Deze afbeelding, vrijgegeven door Netflix, toont Josh O’Connor links en Daniel Craig in een scène uit “Wake Up Dead Man: A Knives Out Mystery”. (John Wilson/Netflix via AP)
Een andere afbeelding van Netflix laat Cailee Spaeny, Kerry Washington, Thomas Haden Church, Glenn Close en Daryl McCormack zien in een scène uit de film. (John Wilson/Netflix via AP)
Verder is een scène afgebeeld met Andrew Scott, Mila Kunis, Daryl McCormack, Glenn Close, Cailee Spaeny en Kerry Washington. (John Wilson/Netflix via AP)
Ook Josh O’Connor en Daniel Craig zijn te zien in een scène uit de film. (Netflix via AP)
Daarnaast beelden die Josh Brolin en Josh O’Connor samen tonen, beide in de context van “Wake Up Dead Man: A Knives Out Mystery”. (John Wilson/Netflix via AP)
Al deze afbeeldingen benadrukken de omvangrijke cast en de visuele presentatie van de film, die de verwachtingen niet helemaal weet waar te maken.
Context en plotomschrijving
Na twee delen van zijn “Knives Out”-franchise, waarin oude en nieuwe geldbelangen werden bekritiseerd, richt regisseur en scenarioschrijver Rian Johnson zich in zijn derde werk op religie. Ditmaal presenteert hij een sombere en houterige productie die mogelijk het vertrouwen in de filmmaker op de proef stelt.
“Wake Up Dead Man: A Knives Out Mystery” beschikt over een nieuwe starcast die Daniel Craig’s theatrale detective Benoit Blanc omringt. De film combineert operatisch overacting met subtiel humor en probeert cultuurkritische satire, maar struikelt daarin. Het tempo klopt niet altijd, en vooral in het midden van de film wordt het verhaal traag en uitgerekt.
Blanc neemt de tijd om te verschijnen, waardoor de eerste helft van de film vooral wordt gedragen door de jonge katholieke priester Jud Duplenticy — een naam die Johnson waarschijnlijk grappig vindt — die wordt gestuurd naar een problematische parochie in New York, genaamd Our Lady of Perpetual Fortitude. Dit wordt geleid door een monsignor die “een paar kralen mist om een rozenkrans te zijn.”
De jonge priester, vertolkt door de talentvolle en diepingrijpende Josh O’Connor, is een voormalige bokser met een getroebleerd verleden. In zijn nieuwe geloof heeft hij echter begeleiding en betekenis gevonden. Hij predikt de liefde en noemt zichzelf “jong, dom en vol Christus”.
Wat hij ontdekt, is dat de parochie wordt geleid door een donder en bliksem monsignor die het evangelie van angst predikt. Josh Brolin speelt deze rol met smakelijke overgave als Monsignor Jefferson Wicks, die schaamte en schuld gebruikt om zijn kleine kudde in bedwang te houden tegenover een permissieve wereld. “Woede stelt ons in staat te vechten,” kondigt hij aan. “Ik blijf de linie vasthouden.” Johnson voert hiermee een zware aanval uit op machthebbers die conflicten aanwakkeren voor eigen gewin.
Ontknoping en analyse
Wanneer Wicks wordt gevonden overleden, verschijnt Blanc eindelijk op het toneel. Het gebrek aan een duidelijke oorzaak van de dood is een klassiek detective-verhaal trope: het zogeheten locked-room mystery. Blanc noemt deze moord de “heilige graal” van het genre.
Er zijn talloze verdachten: zijn toegewijde secretaresse (Glenn Close), een alcoholistische arts (Jeremy Renner), de parkbeheerder (Thomas Haden Church), een afnemende sci-fi schrijver (Andrew Scott), een cellist met zenuwpijn (Cailee Spaeny), een politiek activist die op “MAGA” lijkt (Daryl McCormack), en de vrouw die hem heeft grootgebracht, een resentimentele advocaat (Kerry Washington). Johnson probeert elke verdachte diepgang te geven, ondanks de grote aantallen, met details zoals het tikken op een thee- of koffiekop.
De belangrijkste verdachte is onze blaffende priester, wiens relatie met de oudere geestelijke van kwaad tot erger is veranderd. “Je vergiftigt de kerk,” zegt hij tegen de monsignor en zweert hem “eruit te snijden als een kankergezwel.” Het is dan ook niet verwonderlijk dat de politiechef van de stad, gespeeld door Mila Kunis, snel haar pijlen richt op de jonge man.
Deze film biedt geen mogelijkheid tot een echt deductief oplossen; de kijker wordt aanbevolen zich te ontspannen en zich door de voortdurende stroom onwaarschijnlijke wendingen te laten leiden tot een overweldigend slot. Johnson maakt tussendoor grappen over Oprah, “The Phantom of the Opera” en Netflix, terwijl lijken via de trap naar beneden storten, een diamant van 80 miljoen dollar verschijnt en verdachten luid schreeuwen dat “Veten is mijne!”
Relatie tussen personages en thema’s
De beste momenten van de film ontstaan wanneer de jonge priester en de detective samenwerken. Blanc blijkt een “trots ketter” te zijn, die enkel “knielt voor het praktische” en gelooft dat religie slechts verhalenvertelling is en een middel tot controle. De jonge priester gelooft het tegenovergestelde en wordt verscheurd tussen zijn zoektocht naar de waarheid en zijn geloof. Zijn open hart drijft de film voort, terwijl Craig’s versie van een Zuidelijke dandy, met zijn Southern-fried charme, steeds vermoeiender wordt.
Johnson heeft tot nu toe voornamelijk kleine aanvallen gedaan op persoonlijkheidsculten en groepsdynamieken, maar wordt geconfronteerd met meer complexe kwesties wanneer de monsignor ogenschijnlijk levend uit een graf van drie dagen opstaat — een verwijzing naar de christelijke leer van de opstanding. Dit is de ultieme eenvoudigheid in de film, die de geloofwaardigheid van de plot ondermijnt.
Conclusie
Een bevredigend einde lijkt in zicht, maar de film wijkt af door diverse zijweggetjes waarin maatschappelijke kritiek en de betekenis van geloof worden ingebed in een verhaal dat, door de franchise heen, snel zichtbaar het lijm en de naden vertoont. Een film die je echt wakker moet schudden, lijkt het dan ook.
“Wake Up Dead Man: A Knives Out Mystery,” een Netflix-productie die sinds kort in de bioscoop te zien is en vanaf 12 december op het streamingplatform verschijnt, heeft een PG-13-classificatie van de Motion Picture Association vanwege gewelddadige scènes, bloederige beelden, krachtig taalgebruik, some crude seksuele inhoud en roken. De film duurt 140 minuten en krijgt een beoordeling van één en een halve ster uit vier.
