Verwerving van het label ‘ongewenste organisatie’
Op vrijdag heeft de Russische regering Human Rights Watch officieel verboden als een ‘onwenselijke organisatie’. Volgens de wet uit 2015 maakt deze labelstelling betrokkenheid bij dergelijke organisaties strafbaar. Dit betekent dat de internationale mensenrechtenorganisatie onmiddellijk haar activiteiten in Rusland moet staken en dat het samenwerken met of ondersteunen van de organisatie kan leiden tot strafvervolging.
Nieuwe maatregelen in de doorgedreven repressie
Deze beslissing van het Russische parket vormt de nieuwste stap in de voortdurende onderdrukking van critici van het Kremlin, journalisten en activisten. Sinds de volledige invasie van Oekraïne door Rusland in februari 2022 is de repressie toegenomen tot onvoorspelbare en onvoorspelbaar strenge niveaus.
Andere verboden en juridische stappen
Op dezelfde dag maakte het parket bekend dat een strafzaak werd geopend tegen de Russische punkband Pussy Riot, die als een extremistische organisatie zou worden geklasseerd volgens de Russische regelgeving. Daarnaast werd op donderdag door het Hooggerechtshof van Rusland bepaald dat de Anti-Corruptie Stichting, opgericht door de overleden oppositieactivist Alexei Navalny, als een terroristische organisatie wordt gezien. Hierbij ging het vooral om de Amerikaanse geregistreerde entiteit van de stichting, die sinds 2021 het primaire doelwit is geworden nadat de oorspronkelijke stichting als ‘onwenselijk’ werd bestempeld.
Politieke strategieën en achterliggende motieven
De stichting verklaarde dat andere organisaties binnenkort ook als ‘terroristen’ zullen worden aangewezen. Onder deze groepen bevinden zich onafhankelijke media, mensenrechtenorganisaties en lokale initiatieven. Volgens de stichting is deze waarschuwingsstrategie van het Kremlin bedoeld om elke organisatie die het regime in de weg staat, als vijand van de staat te bestempelen.
Huidige lijst van ‘onwenselijke organisaties’
De lijst van Russische ‘ongewenste organisaties’ bevat momenteel meer dan 275 entiteiten. Hierop staan onder andere bekende onafhankelijke nieuwskanalen zoals Radio Free Europe/Radio Liberty, denktanks zoals Chatham House, anti-corruptiegroepen zoals Transparency International en milieubeschermingsorganisaties zoals WWF.
Wat doet Human Rights Watch?
Human Rights Watch, opgericht in 1978, houdt zich bezig met het monitoren en onderzoeken van mensenrechtenschendingen wereldwijd. De organisatie heeft haar uitgesproken verzet tegen de invasie van Oekraïne door Rusland benadrukt. Recentelijk publiceerde het een rapport over het gebruik van drones door Russische troepen om burgers in de regio Kherson, in Oekraïne, opzettelijk te achtervolgen, te verwonden en te doden.
