maan staat extra dicht bij de aarde (mijn moeder noemt dat altijd een “supermaan”, en eigenlijk klinkt dat best gezellig). Maar dankzij een recente zonnestorm ontstaan er ook poollichtfenomenen — ja, zelfs boven Groningen, hoorde ik van een oud-studiegenoot.
Die combinatie maakt de nachtelijke hemel voor veel mensen ongewoon licht, ook als je geen fanatieke sterrenkijker bent. Maar waar het spannend klinkt — volgens sommige onderzoekers uit Utrecht — kan juist deze verstoring je slaapcyclus flink beïnvloeden.
Hoe kan dit je slaap beïnvloeden?
Het klinkt misschien overdreven, maar onze hersenen reageren verrassend sterk op licht. Ook als onze ogen dicht zijn. feller maanlicht, of ineens flitsende kleuren van het noorderlicht, kunnen je biologische klok (je “circadiane ritme”, als je het chic wilt zeggen) in de war maken. Volgens het Nederlands Slaap Instituut, dat ik laatst nog gegoogeld heb, slapen mensen gemiddeld 30 minuten korter bij een zeer heldere nacht.
- Slaapproblemen: Moeilijker in slaap vallen of vroeger wakker worden.
- Onrustiger slapen: Lichtere slaap, vaker draaien.
- Meer dromen: Vooral rond volle maan worden vaak intensere dromen gemeld.
Of dit voor iedereen geldt? Geen idee — mijn buurman snurkt er dwars doorheen… Maar vriendinnen van mij uit Leiden delen vooral gebroken nachten in onze groepsapp sinds het maanlicht zo intens is.
Praktische tips: slaap houden tijdens kosmisch spektakel
Nu hoeft u echt niet met een deken over uw hoofd te slapen — tenzij u dat fijn vindt natuurlijk. Toch zijn er paar simpele trucs die je kunnen helpen door deze kosmische slapeloosheid:
- Goed verduisterende gordijnen: Investeer in rolgordijnen of dikke overgordijnen (bij IKEA, Leen Bakker — keuze zat).
- Oogmasker: Klinkt suf, maar werkt echt. Zeker als je raam pal op het noorden zit.
- Blauw licht vermijden voor het slapengaan: Telefoon liever weg, ook dat lichte scherm verstoort de melatonine-aanmaak.
- Rustig avondritueel: Lezen, warme douche — helpt altijd beter dan eindeloos scrollen door TikTok.
- Binnen planten: Mijn moeder zweert bij een sansevieria op de vensterbank. Of dat werkt? Niet zeker, maar het maakt de slaapkamer gezellig.
Overigens kun je natuurlijk ook van het schouwspel genieten. Zelf stond ik afgelopen zondag een kwartier in de tuin om het poollicht te spotten — slaaptekort voor lief nemend. In het dorp praten ze er nog steeds over; het gebeurt tenslotte niet elke maand.
Is het zorgelijk? Of gewoon bijzonder?
De meeste slaapexperts zijn er nuchter onder: een paar nachten wat lichter slapen is geen ramp. Maar als je sowieso gevoelig bent voor verstoring (denk aan jonge kinderen, nachtdiensten, of gewoon pech) kunnen dit soort nachten net de druppel zijn.
In dat geval: pak je momenten, doe wat werkt voor jou — en onthoud, volgende week wordt het waarschijnlijk alweer donkerder…
Heeft u deze kosmische nacht ook al gevoeld? Of heb je juist totaal geen last? Deel gerust je tips of ervaringen — ben benieuwd wat in andere delen van Nederland werkt. Misschien ontdekken we zo samen dé gouden tip — of niet, soms moet je het maar gewoon ondergaan. In ieder geval: heldere nachten, heldere geesten?