Plan om het rechtssysteem te versnellen
De Britse overheid kondigde dinsdag aan dat het rechtssysteem wordt aangepast door bepaalde jury-procedures weg te halen. Het doel is om de groeiende achterstand van zaken die de rechtbanken overbelast, te verminderen. Volgens de regering heeft de voortdurende werklast geleid tot ernstige vertragingen in de afhandeling van rechtszaken.
Overbelasting en vertragingen in de rechtbanken
Justitieminister David Lammy verklaarde dat de ophoping en de vertragingen in het systeem een soort noodgeval vormen en het vertrouwen in het Britse rechtssysteem onder druk zetten. Sinds de COVID-19-pandemie is de achterstand van rechtszaken in Engeland en Wales aanzienlijk toegenomen. Momenteel wachten bijna 80.000 zaken op behandeling, meer dan dubbel zoveel als voor de pandemie. Sommige zaken duren nu meerdere jaren voordat ze voor de rechter komen.
Nieuwe regels voor rechtszaken
De voorgestelde hervormingen vergroten de drempel voor jury-procedures. Zaken waarin een mogelijke straf van drie jaar of minder wordt geëist, worden binnenkort exclusief door een rechter behandeld, in plaats van met een jury. Daarnaast mogen rechters in sommige complexe fraude- en financiële zaken zonder jury zitting houden. Deze maatregelen moeten het proces versnellen en de werklast verminderen.
Ook worden rechters in lagere rechtbanken, magistraten, bevoegd om straffen op te leggen tot 18 maanden, in plaats van de huidige 12 maanden. Hierdoor kunnen ze een groter aantal kleinere zaken afhandelen. De wijzigingen gelden voor Engeland en Wales, terwijl Schotland en Noord-Ierland eigen rechtssystemen hebben.
Impact en reacties
Lammy benadrukte dat de hervormingen het rechtvaardige proces voor slachtoffers sneller zullen maken. Hij stelde dat, hoewel het Britse rechtssysteem stevig geworteld is in de Magna Carta, het niet moet leiden tot vertraging of het ontbreken van rechtvaardigheid. Wanneer slachtoffers jarenlang wachten, wordt hun recht op een snelle rechtsgang aangetast.
Volgens de minister zullen de nieuwe regels het aantal jury-procedures met circa 25% verminderen. Toch blijven juryproeven een basiscomponent voor de meest ernstige misdrijven, zoals moord, doodslag, verkrachting, zware mishandeling enberoving.
Historische context en bezorgdheid
De Magna Carta, uit 1215, bevat de bepaling dat niemand zomaar mag worden gearresteerd, gevangen gezet of zijn rechten en bezittingen kan worden ontnomen, tenzij volgens wet of rechtspraak. Hoewel dit document de basis vormde voor het rechtssysteem met jury, dateert de moderne Britse juryprocedure uit de 19e eeuw en is sindsdien herzien.
Rechtzoekenden en juridische organisaties uitten zorgen over het feit dat dit fundamentele recht wordt ondermijnd. Riel Karmy-Jones, voorzitster van de Criminal Bar Association, stelde dat de regering niet alleen belijdt te willen beschermen, maar dat ze ook de waarborgen ondermijnt door het recht op jury-procedures af te schaffen. Volgens haar worden vertragingen niet veroorzaakt door jury’s zelf, maar door jarenlange onderfinanciering en de daarmee samenhangende problemen.
