De milieuschaduw van voedselproductie
De milieubelasting van voedselverbruik is vaak minder zichtbaar. Bijvoorbeeld, een appel op je keukenlijstje veroorzaakt geen directe schade; echter, de productie ervan vereist land, water en energie. Het proces omvat het gebruik van machines bij de oogst, verwerking, verpakking en transport, vaak via fossiele brandstoffen, wat resulteert in de uitstoot van broeikasgassen.
Volgens de EDGAR FOOD-databank is het wereldwijde voedselsysteem verantwoordelijk voor ongeveer een derde van de door mensen veroorzaakte broeikasgassen. Daarnaast wordt ongeveer een derde van de voedselvoorziening in de Verenigde Staten verloren of verspild zonder dat het geconsumeerd wordt. Oogst mislukt, voedsel bederft tijdens het transport of wordt door de detailhandel afgekeurd vanwege grootte of uiterlijk. Deze factoren stimuleren consumenten om zoek te gaan naar minder verspilling veroorzakende alternatieven, zoals lokale markten of diensten die niet voldoen aan de standaard van supermarkten.
Alternatieven voor conventional food shopping
Julia Van Soelen Kim, adviseur voedselproducties aan de University of California, benadrukt dat er diverse manieren zijn om voedsel aan te schaffen die minder belastend zijn voor het milieu. Tijdens de feestdagen, vooral bij een hogere consumptie voor extra gasten, krijgt deze keuze extra gewicht vanwege de grotere impact op het klimaat.
Community Supported Agriculture (CSA)
Jane Kolodinsky, emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Vermont, koopt al 30 jaar rechtstreeks bij lokale boeren via zogenaamde CSA-programma’s. Bij deze constructie betaalt ze vooraf een vergoeding aan de boer en haalt wekelijks een doos met seizoensgebonden producten op. Sommige programma’s kiezen zelf de oogst, andere bieden maatwerk of levering aan huis. Doordat het voedsel lokaal wordt geteeld, blijft er minder verwerking en verpakking over, wat de ecologische voetafdruk verkleint.
Door kortere vervoerstaten en regionale teelt passen CSA’s beter bij de seizoensgebonden beschikbaarheid, wat ook de kosten voor de consument verlaagt. Hoewel er nog steeds land en water nodig zijn en het voedsel een afstand aflegt, verschuift de focus naar het beperken van stappen in de toeleveringsketen.
In mindere klimaten kunnen seizoensproducten worden gedroogd, ingevroren of ingeblikt. Voor consumenten die jaar rond hetzelfde assortiment willen, vereist dit meer flexibiliteit in planning.
De boerenmarkt als duurzame keuze
Volgens Kolodinsky zijn boerenmarkten de oudste vorm van alternatieve voedselvoorziening, waar producenten direct aan consumenten verkopen. Deze markten bieden de mogelijkheid om vers voedsel te kopen zonder de uitgebreide verpakking of processing die in supermarkten gebruikelijk is. Veel van deze markten accepteren ook overheidsvoedselhulpkaarten, wat de toegankelijkheid verhoogt.
Door minder strikte eisen qua uiterlijk en formaat van het product voorkomen boerenmarkten verspilling. Timothy Woods, professor in agribusiness aan de Universiteit van Kentucky, stelt dat de aanvaarding van imperfecte producten de efficiëntie van de resourcegebruikers vergroot.
Ontwikkeling van diensten voor imperfect voedsel
Veel landbouwproducten die niet voldoen aan supermarktstandaarden worden niet oogst, maar kunnen via speciale initiatieven alsnog door consumenten worden gekocht. Diensten zoals Misfits Market en Imperfect Produce bieden voedsel aan dat te klein, beschadigd of verkeerd geprint is, en dat vaak wordt gedistribueerd via vrachtwagens of courierdiensten met vaste bezorgdagen. CEO Abhi Ramesh van Misfits Market benadrukt dat het bundelen van verzendingen de emissies reduceert.
Hoewel deze methoden de voedselverspilling verminderen, is nog niet duidelijk of ze significant minder klimaatimpact hebben, vooral vanwege de vaak grote afstanden die het voedsel aflegt. De lokale aankoop en seizoensgebonden eten blijven effectiever in het beperken van de ecologische voetafdruk.
Conclusie
De keuze voor duurzamere consumptie van voedsel ligt niet alleen in het kiezen van minder verspild voedsel, maar ook in het zoeken naar lokale en seizoensgebonden alternatieven. Dit vereist flexibiliteit en bewustzijn van de herkomst en transport van onze voedingsproducten. Door meer te investeren in directe aankoopmethodes en het gebruik van diensten voor imperfecte producten, kan de milieu-impact van ons voedsel kleiner worden.
