Standvastigheid van het Internationaal Strafhof
De voorzitter van het Internationaal Strafhof (ICC) heeft tijdens de jaarlijkse vergaderingen van de instelling maandag verklaard dat het niet zal toegeven aan de druk die wordt uitgeoefend door de Verenigde Staten en Rusland. Hoewel verschillende leden van het personeel, waaronder zes rechters en de hoofdaanklager, door de Amerikaanse regering onder sancties zijn geplaatst, blijft het hof zichzelf trouw. Judge Tomoko Akane, die het woord voerde, benadrukte dat het hof geen enkele druk accepteert.
Impact van sancties op het werk van het hof
De sanctiemaatregelen hebben de werkzaamheden van het ICC aanzienlijk beïnvloed, vooral in de context van lopende onderzoeken. Op het moment dat het hof geconfronteerd wordt met toenemende eisen en complexiteit binnen haar activiteiten, merkt men dat de sancties de operationele capaciteit onder druk zetten. Akane waarschuwde vorig jaar al dat de aanstormende Trump-regering de institutionele werking bedreigde. Een paar weken na zijn tweede inauguratie ondertekende Trump een uitvoeringsorder die sancties oplegde aan de hoofdaanklager Karim Khan, vanwege de onderzoeken naar Israël, een nauwe bondgenoot van de VS.
Relevante arrestatiebevelen en geopolitieke spanningen
Het ICC heeft arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en voormalig defensieminister Yoav Gallant, wegens vermeende oorlogsmisdaden gerelateerd aan de militaire operatie in Gaza na de aanval van Hamas op 7 oktober 2023. Daarnaast heeft Rusland weerstanden geuit door arrestatiebevelen uit te vaardigen in reactie op het arrestatiebevel voor president Vladimir Putin, verband houdend met de oorlog in Oekraïne.
De vergaderingen en de uitdagingen voor het Hof
De weeklange vergadering van het ICC werd maandag geopend, met als agendapunt onder andere het goedkeuren van het budget onder toenemende politieke druk en negatieve berichtgeving. Het internationaal gerechtshof, opgericht in 2002, fungeert als de permanente laatste rechtsgang voor het vervolgen van personen die verantwoordelijk zijn voor de ernstigste strafbare feiten, zoals oorlogsmisdaden, genocide, misdaden tegen de menselijkheid en het agressie-incident. Het hof heeft geen eigen politie en vertrouwt op de lidstaten voor het uitvoeren van arrestatiebevelen. Onder de landen die niet lid zijn, bevinden zich de Verenigde Staten, Israël, Rusland en China.
Huidige situatie en interne problemen
Door de sancties en arrestatiebevelen staat het hof onder grote druk. Daarnaast heeft Karim Khan, de hoofdaanklager, tijdelijk ontslag genomen in afwachting van de uitkomst van een onderzoek naar beschuldigingen van seksueel wangedrag. Khan ontkent de aantijgingen. De voorzitter van de Vergadering van Staten-Party, Päivi Kaukoranta, erkende dat het langer duurt dan verwacht om het onderzoek naar Khan en een vrouwelijke medewerker af te handelen. Ze gaf aan dat veel staten gefrustreerd zijn over de vertragingen, maar een concrete datum voor afronding is nog niet vastgesteld.
