Bekendmaking van het nieuwe beleid
Op vrijdag kondigde de Deense regering een akkoord aan dat het gebruik van sociale media voor iedereen onder de 15 jaar zal verbieden. Deze maatregel verhoogt de druk op grote technologiebedrijven, omdat er toenemende zorgen zijn dat kinderen worden meegesleurd in een digitaliserende wereld vol schadelijke inhoud en commerciële belangen.
Implementatie en uitzonderingen
Volgens het voorstel zouden ouders, na een specifieke beoordeling, het recht krijgen om hun kinderen vanaf 13 jaar toegang te geven tot sociale media. Het is nog niet duidelijk hoe een dergelijke verbodshandhaving precies zal worden geregeld. Veel techplatforms beperken jongeren onder een bepaalde leeftijd al bij het aanmelden, maar experts en functionarissen benadrukken dat dergelijke beperkingen niet altijd effectief zijn.
Vergelijking met internationale maatregelen
Deze nieuwe wetgeving zou een van de meest ingrijpende stappen zijn die een lidstaat van de Europese Unie onderneemt om het gebruik van sociale media onder jongeren te beperken. Eerder, in december 2024, nam Australië de eerste wereldwijde ban op sociale media voor kinderen in, met een minimale leeftijd van 16 jaar. Platforms als TikTok, Facebook en Instagram kunnen daardoor boetes tot 50 miljoen Australische dollar, ongeveer 33 miljoen Amerikaanse dollar, krijgen bij systematische overtredingen.
Enforcement en technische maatregelen
Hoe de wet zal worden afgedwongen, is nog niet gespecificeerd. In Denemarken wordt echter gebruik gemaakt van een nationaal elektronische identificatiesysteem, waar bijna alle burgers van 13 jaar en ouder over beschikken. Ook wordt er gewerkt aan een leeftijdsverificatie-app, en meerdere EU-landen testen vergelijkbare systemen. Hoewel het niet verplicht is dat techbedrijven deze app gebruiken, kan Denemarken op basis van EU-regelgeving boetes opleggen tot 6% van hun wereldwijde omzet bij het niet naleven van de vereisten.
Risico’s en beschermingsmaatregelen online
De Deense minister van digitale zaken, Caroline Stage, benadrukt dat het gaat om het beschermen van jongeren tegen schadelijke inhoud online, niet om het volledig uitsluiten van digitale technologieën. Verschillende landen, waaronder China, hebben beperkingen ingevoerd voor online gametijd en smartphonegebruik bij kinderen. Daarnaast wordt momenteel onderzocht of platforms zoals TikTok content promoten die zelfmoord kunnen aanmoedigen of jonge gebruikers kwetsbaar kunnen maken.
Naast regelgeving: preventieve technologie
De Europese Unie heeft al twee jaar geleden de Digital Services Act ingevoerd, die kinderen onder de 13 jaar verbiedt om accounts aan te maken op platforms zoals TikTok, Instagram, YouTube en Twitch, evenals op sites zoals Reddit en Discord. Platforms hebben meestal zelf al beperkingen voor jongere gebruikers. TikTok biedt bijvoorbeeld leeftijdsverificatie via selfies en AI, vergelijkbaar met Facebook en Instagram. Daarnaast werkt TikTok aan tools zoals Family Pairing om ouders en verzorgers te ondersteunen bij het instellen van veiligheidsmaatregelen.
Reacties en toekomstperspectieven
De Deense minister benadrukte dat de grote techbedrijven al meerdere kansen hebben gekregen om zelf maatregelen te nemen, maar dat dat niet voldoende is gebeurd. Daarom wordt nu ingegrepen om de veiligheid en het welzijn van kinderen te waarborgen, met de verwachting dat nieuwe regelgeving binnen enkele maanden in werking zal treden, nadat het parlement de maatregelen heeft vastgesteld.
