Achtergrond en recent protest
Een voormalig vooraanstaande wetenschapper bij de National Institutes of Health (NIH) heeft dinsdag de Amerikaanse regering onder leiding van Donald Trump aangeklaagd. Ze stelt dat haar onwettig ontslag is veroorzaakt doordat ze waarschuwde voor de gevaarlijke gevolgen van plotselinge bezuinigingen op medisch onderzoek.
Sinds Trump aantrad in januari, heeft de NIH biljoenen dollars aan onderzoeksbudgetten gekort, zonder de gebruikelijke wetenschappelijke financieringsprocedures te volgen. Deze bezuinigingen hebben onder meer invloed gehad op klinische proeven die gericht waren op behandelingen voor kanker, neurologische aandoeningen en andere gezondheidsproblemen, waarvan een recent rapport aangeeft dat ze meer dan 74.000 deelnemers hebben getroffen.
De rol van Dr. Jeanne Marrazzo
Dr. Jeanne Marrazzo is een bekende expert op het gebied van hiv en leidde het National Institute of Allergy and Infectious Diseases bij de NIH. Toen ze vorig voorjaar bezwaar maakte tegen de bezuinigingen en deze publiekelijk aan de kaak stelde, werd ze op administratief verlof gezet.
Haar bezwaren betroffen onder andere dat bepaalde bezuinigingen de deelnemers aan klinische proeven in gevaar zouden brengen, terwijl andere, die infectieziekten- en vaccine-onderzoeken zouden beperken, de volksgezondheid schade zouden toebrengen. Zij diende in september een klacht in bij het Amerikaanse Office of Special Counsel, waarin ze klagte over intimidatie en cartelvorming bij haar werkgever.
Ontslag en juridische stappen
Enkele weken na haar klacht werd Marrazzo ontslagen door gezondheidssecretaris Robert F. Kennedy Jr., aldus de rechtszaak die bij een federale rechtbank in Maryland is ingediend. Volgens de klacht zijn haar rechten als klokkenluider geschonden en is er sprake van intimidaties en represailles.
In een verklaring van haar advocaten wordt gesteld dat de rechtszaak niet alleen gaat over de bescherming van haar individuele rechten, maar ook over de rechten van alle federale werknemers om misstanden binnen de overheid te kunnen blootleggen zonder vrees voor sancties. Ze benadrukt dat het beschermen van openbare gezondheidsprioriteiten en de integriteit van wetenschappelijk onderzoek essentieel zijn.
Reacties en belang
Een woordvoerder van het Department of Health and Human Services, onder leiding van Kennedy, heeft geweigerd commentaar te geven op de zaak.
De zaak onderstreept de spanningen rondom de bezuinigingsmaatregelen en het beleid van de Trump-regering op het gebied van wetenschappelijk onderzoek en publieke volksgezondheid.
Achtergrondinformatie
De Department of Science Education van het Howard Hughes Medical Institute en de Robert Wood Johnson Foundation ondersteunen het onderzoeksjournalistieke werk van de Associated Press. De AP neemt volledige verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit artikel.
