Start van de antitrustzaak tegen NASCAR
Maandag opende een belangrijke federale antitrust-rechtszaak tegen NASCAR. De zaak wordt aangespannen door 23XI Racing, dat wordt mede-eigendom door Denny Hamlin, die driemaal de Daytona 500 won, en de bekende basketballer Michael Jordan. Daarnaast is ook Front Row Motorsports betrokken bij de procedure. De twee teams beweren dat NASCAR een monopolistische organisatie is die haar teams geen andere keuze laat dan zich te conformeren aan regels en financieringsvoorwaarden waarmee zij niet akkoord gaan.
Getuigenverklaringen en getuigen
Hamlin werd er op zondag bij de start van de zaak in Charlotte, North Carolina, voor het eerst over gehoord. Hij beschreef de poging van NASCAR om een samenwerkingsverband aan te gaan via haar charterprogramma, dat volgens hem gelijk stond aan het ondertekenen van een “doodsbrief”. Tijdens de zittingen van dinsdag verduidelijkte hij de moeilijke situatie van de teams binnen de serie. Hij gaf aan dat de teams in 2022 meer dan 700.000 dollar aan NASCAR betaalden voor zaken als inschrijvingskosten, toegangspassen voor teammedewerkers en internetverbindingen.
De financiële situatie van de teams
Hamlin verklaarde dat hij en Jordan 100 miljoen dollar hadden geïnvesteerd in het opbouwen van 23XI Racing, en dat de inkomsten van sponsors en de sport zelf zeer afhankelijk zijn van externe omstandigheden. Hij benadrukte dat het verlies van zelfs één sponsor grote gevolgen kan hebben voor de winstgevendheid. Daarnaast liet hij weten dat alle 15 NASCAR-teams het afgelopen decennium hebben geklaagd dat het charter-systeem, dat in 2016 werd geïntroduceerd, het moeilijk maakt om winst te maken. Hoewel 23XI Racing in vier van haar vijf seizoenen winst heeft gemaakt, wordt het financiële succes vooral bepaald door Jordan’s invloed en het aantrekken van grote sponsors.
Reacties op de tv-deal en kosten
Volgens Hamlin heeft de televisiedeal die NASCAR heeft afgesloten voor 2025, geen voordeel opgeleverd voor de teams, mede door de verschuiving naar streamingdiensten en de eisen van grote sponsors om op televisie te verschijnen. Tijdens een gesprek met NASCAR-voorzitter Jim France, beweerde Hamlin dat de kosten voor één auto 20 miljoen dollar bedragen, terwijl NASCAR zelf beweerde dat het slechts 10 miljoen zou moeten kosten. Hamlin gaf aan dat hij niet begrijpt waarom de kosten niet kunnen worden teruggebracht en dat er geen antwoord kwam op die vraag.
Het niet ondertekenen van de charterovereenkomsten
Hamlin stelde dat het voorstel van NASCAR om vorig najaar de charters te verlengen, te veel punten bevatte die moesten worden gewijzigd. Toen de onderhandelingen werden afgewezen, verklaarde hij dat hij de overeenkomst niet tekende omdat hij vreesde dat dit zijn “doodsbrief” voor de toekomst zou zijn. Hij zei verder dat hij 20 jaar heeft gewerkt aan het laten groeien van de autosport, zowel als coureur als eigenaar, maar dat hij het oneerlijk vond dat NASCAR zo’n behandeling aan zijn teams gaf. Hij stelde dat iemand verantwoordelijk moest worden gehouden.
Reflectie op de publieke uitlatingen
Tijdens het kruisverhoor werd Hamlin gevraagd waarom hij op podcasts vaak een positiever beeld schetst van NASCAR. Hij antwoordde dat hij dat deed om lastige reacties te voorkomen, omdat negatieve opmerkingen kunnen leiden tot repercussies. Hij verklaarde dat hij bepaalde zaken uit hun context haalt, omdat openlijk kritiek geven nadelig kan zijn voor zijn positie binnen de sport.
Verloop en achtergrond van de zaak
De rechtszaak wordt naar verwachting twee weken voortgezet. NASCAR wordt bestuurd door de familie France uit Florida, die de serie in 1948 oprichtte. Volgens een rapport van Goldman Sachs uit 2023 is NASCAR nu ongeveer 5 miljard dollar waard, mede op basis van de geldstromen die elk jaar door de organisatie worden gegenereerd. Het onderzoek toonde ook aan dat de organisatie in 2024 meer dan 100 miljoen dollar verdiende, terwijl een voormalig team van NASCAR in een depositie aangaf sinds de oprichting in 2004 al 60 tot 100 miljoen dollar heeft verloren.
Stellingname van NASCAR
NASCAR houdt vol dat de organisatie zich niet schuldig maakt aan monopolistische praktijken en dat haar systeem, inclusief het oorspronkelijke charterprogramma, bedoeld was om de sport te versterken door het creëren van een marktwaarde van 1,5 miljard dollar voor de gecharterde teams. Hamlin betwist dat echter, omdat meer dan de helft van de oorspronkelijke charterde teams inmiddels ter ziele is gegaan, en dat de kosten voor een auto voortduren hoog blijven. Volgens hem bedraagt de kostprijs voor één wagen voor een volledig seizoen 20 miljoen dollar, exclusief overheadkosten en salarissen.
