Wist je dat we gemiddeld zo’n 17 keer per dag lachen? En toch — zelfs na jaren onderzoek — weten wetenschappers nog steeds niet precies waarom lachen zo besmettelijk is of zelfs noodzakelijk lijkt. Op een vrijdagmiddag op kantoor vroeg een collega zich hardop af: “Waarom vindt iedereen in Haarlem die flauwe grap van Jaap eigenlijk zo grappig?” Goede vraag dus. Tijd om te duiken in de wereld achter de lach — met een paar verrassende wendingen en lokale inzichten waar menig Amsterdammer van opkijkt.
Een oeroud reflex, maar… waarvoor dan?
Mensen lachen al duizenden jaren — de allereerste grottekeningen laten soms al glimlachende gezichten zien. Biologen denken dat het ooit begon als een signaal: “Ik ben niet gevaarlijk.” Dat je aan je vrienden liet merken: alles oké, ik wil geen ruzie. Maar snel werd het meer dan dat. Mijn moeder zegt altijd dat een goeie lach in de familie de spanning uit de lucht haalt — en ergens heeft ze wel gelijk.
Waarom werkt lachen zo aanstekelijk?
Je kent het wel — iemand krijgt de slappe lach in de trein en ineens kan niemand meer serieus blijven. In ons brein zitten zogenaamde spiegelneuronen die reageren op gezichtsuitdrukkingen. Dus als jouw collega met zijn koffie proestend lacht, pikt jouw hoofd dat signaal direct op. Maar toch — soms werkt het totaal niet. Mijn buurvrouw uit Rotterdam vertelde laatst dat ze keihard lachte om een TikTok‑filmpje, terwijl haar vriend het niet trok. Misschien hangt het toch af van je sociale kring, of gewoon van je humeur op dat moment.
Is lachen gezond? Nou… ja, meestal wel
- Verlaagt stress: Tijdens het lachen daalt je cortisol — het stresshormoon.
- Goed voor het hart: Lach je veel, dan ontspant je lichaam, en dat helpt je bloeddruk iets te verlagen. (Niet ineens compleet stoppen met medicijnen, hoor.)
- Boost je sociale leven: In de sportschool in Utrecht hoorde ik iemand zeggen: “Met een lach heb je sneller vrienden.” Niet wetenschappelijk bewezen, maar lijkt te kloppen.
Maar let op: te hard lachen levert soms buikpijn én ongemakkelijke stiltes op. Ja, dat was vorige maand nog op de verjaardag van mijn oom in Almere…
De verrassende functies van een lach
Niet élke lach zegt “ik ben blij”. Er bestaan zenuwlachjes (kent net iedereen tijdens sollicitaties), sociale lachjes (bij borrels in Den Haag vooral), en natuurlijk de sarcastische grijns — handig als je niet weet wat je eigenlijk moet zeggen. Recent onderzoek van de Universiteit van Amsterdam suggereerde zelfs dat lachen conflicten kan dempen, omdat mensen sneller geneigd zijn elkaar te vergeven na een gezamenlijke giechel. Of dat bij elke ruzie werkt? Niet zeker — misschien had ik gewoon geluk die ene keer.
Hoe kun je vaker (echt) lachen?
De makkelijkste tip: zoek mensen op waarbij je vanzelf lacht — het werkt aanstekelijk. Kijk iets wat je vroeger grappig vond, zoals De Lama’s (oud, maar legendarisch). En nee, een lach hoeft niet altijd “echt” te zijn: zelfs geforceerd lachen activeert soms hetzelfde geluksstofje in je hersenen. Mijn collega’s lachten zich gisteren slap bij een totaal mislukte presentatie — achteraf was het de beste teambuilding van het jaar.
Tot slot: wie het laatst lacht…
Over het precieze waarom van lachen zijn zelfs wetenschappers het niet helemaal eens. Misschien is het een overblijfsel van onze voorouders — of gewoon onze manier om de dag lichter te maken, zeker met typisch Nederlands weer. In ieder geval: probeer vandaag eens een onbekende terug te lachen, of deel je grappigste lachmoment hieronder. Wie weet werkt het aanstekelijk — of niet, dat zou ook kunnen… Nu ik erover nadenk, misschien zit er toch gewoon meer toeval in dan we denken. Nou ja — in ieder geval stof tot nadenken, toch?
