Verwelkoming in Parijs en de context van de reis
Op maandag arriveerde de Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy in het Elysée-paleis in Parijs voor overleg met de Franse president Emmanuel Macron. Deze reis maakt deel uit van een reeks diplomatieke activiteiten gericht op het verkennen van voorwaarden voor een mogelijke staakt-het-vuren in het bijna vier jaar durende conflict in Oekraïne.
De komst van Zelenskyy volgde op een ontmoeting tussen Oekraïense en Amerikaanse functionarissen in Florida op zondag. Tijdens deze bijeenkomst werd volgens de Amerikaanse staatssecretaris Marco Rubio sprake van een “productieve uitwisseling”. De partijen probeerden de voorstellen voor een Amerikaans-geleide vredesregeling te herzien. Dit plan was ontwikkeld in onderhandelingen tussen Washington en Moskou, maar kreeg kritieken vanwege de vermeende bevoordeling van Russische belangen.
Reacties en standpunten van betrokken landen
Veel Europese bondgenoten van Oekraïne betoogden dat het plan te veel rekening hield met Russische eisen. Ondanks de steun voor de vredesinitiatieven van de VS, uitten zij bezwaren tegen bepaalde essentiële bepalingen. Voorafgaand aan zijn ontmoeting met Zelenskyy verklaarde Macron dat zij de voorwaarden voor een “eerlijke en duurzame vrede” zouden bespreken.
De Amerikaanse president Donald Trump heeft eerder de 28-punten-structuur voor vrede afgedaan als een “concept” dat nog verfijning behoeft. Het plan zou onder meer beperkingen opleggen aan de omvang van het Oekraïense leger, Oekraïne uitsluiten van NATO-lidmaatschap en territoriumverlies eisen.
Internationale garanties en strategische voorstellen
Afgelopen week benadrukte Macron het belang van het bieden van “sterk probability” garanties aan Oekraïne mocht een wapenstilstand of vredesakkoord tot stand komen. Hij pleitte voor het inzetten van een “reassurance force” op land, zee en in de lucht om de veiligheidsbelangen van Oekraïne te beschermen.
Rusland en de rol van de Amerikaanse en Russische leiders
Op maandag bevestigde Kremlisperschef Dmitry Peskov dat president Vladimir Putin dinsdagmiddag zal overleggen met de Amerikaanse vredesgezant Steve Witkoff. Deze rol kwam onder druk te staan na het rapport dat Witkoff Putin’s adviseur op het gebied van buitenlandse betrekkingen zou hebben ingelicht over de wijze waarop Rusland het vredesplan met Trump zou pitchen. Zowel Moskou als Washington hebben de betekenis van deze rapportages geprolongeerd.
De voortgang van de diplomatieke onderhandelingen
De huidige diplomatieke inzet laat zien dat naast de bilaterale ontmoetingen, er ook internationale betrokkenheid is om tot een vreedzaam resultaat te komen. Terwijl de Amerikaanse en Russische leiders hun rollen in de onderhandelingen afstemmen, blijven de spanningen hoog en wordt de weg naar een akkoord bemoeilijkt door de geopolitieke belangen van alle partijen.
