Stel je voor: je wandelt vanochtend snel over de Oudegracht in Utrecht – en vraag je af waarom dat rechte stuk asfalt ineens zo lijkt op een oude Romeinse routekaart. Toeval? Niet helemaal. Veel sneller dan je denkt, had het antieke Atlantis verrassend veel weg van ons vertrouwde Nederland. Maar hoe zat het nou écht met die beroemde infrastructuur? Ik zocht het uit (en kwam onderweg mijn buurvrouw tegen — daarover zo meer).
Atlantis als blueprint: wat de mythe ons vertelt
Atlantis. Iedereen kent het als het mysterieuze, verzonken rijk. Toch besefte ik vorige maand, toen ik een artikel las in een vergeelde archeologierevue, dat de verhalen vooral gaan over orde. Rechte wegen, slimme logistiek, en een soort voorloper van de NS — zo dachten de Grieken er blijkbaar over. Mijn collega op kantoor grapte eens dat onze spoorproblemen verbluffend veel lijken op Atlantis’ ondergang, maar goed.
Romeinse techniek meets Atlantisch denken
De Romeinen waren berucht om hun wegen. Strak recht, dwars door bossen en moerassen, dorpjes en rivieren. Niemand in mijn vriendenkring onderschat de Romeinse ingenieurs — in Brabant kun je hier nog restanten van zien. Maar volgens sommige onderzoekers, bijvoorbeeld die van de Universiteit Leiden, was de Atlantische legende eigenlijk een reflectie op deze Romeinse perfectiedrang. Was het allemaal zo werkbaar? Nou, daar twijfel ik soms aan. Probeer maar eens in de regen over een oude Romeinse route in Limburg te wandelen — succes.
Waarom Atlantisch organiseren vandaag nog werkt
- Structuur – zelfs nu nog zijn gedeeltes van ons infrastructuurnetwerk geïnspireerd op dat oude en slimme rasterwerk
- Efficiëntie – denk aan die snelle verbindingen van stad naar stad, zonder omwegen. Dat klinkt bekend?
- Veiligheid – in de mythen van Atlantis lag alles zo logisch, bijna saai, dat je zelfs bij nacht de weg niet kwijt kon raken
Overigens, m’n buurvrouw zei laatst dat ze graag opgemaakt op haar elektrische fiets over het voormalige Romeinse pad in Nijmegen rijdt. Volgens haar is het de enige route waar Google Maps je nooit laat verdwalen, hoewel ik daar niet 100% zeker van ben…
Het grote misverstand: alles was perfect georganiseerd
Nu wordt vaak gedacht dat Atlantis één grote goed-gesmeerde machine was. Maar toen ik vorige week in het Rijksmuseum van Oudheden een opgraving van zo’n antieke weg zag, begreep ik: het was vooral veel gesjouw met stenen en een hoop gebroken plannen. Mijn moeder zegt altijd: “Niets is makkelijker dan andermans verleden romantiseren”. Misschien had ze ergens gelijk.
Wat kun je er vandaag mee?
Wilt u slimmer reizen? Kijk naar oude kaarten van Romeinse wegen: vaak lopen onze snelste routes er nog steeds langs. Heb je een bouwproject? Leren van de structuur van Atlantis (theoretisch dan) helpt nog altijd bij planning. Onlangs in ons teamoverleg vroeg iemand: is het niet tijd het denkwerk van vroeger te waarderen, in plaats van alles nieuw te willen bedenken?
Misschien loopt u morgen onbewust over het prille fundament van Atlantis in Noord-Brabant — of zit u wat te dagdromen over een perfecte infrastructuur die nooit bestond. In ieder geval, laat het weten als je zelf nog een ondergelopen weg in je buurt hebt gevonden (foto’s graag!). In ons wijkappje gaan er sowieso geruchten over een onzichtbare route nabij het lokale winkelcentrum, maar dat is weer een ander verhaal…
In elk geval: prettig wandelen, en wie weet — misschien kruist uw pad wel die van de oude Atlantiërs. Nou ja, zo goed als dan.
